Wysiękowy rumień wielopostaciowy u pacjenta z COVID-19
Wysiękowy rumień wielopostaciowy u pacjenta z COVID-19
Spis treści
COVID-19 to choroba wirusowa z towarzyszącymi objawami wielonarządowymi, która może wpływać również na stan błony śluzowej jamy ustnej. Zakres objawów COVID-19 w jamie ustnej jest szeroki, a dostępne doniesienia opisują przede wszystkim takie symptomy, jak utrata smaku, zmiany w jamie ustnej oraz kserostomia. W artykule opublikowanym na łamach serwisu Hindawi przedstawiono przypadek wysiękowego rumienia wielopostaciowego u chorego na COVID-19 17-letniego pacjenta ze zmianami występującymi przede wszystkim w obrębie jamy ustnej.
W kilku opublikowanych pracach udokumentowano także inne objawy COVID-19 w obrębie jamy ustnej i twarzy, np. wrzodziejące zmiany w jamie ustnej, zmiany pęcherzykowe, suchość skóry i ostre zapalenie ślinianek. Dodatkowo, zakażenie SARS-CoV-2 może skutkować objawami dermatologicznymi (m.in. wysypka plamisto-grudkowa, wysypka grudkowo-pęcherzykowa, pokrzywka, bolesne grudki w okolicach akralnych itp.).
Kilka form Erythema multiforme
Rumień wielopostaciowy (łac./ang. Erythema multiforme; EM) to rzadki zespół nadwrażliwości występujący jako reakcja na zróżnicowane czynniki. Choroba ta objawia się m.in. występowaniem zmian rumieniowo-obrzękowych lub pęcherzy. Rozpoznaje się kilka form EM. W rumieniu wielopostaciowym mniejszym (erythema multiforme minor) lub większym (erythema multiforme major) zmiany lokalizują się głównie na kończynach. Zespół Stevensa-Johnsona (Stevens-Johnson syndrome) przejawia się m.in. zmianami o charakterze pęcherzy w obrębie ust. Najpoważniejsza z form – toksyczna martwica naskórka (TEN) – objawia się erytrodermią, a około 35% przypadków kończy się śmiercią.
EM może rozwijać się w każdym wieku, choć najczęściej występuje u młodych osób dorosłych. Za jej rozwój w około 90% przypadków odpowiadają czynniki zakaźne, w tym wirus opryszczki pospolitej (HSV) 1 i 2, rzadziej wirus Epsteina-Barr (EBV) oraz bakteria Mycoplasma pneumoniae. Ponadto EM wywołują leki, np. antybiotyki (penicyliny, cefalosporyny, makrolidy i sulfonamidy), niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz leki przeciwpadaczkowe. Rozpoznanie EM opiera się na wynikach badań klinicznych, a badanie krwi może dodatkowo wskazywać na łagodną leukocytozę, neutropenię lub łagodną anemię.
Opis przypadku
W artykule przedstawiono przypadek wysiękowego rumienia wielopostaciowego u 17-letniego pacjenta ze zmianami występującymi przede wszystkim w obrębie jamy ustnej. U mężczyzny potwierdzono zakażenie COVID-19 z towarzyszącymi objawami: gorączką, kaszlem, bólem głowy i mięśni oraz utratą smaku i powonienia. Pacjentowi przepisano penicylinę, paracetamol oraz lek przeciwzakrzepowy – nadroparynę. Młody mężczyzna był leczony ambulatoryjnie w ramach kwarantanny.
Po upływie dwóch tygodni od diagnozy pacjent został skierowany do Kliniki Periodontologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Prisztinie (Kosowo). W klinice przeprowadzono wywiad chorobowy oraz zewnątrzustne i wewnątrzustne badanie fizykalne. Wargi pacjenta oraz otaczająca je błona śluzowa jamy ustnej miały barwę cynobru. Pęcherzyki błony śluzowej oraz pęcherze na wargach pękały, czego skutkiem były gęste wysięki o kolorze białym lub żółtawym oraz owrzodzenia.
Dodatkowo na brzuchu pacjenta widoczne były liczne nieregularne zmiany plamkowo-grudkowe o ciemnoczerwonej barwie. Owrzodzenia w obrębie twarzy były bolesne. Podczas badania klinicznego zaobserwowano zwiększone wydzielanie śliny, od czasu do czasu podbarwionej krwią. Węzły chłonne podżuchwowe były obustronnie powiększone i tkliwe.
Po rozpoznaniu COVID-19 leczenie prowadzone było przez specjalistę chorób zakaźnych i obejmowało antybiotykoterapię (penicylina) oraz leczenie przeciwzakrzepowe roztworem Fraxiparine do wstrzykiwań (nadroparyna wapniowa; 0,4 ml raz dziennie przez 7 dni). Zmiany skórne wystąpiły około 7 dni po potwierdzeniu COVID-19, a w dniu zgłoszenia się do kliniki z powodu zmian w jamie ustnej zmiany skórne były w fazie remisji.
W badaniach laboratoryjnych stwierdzono nieznacznie podwyższone wartości krwinek białych, stężenia białka C-reaktywnego, wskaźnika sedymentacji erytrocytów oraz stężenia D-dimerów. W wycinkach z błony śluzowej jamy ustnej i grzbietowej powierzchni języka nie stwierdzono obecności patogenów bakteryjnych ani grzybiczych.
Przebieg leczenia pacjenta
U pacjenta zastosowano miejscowe leczenie antyseptyczne zmian pęcherzowych (zwilżone gaziki i antyseptyczny płyn do płukania jamy ustnej – 0,2% roztwór chlorheksydyny dwa razy dziennie przez 14 dni). Zalecono systemowe stosowanie kortykosteroidów, witamin (C, B complex), a także miejscowo panthenolu – wapnia z kwasem pantotenowym w celu pobudzenia epitelializacji i regeneracji nabłonka błony śluzowej jamy ustnej.
Pacjent został poinstruowany jak prawidłowo przeprowadzać zabiegi z zakresu higieny jamy ustnej. Strupy na wargach zwilżano 0,9% roztworem soli kuchennej z chlorkiem sodu do czasu, aż można je było usunąć (unikając krwawienia). Gojenie warg wspomagano stosowaniem wazeliny.
Tytuł: Oral Manifestations of Exudative Erythema Multiforme in a Patient with COVID-19
Zana Sllamniku Dalipi, Fatmir Dragidella, Donika Kastrati Dragidella
Department of Periodontology and Oral Medicine, University Dentistry Clinical Center of Kosovo, Medical Faculty, University of Prishtina, Kosovo
Hindawi. Case Reports in Dentistry, Article ID 1148945, 8 pages, https://doi.org/10.1155/2021/1148945
Artykuł dostępny jest na stronie: https://downloads.hindawi.com/journals/crid/2021/1148945.pdf
Materiał redakcyjny
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Zespół EEC (ang. Ectrodactyly-Ectodermal Dysplasia Clefting Syndrome) to zespół wad wrodzonych, charakteryzujący się triadą występujących u pacjenta nieprawidłowości. Jedną z nich są rozszczepy podniebienia i wargi oraz wady występujące w obrębie uzę...
Czynniki kliniczne, w tym nasilenie bólu przed i w trakcie leczenia kanałowego, mogą wskazywać na ryzyko wystąpienia pooperacyjnych dolegliwości bólowych bardziej niż cechy socjodemograficzne, takie jak rasa lub poziom dochodów. To wnioski płynące z ...
Z wiekiem organizm staje się bardziej podatny na wszelkie choroby i dolegliwości. Przyzębie również podlega procesom starzenia się. Niektóre schorzenia mogą negatywnie wpłynąć na jego stan. Z tego powodu warto odpowiednio dobierać profilaktykę do sta...
W ubiegłym tygodniu odbyło się pierwsze spotkanie Forum dla Jakości i Bezpieczeństwa Pacjenta, powołanego przez Porozumienie Organizacji Lekarskich. Jego celem jest zaprojektowanie zmian w ochronie zdrowia na korzyść pacjentów i lekarzy. – Stawiamy n...
– Wszelkie informacje na temat stanu zdrowia powinny być przekazywane w sposób przystępny, czyli przy wykorzystaniu słownictwa i terminologii zrozumiałej dla pacjenta, ze względu na jego wiek, wykształcenie, stan zdrowia, a w szczególności na stan ps...
Problem ten znają wszystkie zespoły stomatologiczne: wizyta jest umówiona, gabinet przygotowany do przeprowadzenia zabiegu, ale pacjent nie przychodzi. Nie dzwoni wcześniej, nie informuje o zmianie planów – po prostu go nie ma. Oczywiście zawsze mogą...
Po COVID-19 u wielu osób, nawet z łagodną postacią tej choroby, mogą pojawić się różnego typu powikłania. Aż 60% ozdrowieńców miało oznaki zapalenia mięśnia sercowego, a 30% – mgły mózgowej – ostrzega dr n. med. Grażyna Cholewińska. Dodaje, że mogą s...
Wielkimi krokami zbliża się okres, w którym – jak co roku – jesteśmy najbardziej narażeni na wszelkie zakażenia czy osłabienie naszego organizmu. Ostatnie lata zweryfikowały, że służba zdrowia potrzebuje wprowadzenia nowych rozwiązań, które będą zape...
Gruczolak wielopostaciowy, inaczej guz mieszany ślinianki przyusznej, to dość rzadko występująca zmiana nowotworowa głowy i szyi, stanowiąca około 3% przypadków raka tej okolicy, a zarazem najczęstszy rak ślinianki (niemal co drugi przypadek). Gruc...
Gruczolak wielopostaciowy (guz mieszany, gruczolak pleomorficzny) jest najczęstszym nowotworem gruczołów ślinowych, ale zmiana ta występuje bardzo rzadko u pacjentów pediatrycznych. W większości przypadków lokalizuje się w śliniance przyusznej, a zde...
Komisja ds. Zapewniania Jakości w Stomatologii Departamentu Zdrowia stanu Waszyngton (Washington State Department of Health, Dental Quality Assurance Commission) 1 listopada zawiesiła licencję lekarza stomatologa po tym, jak jego pacjent zmarł podcza...
