Różne powikłania po COVID-19. „Długi COVID wiele lat będzie z nami”

Po COVID-19 u wielu osób, nawet z łagodną postacią tej choroby, mogą pojawić się różnego typu powikłania. Aż 60% ozdrowieńców miało oznaki zapalenia mięśnia sercowego, a 30% – mgły mózgowej – ostrzega dr n. med. Grażyna Cholewińska. Dodaje, że mogą się rozwinąć też cukrzyca, zaburzenia psychiczne i przyśpieszona demencja.

Specjalistka jest ordynatorem oraz dyrektorem ds. medycznych w Wojewódzkim Szpitalu Zakaźnym w Warszawie, konsultantem wojewódzkim w dziedzinie chorób zakaźnych. Podczas konferencji „Wirusologia 2022 – najnowsze doniesienia” omawiała powikłania, jakie mogą się pojawić po zakażeniu wirusem SARS-CoV-2. Wynikają one m.in. z tego, że receptor ACE2, za pośrednictwem którego patogen ten wnika do organizmu, występuje zarówno w komórkach układu oddechowego, jak też w większości innych narządów, na przykład mięśnia sercowego.

Powikłania kardiologiczne po COVID-19

– Jak wykazały badania naukowców ze Szpitala Uniwersyteckiego we Frankfurcie, aż 60% ozdrowieńców miało oznaki zapalenia mięśnia sercowego – poinformowała konsultant wojewódzka w dziedzinie chorób zakaźnych. Wyjaśniła, że wirus SARS-CoV-2, podobnie jak inne koronawirusy, jest patogenem kardiotropowym, czyli ma powinowactwa do komórek mięśnia sercowego.

Specjalistka wymieniła, że poza zapaleniem mięśnia sercowego najczęstsze powikłania kardiologiczne po COVID-19 to zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo-komorowego i rytmu serca, początek lub nasilenie niewydolności serca, ostry zespół wieńcowy (czyli zawał serca), zmiany zapalne w naczyniach, powikłania zakrzepowo-zatorowe oraz wahania ciśnienia tętniczego (zarówno wysokie, jak i zbyt niskie jego wartości). Na skutek powikłań sercowo-naczyniowych po COVID-19 może dojść do nagłego zatrzymania krążenia i zgonu.

Zwróciła uwagę, że kłopoty z sercem i układem krążenia się pojawiają już w okresie występowania tej choroby. Atakuje ona płuca, powodując niewydolność oddechową, ale na to nakłada się także niewydolność krążenia. – Dochodzi do błędnego koła pomiędzy niewydolnością oddechową i niewydolnością krążenia, które nawzajem się nasilają – zaznaczyła.

Dodała, że na cięższy przebieg COVID-19 i jej powikłania bardziej narażeni są pacjenci, którzy przebyli zawał serca lub mają ciężkie wady zastawek serca. – Tacy chorzy mają wyczerpane tzw. mechanizmy kompensacyjne i są bardziej podatni na powikłania hipoksemii (niedotlenienia – przyp.PAP), w tym także te odlegle – tłumaczyła.

Mgła mózgowa po COVID-19

Innym częstym powikłaniem COVID-19 jest tzw. mgła mózgowa (brain fog). Specjalistka tłumaczyła, że nie jest to termin medyczny, a jedynie potoczne określenie dolegliwości, na które narzeka 30% pacjentów po tej chorobie. Przyczyny tego nie zostały jeszcze dokładnie poznane. – Prawdopodobnie dochodzi do mikrouszkodzenia tkanki mózgowej na skutek długotrwałego niedotlenienia – stwierdziła. Powodem może być też tlenoterapia, gdyż może ona wywoływać skurcz naczyń mózgowych.

Objawem mgły mózgowej są dezorientacja i trudności z formułowaniem myśli, zaburzenia pamięci i koncentracji uwagi, chroniczne uczucie zmęczenia oraz chaotyczne i nieskładne procesy myślowe. – Takie objawy mogą się utrzymywać przez kilka tygodni albo nawet kilka miesięcy – ostrzegała dr Grażyna Cholewińska.

Cukrzyca po COVID-19

Nowym, zaskakującym odkryciem jest to, że cukrzyca nie tylko zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19, ale może być też powikłaniem tej choroby. Zwykle pojawia się ona u pacjentów z ciężką postacią zakażenia SARS-CoV-2. Według przytoczonego przez specjalistkę badania w „New England Journal of Medicine” (NEJM) 20-30% chorych na oddziałach intensywnej terapii cierpiało już wcześniej na cukrzycę, ale stwierdzono również nowe zachorowania na to schorzenie. W Polsce na cukrzycę choruje 25% osób po 60. roku życia.

Koronawirus a ryzyko chorób psychicznych

– Koronawirus zwiększa też ryzyko chorób psychicznych – ostrzegała dr Grażyna Cholewińska. Nie chodzi tylko o to, że wiele osób, szczególnie dzieci i nastolatki, odczuło w pandemii negatywne skutki izolacji i lockdownu. Również bezpośrednim skutkiem COVID-19 mogą być zaburzenia lękowe i nastroju oraz zespół stresu pourazowego (PTSD).

Wskazują na to badania w USA i Wielkiej Brytanii, jak też w Polsce. Według badań amerykańskich, którymi objęto 230 tys. pacjentów, po COVID-19 może się rozwinąć 14 różnych chorób psychicznych, w tym zaburzenia lękowe oraz stres wynikające ze złego stanu zdrowia i pobytu w szpitalu. Specjaliści z University of Oxford wykazali, że następstwem zakażenia SARS-CoV-2 może być przyśpieszona demencja, psychoza, bezsenność i agresja. Z kolei badania przeprowadzone przez psychologów Uniwersytetu Warszawskiego wykazały, że po COVID-19 u 29% kobiet i 24% mężczyzn rozwinęła się depresję.

– Długi COVID-19 przez wiele lat będzie z nami, nawet u tych pacjentów, którzy przeszli go łagodnie – powiedział podczas konferencji „Wirusologia 2022 – najnowsze doniesienia” konsultant krajowy w dziedzinie zdrowia publicznego prof. Jarosław Pinkas.

Wirusolog dr hab. n. med. Tomasz Dzieciątkowski jest bardzo sceptyczny wobec pojawiających się opinii na temat ogłaszanego w różnych środowiskach końca pandemii COVID-19. – Niestety, nic na to nie wskazuje – mówi w rozmowie z Dentonetem.

Źródło: https://naukawpolsce.pl