Czym jest kanał, a czym korzeń zęba?
Czym jest kanał, a czym korzeń zęba?
Wbrew pozorom, odpowiedź na pytanie zawarte w tytule tego tekstu nie jest dla większości osób oczywista. Niektórzy pacjenci, udając się do stomatologa na leczenie kanałowe sądzą, że dentysta leczy im korzenie. Dla innych z kolei korzeń zęba i kanał jest tym samym. Nic bardziej mylnego! Podpowiadamy, czym jest korzeń, a czym kanał zębowy.
Chcąc dowiedzieć się, jaka jest różnica między kanałem a korzeniem zęba, należy przypomnieć sobie podstawowe wiadomości dotyczące anatomicznej budowy zęba. Każdy ząb składa się z trzech części: korony, szyjki i korzenia. Ich definicje różnią się w zależności od przyjętego podziału, ale ogólnie można przyjąć, że korona to część naddziąsłowa zęba pokryta szkliwem, korzeń zęba to część znajdująca się pod dziąsłem i pokryta cementem, zaś obie te części łączy szyjka.
Czym jest korzeń zęba?
Korzeń zęba jest umocowany w zębodole za pomocą włókien ozębnej, które wnikają do cementu pokrywającego powierzchnię korzenia. Na jego szczycie znajduje się otwór wierzchołkowy, przez który wychodzą z zęba i przechodzą do niego naczynia krwionośne, naczynia chłonne oraz nerwy. Wewnątrz korzenia znajduje się właśnie kanał – najczęściej jeden, ale w przypadku niektórych zębów jest ich więcej. Mogą one mieć oddzielne lub wspólne ujście, a także rozwijać się w kanały boczne.
Zęby mają różne ilości korzeni. Siekacze, kły i zęby przedtrzonowe (z wyjątkiem pierwszych zębów przedtrzonowych górnych) mają zazwyczaj po jednym korzeniu, pierwsze górne przedtrzonowe oraz zęby trzonowe żuchwy – po dwa korzenie, zaś zęby trzonowe szczęki – po trzy korzenie.
Ile kanałów ma ząb?
Co natomiast z liczbą kanałów? Tu sprawa jest bardziej skomplikowana, bo choć istnieją pewne schematy, to liczba kanałów jest indywidualną cechą każdego organizmu. Można jednak przyjąć, że górne kły i siekacze mają zazwyczaj po jednym kanale, a dolne kły i siekacze – po jeden lub dwa kanały (u około 40% pacjentów). O wiele większe zróżnicowanie występuje w przypadku zębów przedtrzonowych i trzonowych. Tzw. czwórki górne posiadają dwa kanały, a dolne – tylko jeden. Piątki dolne mogą posiadać jeden lub dwa kanały, zaś dolne – aż do trzech. Pierwsze trzonowce posiadają zazwyczaj cztery kanały (choć są przypadki, gdy jest ich pięć), zaś trzonowce drugie – trzy (dolne) bądź trzy-cztery (górne). Największą liczbą kanałów charakteryzują się natomiast ósemki – w zębach dolnych może ich być aż 5.
Na czym zaś polega leczenie kanałowe? Jest ono konieczne w przypadkach, gdy odpowiedzialna za połączenia krwionośne i nerwowe w zębie miazga ulega zapaleniu – na skutek próchnicy lub uszkodzeń mechanicznych. Wówczas stomatolog oczyszcza kanał zębowy z chorej miazgi, a następnie wypełnia go specjalistyczną substancją.
Jak zbudowany jest ząb? Gdzie znajduje się miazga? Jak wygląda kanał korzeniowy? A jakie funkcje spełniają poszczególny grupy zębów? Odpowiedzi na wszystkie te pytania w naszej filmowej animacji.
AF
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Indywidualny instruktaż higieny to tylko część holistycznej opieki nad zdrowiem jamy ustnej u każdego pacjenta. – Prowadząc wywiad na początku wizyty higienizacyjnej musimy spojrzeć na pacjenta całościowo, np. z jakimi chorobami się zmaga i jakie lek...
Hemisekcja to specjalistyczny zabieg stomatologiczny pozwalający na uniknięcie całkowitej ekstrakcji zęba w sytuacji, gdy jego jedna część uległa nieodwracalnemu uszkodzeniu. Polega na usunięciu jednego z korzeni zęba wielokorzeniowego wraz z odpowia...
Próchnica butelkowa jest poważnym problemem, który może prowadzić do znacznych konsekwencji zdrowotnych u dziecka – i to nie tylko w obrębie jamy ustnej. Spowodowana nią przedwczesna utrata zębów mlecznych może zakłócać prawidłowy rozwój mowy, powodo...
Ekstrakcja zęba to zabieg, który bywa wykonywany z różnych powodów – począwszy od zaawansowanej próchnicy, przez poważne urazy mechaniczne zębów, choroby przyzębia aż po przygotowanie np. do leczenia ortodontycznego. Dzięki zdobyczom współczesnej sto...
Miazga to silnie unerwiona tkanka wypełniająca wnętrze zęba, niezbędna dla zachowania jego zdrowia i prawidłowego funkcjonowania. Niestety, miazga zębowa jest narażona na działanie różnych szkodliwych czynników, które mogą prowadzić do bolesnych stan...
Jatrogenne złamanie żuchwy to uraz, który jest efektem procedury medycznej wykonanej przez lekarza. Stanowi ono przypadkowe powikłanie przeprowadzonego leczenia, najczęściej chirurgicznego, np. ekstrakcji zęba. Podejrzenie jatrogennego złamania żuchw...
Planujesz wakacje w tropikach, nurkowanie na rafie koralowej lub lot samolotem do egzotycznego kraju? A może jesteś miłośnikiem górskich wędrówek? Jeśli tak, musisz wiedzieć o zjawisku zwanym barodontalgią. To specyficzny ból zęba, który może pojawić...
Codzienne dbanie o stan naszych zębów to bardzo ważny element rutyny rano, jak i wieczorem. Zdecydowanie łatwiej jest zachować je w zdrowiu, niż później leczyć, szczególnie jeżeli mamy predyspozycje do szybkiego powstawania uszczerbków. Czy szczotecz...
O współpracy lekarzy różnych specjalności, ale też fizjoterapeutów czy osteopatów, opowiada prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego prof. dr hab. n. med. Marzena Dominiak. Ta współpraca składa się w promowaną w nowoczesnej stomatologii konc...
Martwy ząb – czyli taki, w którym doszło do obumarcia miazgi – bardzo często zmienia kolor i staje się widocznie ciemniejszy od pozostałych. Dla wielu pacjentów stanowi to poważny problem estetyczny. Jednym ze skutecznych rozwiązań jest wybielanie we...
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej (tzw. ubezpieczenie OC zawodowe) w Polsce to rodzaj ubezpieczenia, które chroni przed konsekwencjami finansowymi wynikającymi z roszczeń osób trzecich o odszkodowanie za szkody spowodowane w wyniku w...
