Dentonet
LEKARZ
E-mail
WYBIERZ KATEGORIĘ
Aktualności
Prawo i finanse
Praca w gabinecie
Student
Edukacja i technologie
Medycyna

Czy bisfenol A ma negatywny wpływ na komórki jajowe i rozwój zarodka?

Publikacja:
Czy bisfenol A ma negatywny wpływ na komórki jajowe i rozwój zarodka?

Czy bisfenol A ma negatywny wpływ na komórki jajowe i rozwój zarodka?

Bisfenol A (BPA), stosowany m.in. w produkcji opakowań na żywność oraz wypełnieniach dentystycznych, może negatywnie wpływać na płodność – wynika z badań na zwierzętach. Mechanizmy odpowiedzialne za jego wpływ na żeńskie komórki rozrodcze bada obecnie dr hab. Anna Ajduk z Uniwersytetu Warszawskiego. Badaczka otrzymała na to grant Narodowego Centrum Nauki.

Jak przypomniała w rozmowie z PAP dr hab. Anna Ajduk, prof. ucz. z Zakładu Embriologii Uniwersytetu Warszawskiego, bisfenol A jest związkiem organicznym, który ma szerokie zastosowanie w produkcji różnych tworzyw sztucznych. – Ze względu na swoją transparentność, lekkość oraz odporność na uszkodzenia, bisfenol A stosowany jest w wielu przedmiotach codziennego użytku, np. plastikowych pojemnikach do przechowywania żywności, plastikowych zabawkach dla dzieci, metalowych puszkach – powleka się ich wewnętrzną powierzchnię. Wchodzi także w skład kosmetyków i wypełnień dentystycznych – wymieniała badaczka.

Masowa produkcja tego związku przyczyniła się do jego rozprzestrzenienia w środowisku. – BPA może się uwalniać pod wpływem zmian pH i temperatury z materiałów, do produkcji których go użyto i migrować do żywności, powietrza, skóry, śliny czy krwi – opisała prof. Ajduk. Związek ten przenika do organizmu człowieka przede wszystkim wraz z żywnością.

BPA może zakłócać działanie układu rozrodczego

Bisfenol A należy on do tzw. ksenoestrogenów – związków syntetycznych o działaniu podobnym do estrogenu i może zakłócać funkcjonowanie organizmów zwierząt i ludzi, w tym działanie układu rozrodczego.

Wpływ BPA na funkcje rozrodcze i płodność bada się przede wszystkim na modelach zwierzęcych. Z badań wynika, że związek ten może niekorzystnie modyfikować funkcjonowanie gonad, obniżać jakość komórek rozrodczych, a nawet utrudniać prawidłowy rozwój płodu. Wnioski z badań prowadzonych na ludziach nie są już jednoznaczne – niektóre badania wskazują na korelację między zwiększonym stężeniem BPA w organizmie a zmniejszoną płodnością, inne – nie.

Dla mnie, jako biologa, wydaje się jednak wielce prawdopodobne, że związek o charakterze estrogenu, jednego z głównych hormonów płciowych, może wpływać np. na proces tworzenia się i funkcjonowanie komórek rozrodczych. Dlatego też postanowiłam się bliżej temu przyjrzeć – powiedziała prof. Ajduk.

Wspomniała, że od lat interesuje ją sposób, w jaki komórki jajowe reagują na zapłodnienie – dochodzi w nich wówczas do trwających kilka godzin oscylacyjnych zmian w stężeniu jonów wapniowych. Zmiany te są kluczowe dla inicjacji rozwoju zarodka. – Skupiłam się w swoich badaniach na wpływie BPA na zdolność komórek jajowych do wytwarzania tych właśnie wapniowych oscylacji – wyjaśniła biolożka.

Już wcześniej, wraz z mgr Magdaleną Najechalską, badaczka wykazała, że BPA w stężeniu podobnym do tego, jakie wykrywa się w płynie pęcherzyków jajnikowych (naturalnie otacza komórki jajowe w jajniku), powoduje znaczące zmiany we wzorze oscylacji jonów wapnia generowanych w komórkach jajowych w czasie zapłodnienia. Badania te były tematem pracy magisterskiej Magdaleny Najechalskiej.

Jak wyjaśniła prof. Ajduk, oscylacje wapniowe są niezwykle ważne dla inicjacji rozwoju zarodkowego. Wyzwalają w zapłodnionej komórce jajowej szereg procesów warunkujących jej prawidłową przemianę w zarodek: pozwalają na ukończenie podziału mejotycznego i zapoczątkowanie podziałów mitotycznych zarodka, inicjują powstanie bloku przeciwko polispermii (wnikania do komórki jajkowej więcej niż jednego plemnika – PAP), regulują funkcjonowanie mitochondriów w czasie zapłodnienia i ekspresję genów w zarodku.

Możliwy molekularny mechanizm działania BPA

Badaczki uzyskały też pewne dane nakierowujące na możliwy molekularny mechanizm działania BPA. – To właśnie te wyniki spowodowały, że uznałam dalsze badania nad BPA za ważne z punktu widzenia leczenia niepłodności i bardzo interesujące dla biologa – podkreśliła prof. Ajduk.

W badaniach, na które przyznano grant NCN, wykorzystane zostaną komórki jajowe myszy. – Mysz jest sprawdzonym modelem w badaniach dotyczących biologii rozwoju i rozrodu ssaków. Komórki jajowe człowieka są materiałem znacznie trudniej dostępnym i wielu doświadczeń nie można na nich wykonać ze względu na istniejące w Polsce regulacje prawne – wyjaśniła biolożka.

BPA będzie podawany bądź w warunkach in vitro – jako dodatek do pożywki hodowlanej, w której trzymane będą komórki jajowe, bądź in vivo – doustnie myszom. Badaczki wykorzystają stężenia BPA zbliżone do tych wykrywanych w płynie z pęcherzyków jajnikowych (doświadczenia w układzie in vitro), jak i do tych, które są średnią dawką dzienną związku przyjmowaną przez człowieka w przeliczeniu na masę ciała (doświadczenia w układzie in vivo). W doświadczeniach wykorzystane zostanie szerokie spektrum technik biologii molekularnej i komórkowej.

Z badań wstępnych wiemy, że BPA rzeczywiście zmienia wzór oscylacji wapniowych generowanych w komórkach jajowych w czasie zapłodnienia. W ten sposób związek ten może zaburzyć lub nawet uniemożliwić rozwój zarodka, a tym samym negatywnie wpływać na płodność. Chcemy to sprawdzić. Zbadamy też, poprzez jakie receptory i enzymy BPA oddziałuje na komórki jajowe – zapowiedziała prof. Ajduk.

Jej zdaniem dzięki lepszemu zrozumieniu tych mechanizmów można by w przyszłości zapobiegać negatywnemu wpływowi BPA na komórki jajowe i na płodność.

(PAP)

Źródło: https://naukawpolsce.pl/


POWIĄZANE ARTYKUŁY

higienistka stomatologiczna
USA: wpływ pandemii na pracę higienistek stomatologicznych Asysta

Z opublikowanego przed kilkoma tygodniami badania ankietowego wynika, że w grupie zawodowej higienistek stomatologicznych wskaźnik infekcji COVID-19 jest niski, a poziom szczepień wysoki. Badanie wykazało też, że mniej niż połowa higienistek, które o...

e papierosy
E-papierosy niszczą komórki błony śluzowej jamy ustnej Lekarz

Jak informuje National Library of Medicine, badania naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego dowiodły, iż palenie e-papierosów powoduje obumieranie większości komórek jamy ustnej. E-papierosy stają się coraz popularniejsze, w szczególności wśród os...

komorki macierzyste
Komórki macierzyste i regeneracja kości oraz całego zęba Lekarz

W badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Sharad Pawar Dental College and Hospital w Indiach oceniano potencjalne zastosowanie komórek macierzystych w leczeniu stomatologicznym, w tym w regeneracji kości, tkanek miękkich oraz całych zębów. Wyniki z...

ROZWIŃ WIĘCEJ
slodkie napoje
Słodzone napoje mogą mieć wpływ na rozwój raka wątroby Lekarz

Napoje słodzone cukrem, niezmiennie popularne wśród konsumentów (m.in. za sprawą agresywnych kampanii reklamowych), kojarzone są najczęściej z ryzykiem nadwagi, otyłości i próchnicy. To jednak nie jedyny minus spożywania słodzonych produktów spożywcz...

wybielanie - Dentonet.pl
Nadtlenek karbamidu może niszczyć komórki zębów Lekarz

Stosowane do wybielania zębów środki z nadtlenkiem karbamidu w składzie mogą poważnie uszkadzać zęby – twierdzą naukowcy z Wydziału Stomatologii Uniwersytetu w Toronto. Wyniki badań opublikowało czasopismo "Scientific Reports". Jednym z najczęściej ...

aktywnosc fizyczna
Wpływ aktywności fizycznej na rozwój periodontitis Lekarz

Regularne uprawianie aktywności fizycznej pozwala ograniczyć ryzyko pojawienia się stanu zapalnego, to zaś zmniejsza prawdopodobieństwo rozwoju zapalenia przyzębia. Jednak, co oczywiste, nie każdy rodzaj aktywności fizycznej ma korzystny wpływ na org...

stomatologia USA - Dentonet.pl
USA: wpływ pandemii na dostęp do opieki stomatologicznej Lekarz

Z opublikowanego 8 kwietnia raportu CareQuest Institute for Oral Health wynika, że w czasie pandemii COVID-19 około 6 milionów dorosłych mieszkańców USA utraciło ubezpieczenie obejmujące prawo do opieki stomatologicznej. Najmniej pod tym względem uci...

tlusta dieta
Dieta wysokotłuszczowa ma wpływ na rozwój chorób dziąseł Lekarz

Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez naukowców z Uniwersytetu w Granadzie (Hiszpania), dieta bogata w tłuszcze nasycone i podwyższająca poziom cholesterolu może przyczynić się do szybszego zaniku tkanek kości wyrostka zębodołowego związanego z ch...

migrena
Zapalenie przyzębia ma wpływ na występowanie migreny Lekarz

Migrena zwykle objawia się uporczywymi atakami napadowego, pulsującego bólu głowy, które nasilają się podczas wykonywania rutynowych czynności i którym często towarzyszy nadwrażliwość na światło i hałas, niekiedy również nudności i wymioty. Jak wykaz...

skolioza
Clinical Radiology: skolioza i jej wpływ na rozwój zaburzeń TMD Lekarz

Skolioza – strukturalna deformacja kręgosłupa zachodząca w trzech płaszczyznach – może predysponować do powstawania zaburzeń skroniowo-żuchwowych (TMD). Zależność tę wykazano w pracy badawczej opublikowanej w czasopiśmie „Clinical Radiology”. Artykuł...

snus
Negatywny wpływ snusu na zdrowie jamy ustnej u młodzieży Lekarz

W Polsce, przede wszystkim na Kaszubach i na Śląsku, zażywa się tabaki, natomiast w krajach skandynawskich dużą popularnością cieszy się snus. Jest to używka z suszonego tytoniu z dodatkiem soli, którą po nawilżeniu gorącą parą wodną umieszcza się po...