Kiedy występują bóle głowy?

Przewlekłe bóle głowy występują u 60% ludzi w:

• sytuacjach stresowych;
• chorobach układu krążenia;
• schorzeniach reumatologicznych;
• zaburzeniach endokrynologicznych;
• uświadomionych parafunkcjach zwarciowych i niezwarciowych;
• przy objawach dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego (patologiczne objawy akustyczne w stawie skroniowo-żuchwowym, ból przy szerokim otwieraniu ust).

Objawom dysfunkcji narządu żucia towarzyszą w około 40-60% przewlekłe bóle głowy. W wielu przypadkach u tych chorych stwierdza się objawy akustyczne w stawie skroniowo-żuchwowym, zaburzenia ruchomości żuchwy. Bólom głowy na tle zaburzeń czynnościowych narządu żucia zawsze towarzyszy charakterystyczne patologiczne starcie zębów będące skutkiem parafunkcji zwarciowych.

Bóle głowy mogą być umiejscowione w okolicy:

• skroni (70%);
• czoła i ciemienia (65%);
• potylicy (46%).

Mogą występować w jednej lub kilku okolicach jednocześnie, odosobniony ból głowy występuje tylko w okolicy skroniowej i czołowej.

Umiejscowienie bólu związanego z dysfunkcją mięśni narządu żucia pokrywa się z umiejscowieniem tych mięśni tj. mięśni skroniowych, mięśnia naczaszkowego i mięśnia podpotylicznego, ale w większym stopniu jest to ból promieniujący. Mięśnie te i ich przyczepy są bolesne na ucisk w trakcie badania. Bóle mogą występować jednostronnie i (rzadziej) obustronnie, mogą być różnie nasilone po obydwu stronach.

W przypadku bólów głowy podpotylicznych obserwuje się szkodliwe czynniki miejscowe tj.:

• zgryz głęboki wtórny;
• zgrzytanie zębami;
• tyłozgryz;
• wady zgryzu z brakami zębowymi;
• doprzednie przemieszczenie krążka stawowego z charakterystycznymi trzaskami w trakcie otwierania ust.

Równoczesnemu występowaniu obustronnego bólu głowy w okolicy czołowej, skroniowej i podpotylicznej towarzyszy tzw. uczucie "opasania głowy obręczą".

Bólom skroniowym towarzyszyć mogą:

• bolesność dotykowa mięśnia skroniowego i jego przyczepu;
• bolesność skóry głowy w okolicy skroni;
• łzawienie bez przyczyny;
• uczucie wysadzania gałek ocznych;
• promieniowanie bólu do górnych zębów bocznych.

Bólom czaszkowym towarzyszą:

• ból głowy i bolesność dotykowa nad łukami brwiowymi;
• promieniowanie bólu do ciemienia;
• uczucie "drętwienia zębów" przednich.

Bólom ciemieniowym towarzyszą:

• charakterystyczny ból włosów przy czesaniu okolicy ciemieniowej;
• bolesność dotykowa tej okolicy.

Bólom podpotylicznym towarzyszy:

• bolesne ograniczenie zakresu ruchów głowy na boki i do przodu;
• ból mięśni podpotylicznych;
• bóle mięśni karku i pasa barkowego (zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze szyjnego odcinka kręgosłupa).

   

Przyczynowe leczenie stomatologiczne przewlekłych bólów głowy związanych z zaburzeniami czynnościowymi narządu żucia daje w 60% ustąpienie bólu, w 32% znaczącą poprawę.

Niektórzy proponują dla naczynioruchowych i mięśniowych bólów głowy wspólną nazwę "ból głowy z napięcia". Ich mechanizm tłumaczy się przedłużającymi skurczami mięśni głowy i naczyń zewnątrzczaszkowych i związanym z tym uciskiem i niedokrwieniem zakończeń nerwowych.

Pojawiają się często w stanach zdenerwowania, częściej jesienią i wiosną. Należy natychmiast stosować przywrócenie czynności układu ruchowego narządu żucia i wyeliminować współistniejące ogólne i miejscowe czynniki etiologiczne. Leczenie powinno nastąpić jak najwcześniej.