Jasnota biała – właściwości, zastosowanie i działanie
Jasnota biała – właściwości, zastosowanie i działanie
Jasnota biała to niepozorna roślina wieloletnia, która wielokrotnie mylona jest z pokrzywą, jednak nie wykazuje właściwości „parzących”. Jasnota znana jest w medycynie naturalnej ze względu na działanie przeciwzapalne, antybakteryjne, moczopędne, antykrwotoczne i wykrztuśne. Co zawiera jasnota biała i jakie jest jej zastosowanie?
Merytoryczne wsparcie artykułu zapewnił portal Zielares.pl o witaminach, ziołach i suplementacji
Jasnota biała – charakterystyka i skład
Jasnota biała to roślina wieloletnia z rodziny jasnowatych. Najlepiej rośnie w klimacie umiarkowanym, dlatego można ją spotkać na terenie prawie całej Europy i Azji. Powszechnie występuje także w Polsce.
Roślina wykazuje szereg właściwości prozdrowotnych, które zawdzięczamy bogatemu składowi. W skład jasnoty białej wchodzą między innymi:
- śluzy powlekające;
- ściągające garbniki katechinowe;
- flawonoidy, takie jak rutyna, kwercetyna (wykazują działanie przeciwnowotworowe i antyoksydacyjne);
- związki irydoidowe, lamiolid, aukubina (korzystny wpływ na funkcje wątroby);
- saponiny trójterpenowe o działaniu wykrztuśnym;
- flawonole hemostatyczne;
- olejki eteryczne, takie jak: terpenoidskwalen i β-kariofilen (stymulują układ odpornościowy);
- aminy biogenne, np. tyramina, cholina, histamina.
Co więcej, w zielonych częściach rośliny znajdziemy spore ilości witaminy C i prowitaminy A.
Jasnota biała – działanie i właściwości
Właściwości jasnoty białej, ze względu na bogaty skład, są szerokie. Działanie rośliny charakteryzuje się jako:
- wykrztuśne;
- przeciwzapalne;
- oczyszczające;
- uspokajające;
- antybakteryjne;
- moczopędne;
- nasenne (w lekkim stopniu);
- przeciwskurczowe;
- delikatnie ściągające;
- żółciopędne;
- powlekające;
- przeciwkrwotoczne;
- regenerujące;
- uszczelniające naczynia włosowate.
Działanie przeciwwirusowe
Zawarte w jasnocie irydoidy wykazują skuteczność w zakresie hamowania wirusowego zapalenia wątroby typu C. W medycynie naturalnej roślina stosowana jest także w leczeniu zakażenia wirusem opryszczki pospolitej typu 1. Przeprowadzone nad ziołem badania wykazują nadzieję na wykorzystanie jasnoty w przypadku innych zakażeń, wywołanych przez wirusy.
Właściwości antyoksydacyjne
Za właściwości antyoksydacyjne odpowiadają zawarte w roślinie kwasy fenolowe, flawonoidy i polifenole. Dzięki ich zawartości jasnota wychwytuje wolne rodniki i neutralizuje je. Wolne rodniki są odpowiedzialne między innymi za rozwój wielu stanów zapalnych i nowotworów. To te substancje przyczyniają się także do przyspieszenia procesów starzenia.
Wpływ na skórę
Jasnota biała wykorzystywana jest zewnętrznie w celu poprawy kondycji skóry. Często dodawana jest do kosmetyków domowych lub kąpieli. Może być stosowana w postaci okładów na trudno gojące się rany. Właściwości regeneracyjne rośliny pomagają w leczeniu i przyspieszają procesy bliznowacenia. Jasnotę wykorzystuje się również w leczeniu trądziku, wysypek, podrażnień twarzy i innych problemów skórnych. Roślina wykazuje działanie oczyszczające i antybakteryjne. Płukanki z tego zioła sprawdzą się w celu wzmocnienia włosów oraz w przypadku walki z łupieżem. Regularnie stosowana jasnota biała na włosy, sprzyja lepszej kondycji pasm i pomaga utrzymać zdrowie skóry głowy.
Jasnota biała na oczy
Jasnota wpływa pozytywnie na oczy, zarówno gdy jest stosowana zewnętrznie, jak i w postaci okładów. Ta ostatnia metoda pozwala zredukować sińce i opuchliznę pod oczami, rozświetlając skórę wokół nich i przywracając zdrowy wygląd. Napary z jasnoty białej sprzyjają utrzymaniu dobrej kondycji wzroku, chroniąc oczy przed działaniem wolnych rodników. Badania wykazują, że działanie jasnoty białej związane jest ze zmniejszeniem prozapalnych cytokin, a co za tym idzie, zioło może zmniejszać stany zapalne oczu i chronić przed pogorszeniem widzenia, związanym z wiekiem.
Jasnota biała – zastosowanie
Szerokie właściwości wpływają na obszerne zastosowanie rośliny. W celach leczniczych wykorzystuje się zarówno liście i kwiaty, jak i korzeń jasnoty. Za najbardziej wartościowe uważane są kwiaty, które poddaje się suszeniu w temperaturze 40 stopni. Jasnota biała w medycynie naturalnej znalazła swoje zastosowanie w przypadku:
- upławów;
- bolesnych i obfitych miesiączek;
- zaburzeń pracy nerek i układu moczowego;
- problemów w funkcjonowaniu układu pokarmowego;
- nadmiernego stresu;
- opuchlizny pod oczami;
- trudno gojących się ran;
- chorób układu oddechowego o charakterze przewlekłym.
Zewnętrznie jasnotę można stosować w postaci płukanek jamy ustnej i gardła. W przeszłości jasnota stosowana była także przy biegunkach oraz w celu łagodzenia objawów, związanych z anemią.
Jasnota biała – dawkowanie
Jasnotę białą najczęściej spotkamy w postaci herbaty oraz mieszanek uspokajających. Zioło występuje także jako składnik szamponów i balsamów. Dawkowanie każdego z tych produktów powinno być określone przez producenta i do takich zaleceń najlepiej się stosować.
Sposób dawkowania jasnoty białej zależy od wielu czynników. Ilość produktu należy dostosować do wieku i stanu zdrowia danej osoby. Stosowanie jasnoty białej wewnętrznie przez osoby z jakimikolwiek chorobami przewlekłymi lub przyjmujące jakiekolwiek leki, powinno być skonsultowane z lekarzem.
Napar z jasnoty białej – jak wykonać?
Do przygotowania naparu wystarczy zalać saszetkę lub 1-2 łyżeczki suszonych liści lub kwiatów wrzącą wodą. Następnie należy odczekać 10-20 minut. Po tym czasie napar jest gotowy do spożycia. Można go stosować także zewnętrznie w postaci okładów lub dodać do kąpieli.
Jasnota biała – przeciwwskazania i skutki uboczne
Nie ma wielu przeciwwskazań do stosowania jasnoty białej, choć nie zaleca się jej wewnętrznie w okresie ciąży oraz laktacji. Jeżeli chodzi o stosowanie zewnętrzne zioła u ciężarnych i matek karmiących, należy zapytać o opinię lekarza, prowadzącego ciążę.
Jasnota biała to produkt naturalny, który w większości przypadków, w odpowiedniej dawce, będzie bezpieczny w użytkowaniu. Nie ma jednak wystarczających badań, które potwierdzałyby to bezpieczeństwo, zarówno w zakresie stosowania wewnętrznego, jak i zewnętrznego, dlatego należy zachować ostrożność podczas kuracji i nie przekraczać zalecanych dawek.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
W ostatnich latach, dzięki postępowi technologii, obserwujemy burzliwy rozwój materiałów stomatologicznych w kierunku bioaktywności. Przyczynia się to do znacznej poprawy ich właściwości zarówno fizycznych, jak i chemicznych, co umożliwia ich stosowa...
Nieprawidłowo zastosowany środek do dezynfekcji kanałów korzeniowych może być przyczyną wystąpienia rzadkiej, zagrażającej zdrowiu reakcji. Zgodnie z opublikowanym opisem przypadku, substancja ta spowodowała silną reakcję skórną u leczonej endodontyc...
Badanie, którego wyniki zostały opublikowane w dniu 17 lutego na stronie internetowej „BMC Oral Health” dowodzi, że licówki ceramiczne, jako uzupełnienie minimalnie inwazyjne, zachowujące strukturę zęba i zapewniające długotrwały efekt estetyczny mog...
Pasta retrakcyjna to specjalistyczny preparat wykorzystywany przez lekarza dentystę podczas zabiegu retrakcji dziąseł, czyli odchylania ich brzegu w celu uzyskania dostępu do szczeliny dziąsłowej. Pasta retrakcyjna jest powoli aplikowana do szczeliny...
Badanie CBCT stanowi niewątpliwie nowy standard w radiologii stomatologicznej. Przejście z obrazowania 2D na 3D jest istotnym krokiem we wszystkich dziedzinach stomatologii. Nie kwestionując ani nie umniejszając zalet badania 2D, należy stwierdzić, ż...
Czym jest Mandibular Advancement, jak przebiega terapia z jego zastosowaniem, kto kwalifikuje się do tego typu leczenia – na te i inne pytania odpowiada lek. dent. Agata Pardus w wykładzie "Zastosowanie Invisalign z Mandibular Advancement w leczeniu ...
Zabiegi z wykorzystaniem toksyny botulinowej typu A w medycynie estetycznej to jedno z najbardziej popularnych zastosowań tej substancji. Działanie jadu kiełbasianego polega na blokowaniu uwalnianej acetylocholiny do przestrzeni synaptycznej płytki m...
Wady w budowie szczęki mogą powodować m.in. trudności w żuciu, upośledzenie mowy, a także zniekształcenie twarzy. Ważną rolę w ich rehabilitacji ma do spełnienia lekarz protetyk, który może zastosować specjalnie zaprojektowany obturator. Jest on równ...
Na powierzchni skóry każdego człowieka gołym okiem można zauważyć nawet kilkadziesiąt przebarwień i znamion. Pieprzyki, włókniaki, brodawki, kaszaki, tłuszczaki, naczyniaki, znamiona barwnikowe – to nazwy tylko wybranych z nich. O tym, kiedy należy j...
W związku z atakiem nożownika na lekarza w Starogardzie Gdańskim, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej zwrócił się do premiera o podjęcie zdecydowanych działań w tej sprawie i wyznaczenie nowej polityki państwa wobec sprawców agresywnych zachowań skierow...