Rola i zastosowanie lidokainy we współczesnej stomatologii

0 Komentarze | Publikacja: 23 kwietnia 2019, 08:19

Poleć artykuł Drukuj artykuł Wielkość czcionki - +

Rola i zastosowanie lidokainy we współczesnej stomatologii

Lidokaina (łac. Lidocainum; lignokaina, ksylokaina) to organiczny związek chemiczny, pochodny acetanilidu. Znalazł on szerokie zastosowanie w medycynie, w tym w stomatologii. W 1943 r. został zsyntetyzowany przez szwedzkiego chemika Nilsa Lofgrena. W 1948 r. wprowadzono go do użycia. Zastąpił wówczas polokainę, stając się nowym „złotym standardem” w znieczuleniu miejscowym [1, 2].

We współczesnej stomatologii wyróżnia następujące rodzaje znieczuleń [3]:

• znieczulenie powierzchniowe – najmniej inwazyjne, występujące w postaci żelu lub sprayu, działa na błonę śluzową jamy ustnej, stosowane jako „znieczulenie przed znieczuleniem”, np. przed znieczuleniem nasiękowym lub przewodowym, wymagającym zastosowania strzykawki i igły [3],
• znieczulenie nasiękowe – polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego do dziąsła, bezpośrednio w okolicę zęba/braku zębowego, gdzie wykonywany jest zabieg, sprawdza się podczas ekstrakcji lub leczenia wszystkich zębów, poza zębami trzonowymi dolnymi [3],
• znieczulenie śródwięzadłowe – polega ono na podaniu środka znieczulającego przy pomocy igły iniekcyjnej bezpośrednio do szpary ozębnowej zęba, najczęściej stanowi uzupełnienie konwencjonalne metody znieczulenia nasiękowego i przewodowego, w momencie kiedy nie są one całkowicie skuteczne [3, 4],
• znieczulenie przewodowe – polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego bezpośrednio w nerw zębodołowy, jest wykorzystywane przede wszystkim do znieczulenia zębów trzonowych dolnych [3].

Leki, w tym także znieczulające, powinny zostać poddane badaniom klinicznym, które potwierdzają ich skuteczność. Stosuje się tu zasady EBM (Evidence Based Medicine), czyli medycyny opartej na dowodach naukowych, dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa terapii prowadzonej u pacjentów. Dowodów takich dostarczają wyniki badań eksperymentalnych oraz badań obserwacyjnych [5].

Lidokaina w żelu

Na rynku znaleźć można wiele leków zawierających jako substancję czynną chlorowodorek lidokainy. Substancja ta jest stosowana w celu miejscowego znieczulenia skóry i błon śluzowych. Środek w żelu na bazie lidokainy ma zastosowanie krótkotrwałe. Wykorzystywany jest do objawowego leczenia bólu błony śluzowej jamy ustnej, dziąseł i warg, u dorosłych, młodzieży i dzieci powyżej 6. roku życia.
Dynexan to żel, który nie tylko posiada działanie znieczulające potwierdzone badaniami klinicznymi. Jest to preparat o najwyższym stężeniu lidokainy (20 mg/g) należący do bazy leków OTC (over the counter drug – dostępnych w aptece bez recepty). Działanie preparatu rozpoczyna się już po 30 sekundach od momentu zastosowania i trwa przez około godzinę. W trakcie stosowania należy uważać podczas spożywania napojów i/lub posiłków, aby zapobiec zadławieniu, ugryzieniu się w język lub poparzeniu.

Lidokaina – kiedy stosować?

Lidokaina w bardzo szybki i skuteczny sposób radzi sobie z bólem, dlatego preparat zawierający ją w swoim składzie jest szczególnie polecany:

– dzieciom podczas wyrzynania się zębów stałych oraz w trakcie wymiany zębowej,
– pacjentom podczas wyrzynania się trzecich zębów trzonowych,
– pacjentom protetycznym, którzy często doświadczają dużego dyskomfortu bólowego związanego z używaniem protez,
– pacjentom ortodontycznym, którzy są narażeni na ból związany z noszeniem aparatu stałego (lidokainę można zastosować jako preparat dodatkowy poza stosowaniem wosku ortodontycznego),
– pacjentom, u których z różnego powodu dochodzi do zmian na błonie śluzowej jamy ustnej, otarć oraz urazów,
– pacjentom ze stanami zapalnymi dziąseł (według statystyk, zapalenie to dotyczy aż 98% społeczeństwa, włączając w to dzieci),
– pacjentom z aftami, które są częstą dolegliwością jamy ustnej (ich etiologia nie jest jednoznaczna, według piśmiennictwa najczęstszą przyczyną jest stres oraz spadek odporności organizmu).

Lidokaina – zalety

Według tzw. pól zdrowotnych Lalonda, w 50% za zdrowie człowieka odpowiada styl życia, do którego zalicza się m.in. codzienne zachowania, nawyki oraz podejmowane czynności. Coraz więcej ludzi zaczyna żyć zdrowo, a co za tym idzie – zwracać uwagę na skład produktów, nie tylko tych z codziennej diety. Coraz częściej w centrum zainteresowania jest także skład preparatów stosowanych w medycynie.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pacjentów, warto zalecać im środek na bazie lidokainy, który w swoim składzie nie zawiera alkoholu, cukru, glutenu oraz alergenów. W celu uniknięcia możliwości wystąpienia alergii, dobrze jest wybierać preparaty, które w swoim składzie nie zawierają różnego rodzaju dodatków np. rumianku. Dodatki te mogą często potęgować występujące u pacjenta reakcje alergiczne.

Ogromnym plusem jest także sposób aplikowania zalecanego preparatu. Dynexan, poza stosowaniem w gabinecie stomatologicznym, nadaje się do użytku domowego przez pacjentów. Dodatkowo należy podkreślić fakt, iż możliwość przedawkowania lidokainy stosowanej na błonę śluzową jamy ustnej dziąseł jest niewielkie.

Piśmiennictwo:

1.Trąbska−Świstelnicka M, Wiernicka−Menkiszak M, Samulak−Zielińska R. Rozwój znieczulenia miejscowego w polskiej stomatologii. Dent. Med. Probl. 2009, 46, 4, 519–523 http://www.dmp.umed.wroc.pl/pdf/2009/46/4/519.pdf dostęp: 09.04.2019
2.Parużyńska A, Gomułka, Wolańczyk-Mędrala A, Mędrala W, Reakcje nadwrażliwości na leki znieczulenia miejscowego ze szczególnym uwzględnieniem lidokainy. Praca poglądowa http://www.mededu.pl/pdf/2012_03_07_15_38_27_pl_ap4-2010_srodki.pdf dostęp: 09.04.2019
3.Krufczyk M, Znieczulenia stosowane w stomatologii. https://dentysta.eu/znieczulenia-stosowane-w-stomatologii dostęp: 09.04.2019
4. http://idealnyusmiech.pl/znieczulenie-srodwiezadlowe-w-ogolnej-praktyce-stomatologicznej/ dostęp: 09.04.2019
5. D. L Sackett, W. M C Rosenberg, J A M. Gray, R B. Haynes i inni. Evidence based medicine: what it is and what it isn’t. „BMJ”. 312 (7023), s. 71-72, 1996-01-13. BMJ. DOI: 10.1136/bmj.312.7023.71. ISSN 0959-8138 (ang.).

Tagi: Dynexan, lidokaina, lidokaina w stomatologii

SKOMENTUJ

PODZIEL SIĘ ARTYKUŁEM

POWIĄZANE ARTYKUŁY

Prof. Mielnik-Błaszczak: zęby dzieci pod kontrolą już od dnia narodzin! Asysta

O zęby dziecka trzeba zacząć dbać zanim jeszcze się pojawią – uważa prof. Maria Mielnik-Błaszczak, kierownik Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Rozwojowego UM w Lublinie, konsultant wojewódzki w dziedzinie stomatologii dziecięcej. Podkreśla, że pró... 23.01.2020 | 08:01

Żele w stanach zapalnych jamy ustnej Lekarz

Jama ustna to ekosystem złożony z wielu wzajemnie na siebie oddziałujących elementów, zróżnicowany pod względem panujących warunków biotycznych i abiotycznych. Powszechnie obserwuje się, że pacjenci najczęściej zgłaszają się do gabinetu stomatologic... 10.01.2020 | 08:01

Nowy nośnik dla leków na stany przednowotworowe jamy ustnej Lekarz

Opracowaniem nośnika do dostarczania leku w stanach przednowotworowych błony śluzowej jamy ustnej zajmują się młode badaczki z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Dzięki niemu leczenie ma być łatwiejsze i skuteczniejsze.Projekt Joanny Potaś i Jago... 30.12.2019 | 08:12

ROZWIŃ WIĘCEJ

Współczesna stomatologia a efekt remineralizacji szkliwa Lekarz

Niedawna praca dotycząca remineralizacji szkliwa zębów opublikowana w czasopiśmie „Journal of Dental Research” stwierdza, że celem współczesnej stomatologii jest nieinwazyjne zwalczanie niekawitacyjnych zmian próchnicowych poprzez remineralizację, ab... 23.10.2019 | 08:10

Jaki środek znieczulający jest najbezpieczniejszy? Lekarz

Lidokaina to związek chemiczny powszechnie stosowany w miejscowych znieczuleniach. Stosuje się ją w różnych dziedzinach medycyny, również w stomatologii. Ze względu na szybkość działania i bezpieczeństwo bez obaw może być aplikowana nawet u najmłodsz... 24.06.2019 | 13:06

Dodaj komentarz (0 komentarzy)

Musisz być zalogowany aby komentować | Zaloguj się lub zarejestruj. | Każdy komentarz zostanie poddany moderacji

NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY

Wady zgryzu – trzeba je leczyć! Dlaczego to takie istotne? Pacjent

Według rozmaitych statystyk, wady zgryzu o różnym nasileniu oraz przyczynach dotyczą nawet około 60% populacji. Niestety, jedynie niewielki odsetek pacjentów z wadami zgryzu zgłasza się do ortodontów celem podjęcia leczenia. Tymczasem nieleczone wady... 22.06.2017 | 08:06

Nadwrażliwość zębów - profilaktyka i leczenie. Wskazówki dla pacjentów Pacjent

Według niektórych statystyk, nadwrażliwość zębów dotyczy nawet 40% populacji. Objawia się ona nagłym, przeszywającym bólem podczas spożywania zimnych, gorących, słodkich lub kwaśnych pokarmów. Nadwrażliwość może pojawić się u każdego, bez względu na ... 01.10.2016 | 08:10

Wycena punktowa leczenia stomatologicznego u dzieci musi być wyższa Lekarz

Współczynnik korygujący wycenę punktową świadczeń stomatologicznych udzielanych dzieciom i młodzieży do 18. roku życia powinien wynosić 2,0 – twierdzi Naczelna Rada Lekarska. Tymczasem NFZ w projektowanym zarządzeniu uznał, że wycena punktowa leczeni... 20.06.2016 | 08:06

Jak unikać próchnicy? 5 prostych rad Pacjent

Próchnica jest w naszym kraju chorobą społeczną. Według statystyk, właściwie każdy dorosły Polak – w mniejszym lub większym stopniu – boryka się z tym schorzeniem. Tymczasem wystarczy przestrzeganie kilku prostych zasad, aby w znacznym stopniu ograni... 20.06.2016 | 08:06

Uczestniczki o ogólnopolskiej konferencji Asysdent 2016 Asysta

Na tegorocznej Ogólnopolskiej Konferencji Higienistek i Asystentek Stomatologicznych Asysdent pojawiło się ponad 200 przedstawicielek tych profesji z całej Polski, m.in. z Warszawy, Wrocławia czy Gdyni. Kilka z nich podzieliło się z nami swoją opinią... 09.04.2016 | 13:04

Opieka stomatologiczna nad uczniami w kolejnych gminach Lekarz

W gminie Dobrcz udało się zorganizować opiekę stomatologiczną dla uczniów – zajmą się nią gabinety zlokalizowane w przychodniach w Dobrczu oraz Kotomierzu. Z kolei w gminie Gzy taka próba jest dopiero podejmowana. Jak czytamy na stronie internetowej... 17.07.2020 | 08:07

Szczoteczki do zadań specjalnych Pacjent

Sposób dbania o higienę jamy ustnej powinien być dopasowany do jej ogólnego stanu zdrowia oraz indywidualnych potrzeb każdego pacjenta. Większość osób zdaje sobie sprawę, że w sklepach znaleźć można rozmaite rodzaje past do zębów czy płukanek, ale po... 07.07.2020 | 08:07

Rola i zastosowanie lidokainy we współczesnej stomatologii

Rola i zastosowanie lidokainy we współczesnej stomatologii

POWIĄZANE ARTYKUŁY

Dodaj komentarz (0 komentarzy)

NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY

TAGI

WYDARZENIA DLA CIEBIE