Zastosowanie obturatora u pacjentki z nowotworowym ubytkiem w szczęce

Wady w budowie szczęki mogą powodować m.in. trudności w żuciu, upośledzenie mowy, a także zniekształcenie twarzy. Ważną rolę w ich rehabilitacji ma do spełnienia lekarz protetyk, który może zastosować specjalnie zaprojektowany obturator. Jest on również stosowany u pacjentów po przeprowadzonej maksylektomii – zabiegu z zakresu chirurgii laryngologicznej, który polega na resekcji fragmentu lub całej kości szczękowej.

Ogromnym wyzwaniem w rehabilitacji protetycznej pacjenta po maksylektomii jest uzyskanie odpowiedniej retencji, stabilności i wsparcia. Gruntowna wiedza i umiejętności lekarza w połączeniu ze zrozumieniem potrzeb i oczekiwań pacjentów umożliwiają skuteczną rehabilitację chorych, u których przeprowadzono zabieg chirurgiczny. Ostateczna proteza w formie obturatora zapewnia poprawę sprawności żucia, poprawę mowy i podniesienie ogólnej jakości życia.

Do Oddziału Protetycznego Instytutu Nauk o Zdrowiu w Dharan (Nepal) zgłosiła się 38-letnia pacjentka, wcześniej zmagająca się z rakiem płaskonabłonkowym, który rozwinął się po lewej stronie szczęki. Dwanaście miesięcy przed zgłoszeniem się do protetyka kobieta została poddana zabiegowi maksylektomii. Po jego wykonaniu pacjentka uskarżała się na trudności w żuciu, przedostawanie się płynów z jamy nosowej, a także mówienie przez nos. Kobieta w tym czasie użytkowała tymczasowy obturator chirurgiczny.

W badaniu wewnątrzustnym wykazano rozległą, dobrze wygojoną ranę pochirurgiczną w szczęce, obejmującą część podniebienia, wyrostek zębodołowy i guzowatość szczęki, w związku z czym u chorej powstało połączenie ustno-zatokowe. W lewym kwadrancie szczęki występowały ubytki wszystkich zębów tylnych do pierwszego przedtrzonowca, co nie pozostawało bez wpływu na funkcje żucia i mowę pacjentki. Po przeprowadzeniu szczegółowych badań występująca u kobiety wada została sklasyfikowana jako wada szczękowa klasy II w skali Aramany’ego.

Plan leczenia przewidywał rehabilitację pacjentki z zastosowaniem akrylowego obturatora wspartego na metalowej podbudowie osadzonej na zębach. Takie rozwiązanie można było w tym przypadku zastosować, ponieważ pacjentka posiadała zęby własne, a te mogą odegrać ważną rolę w zapewnianiu retencji i stabilności obturatora.

U pacjentki pobrano wstępny wycisk z użyciem hydrokoloidowego alginatu (Zelgan 2002), następnie wykonano odlew gipsowy (Kalstone). Na jego podstawie wykonano stelaż metalowy (częściowo w formie siatki) pod ostateczny obturator. Zakrywający niemal całe podniebienie stelaż miał trzy zaczepy–odnogi, z których każda została osadzona na zębach pacjentki: lewym i prawym przedtrzonowcu, a ostatnia na pierwszym i drugim zębie trzonowym po stronie prawej. Projekt uwzględniał zapewnienie optymalnego rozkładu obciążenia dla tkanek.

Z elastomeru (Reprosil) wykonano wycisk, a następnie odlew z gipsu dentystycznego o twardości IV (Kalstone). Po kolejnych próbach dopasowania wykonano ostateczny odlew akrylowy połączony z metalowym stelażem. Zaletą obturatora zbudowanego na metalowym szkielecie jest trwałość protezy oraz przewodzenie ciepła przez metal, dzięki czemu jest on wrażliwy na zmiany temperatury.

Po przymiarce i drobnych korektach wewnątrzustnych obturator został wprowadzony do jamy ustnej. Pacjentka wyraziła bardzo duże zadowolenie w związku ze znaczną poprawą funkcji, mowy oraz estetyki. Kobieta została pouczona jak dbać o higienę jamy ustnej oraz w jaki sposób zdejmować obturator, o ile zajdzie taka potrzeba.

Tytuł artykułu: Definitive Obturator Fabrication for Partial Maxillectomy Patient

M. Singh, I. K. Limbu, P. K. Parajuli, R. K. Singh

Department of Prosthodontics and Crown-Bridge, B.P. Koirala Institute of Health Sciences, Dharan, Nepal

Hindawi. Case Reports in Dentistry, Volume 2020, Article ID 6513210, 4 pages, https://doi.org/10.1155/2020/6513210

Artykuł dostępny jest pod adresem: http://downloads.hindawi.com/journals/crid/2020/6513210.pdf

Materiał redakcyjny