Złamanie dolnego piętra twarzy u dzieci

Pod pojęciem złamania dolnego piętra twarzy u dzieci rozumie się najczęściej złamania żuchwy będące efektem nieszczęśliwych wypadków np. podczas zabawy albo uprawiania sportu, a czasem również aktów przemocy, zarówno ze strony rówieśników, jak i osób dorosłych. Z punktu widzenia medycznego ważne jest szybkie diagnozowanie takich urazów oraz ich odpowiednie ustabilizowanie, tak aby zminimalizować negatywny wpływ złamania na późniejszy rozwój kości, funkcjonalność narządu żucia oraz estetykę twarzy.

Jak podają w swojej pracy „Złamania dolnego piętra twarzy u dzieci i młodzieży – problematyka i postępowanie” lek. dent. Rafał Pokrowiecki i dr n. med. Krzysztof Dowgierd z Centrum Leczenia Wad Twarzoczaszki z Oddziałem Chirurgii Twarzowo-Szczękowej i Rekonstrukcyjnej w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie, złamania kości twarzoczaszki nie są częstym urazem u dzieci – stanowią od 0,6 do 1,2% przypadków u pacjentów pediatrycznych.

Liczba urazów twarzoczaszki – w tym złamań dolnego piętra twarzy u dzieci – rośnie wraz z wiekiem, przede wszystkim ze względu na coraz bardziej intensywną aktywność fizyczną. Około 43% tego typu urazów to efekt jazdy na rowerze lub skuterze, zdarzają się złamania będące efektem uprawiania różnych dyscyplin sportu, nieszczęśliwych wypadków, a także przemocy fizycznej – zarówno ze strony rówieśników, jak i osób dorosłych. Jak podano w przytoczonym artykule, około 50% złamań dolnego piętra twarzy u dzieci stanowi złamanie wyrostka kłykciowego żuchwy, 27% – złamanie spojenia żuchwy, 9% – złamanie trzonu, a 7% – złamanie kąta żuchwy.

Złamanie dolnego piętra twarzy u dzieci – diagnostyka

Bez względu na przyczyny oraz rodzaj urazu, złamanie dolnego piętra twarzy u dzieci zawsze wymaga szybkiej diagnozy, odpowiedniego ustabilizowania oraz wdrożenia dopasowanej do potrzeb rehabilitacji. Jest to konieczne, by zminimalizować wpływ takiego urazu na trwający cały czas rozwój kości, funkcjonalność narządu żucia oraz estetykę twarzy.

Zasady diagnostyki złamań w obrębie twarzy u dzieci są właściwie takie same jak u pacjentów dorosłych, przy czym należy pamiętać, że – zależnie od wieku dziecka – problematyczne może być uzyskanie od młodego pacjenta konkretnych informacji np. co do okoliczności powstania urazu. Standardem postępowania w takich przypadkach jest wykonanie tomografii komputerowej twarzoczaszki – „zwykłe” zdjęcia rentgenowskie mogą nie być wystarczające do rozpoznania i dokładnego zlokalizowania urazu (m.in. ze względu na obecność zawiązków zębowych mogących maskować linie złamania).

Złamanie dolnego piętra twarzy u dzieci – metody leczenia

Leczenie złamania dolnego piętra twarzy u dzieci zależy od wielu czynników – typu złamania, etapu rozwoju uzębienia oraz wieku pacjenta. Najważniejszym celem terapii jest zawsze uzyskanie prawidłowej stabilizacji oraz zapewnienie dalszego odpowiedniego rozwoju kości przy minimalnej inwazyjności metod leczenia.

Złamania tego typu leczy się metodami zachowawczymi (ortopedycznymi), chirurgicznymi lub zachowawczo-chirurgicznymi. Zalicza się do nich m.in. zastosowanie wyciągu międzyszczękowego, płytek do osteosyntezy stabilnej, przezwyrostkowych śrub bikortykalnych, płytek tytanowych albo płytek bioresorbowalnych. W zależności m.in. od wieku pacjenta oraz rodzaju złamania ważnym elementem leczenia złamań dolnego piętra twarzy u dzieci może być fizjoterapia, kinezyterapia, odpowiednia dieta (płynno-papkowata, bez produktów wymagających intensywnego gryzienia), a także właściwa higiena jamy ustnej. Nie można oczywiście zapominać o leczeniu stomatologicznym jeśli doszło również do urazów zębów, np. ich zwichnięcia, złamania albo wybicia.