W jaki sposób ślina chroni zęby przed próchnicą?
W jaki sposób ślina chroni zęby przed próchnicą?
Stomatolodzy dawno już zauważyli ścisły związek między zmniejszonym wydzielaniem śliny (kserostomią) a większą podatnością zębów na próchnicę, nie potrafili jednak wyjaśnić mechanizmu tej współzależności. Udało się to dopiero naukowcom z Uniwersytetu Harvarda.
Okazało się, że cząsteczki śliny, zwane mucynami, aktywnie chronią zęby przed Streptococcus mutans (bakteriami najczęściej powodującymi próchnicę). Nie atakują ich jednak ani nie ograniczają ich wzrostu, a jedynie izolują od powierzchni zęba.
– S. mutans przyczepia się do zębów za pomocą polimerów – wyjaśnia Erica Shapiro Frenkel z harvardzkiego zespołu badawczego. – Następnie rośnie i namnaża się, tworząc jako produkt uboczny kwasy organiczne, które uszkadzają szkliwo. Jednak mucyna tworzy na powierzchni szkliwa zębów cienką warstwę ochronną, która utrudnia przedostanie się bakterii.
– Mówiąc precyzyjnie, cząsteczki mucyny ograniczają tworzenie się biofilmu, utrzymując bakterie zawieszone w ciekłym ośrodku – kontynuuje Shapiro. – To bardzo istotne, bo S. mutans wywołuje próchnicę tylko w stanie przyczepionym (czyli tylko wtedy, gdy jest w stanie skolonizować szkliwo za pośrednictwem płytki nazębnej).
– Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że mucyny nie tyle odpowiadają za strukturę czy fizyczną ochronę błony śluzowej, co biorą czynny udział w zabezpieczaniu gospodarza przed patogenami i podtrzymywaniu zdrowego środowiska bakteryjnego – dodaje Shapiro. – To odkrycie może umożliwić lepszą niż dotychczas profilaktykę próchnicy. Być może powinniśmy lepiej wzmacniać naturalne mechanizmy obronne organizmu niż polegać na materiałach egzogennych, np. na preparatach z fluorem.
Mucyny – co to takiego?
Mucyny należą do grupy glikoprotein i są jednymi z ważniejszych białek jamy ustnej. Podstawową cechą mucyn jest tworzenie żeli, dlatego możemy je znaleźć w większości gęstych wydzielin (ślinie, śluzie żołądkowym, wydzielinie łzowej).
Wyróżniamy dwa typy mucyn ślinowych: MG1 (wielkocząsteczkową) oraz MG2 (drobnocząsteczkową). Każda z nich posiada odmienne właściwości i w inny sposób wpływa na utrzymanie równowagi w jamie ustnej, jednak obie pełnią ważną rolę w powstrzymaniu procesu próchnicowego. MG1 nawilża błonę śluzową, dziąsła, język oraz powierzchnię zębów i tworzy na ich powierzchni chemiczną barierę ochronną. Natomiast MG2 jest odpowiedzialna za aglutynację bakterii i innych drobnoustrojów jamy ustnej, w tym również grzybów oraz wirusów. Mówiąc w pewnym uproszczeniu, MG2 wiąże się z patogenami wywołującymi próchnicę, dzięki czemu mogą być one łatwiej usunięte.
B.Sz.
Źródło: Kopalnia Wiedzy
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Stomatolodzy od lat podkreślają, jak ważna w profilaktyce chorób zębów i dziąseł jest prawidłowa, dokładna higiena jamy ustnej. A czy ma znaczenie to, kiedy szczotkujemy zęby? Niektóre osoby wykonują tą czynność zaraz po przebudzeniu, podczas gdy inn...
O zdrowie jamy ustnej warto dbać nie tylko ze względów estetycznych, ale przede wszystkim dla dobra całego organizmu. Liczne badania potwierdzają, że kondycja zębów i dziąseł ma wpływ na nasze ogólne samopoczucie oraz może przyczyniać się do rozwoju ...
Przyjmowanie estrogenów przez kobiety w okresie menopauzy pomaga zmniejszyć częstotliwość uderzeń gorąca, chroni serce, utrzymuje poziom libido, a także poprawia stan zdrowia dziąseł – informuje North American Menopause Society (NAMS). Kobiety w okr...
Powtórne lakowanie zębów może – przy relatywnie niskich kosztach – znacząco zmniejszyć ryzyko próchnicy zębów w kolejnych latach. Z tego względu procedura ta mogłaby być w Stanach Zjednoczonych objęta refundacją przez ubezpieczycieli. Badanie na ten ...
Badanie przeprowadzone przez Public Health Wales wykazało, że mężczyźni rzadziej niż kobiety są przekonani, że mycie rąk jest konieczne. Co piąty mężczyzna w Walii przyznał, że nie myje rąk po skorzystaniu z toalety. Panowie również częściej niż kobi...
Na początku lutego podczas konferencji naukowej w Los Angeles zaprezentowano szczegółowe wyniki badania, które dowiodło, że regularne stosowanie nici dentystycznej może zmniejszyć ryzyko udaru i zaburzeń rytmu serca. Osoby, które regularnie – co na...
Płyn ustrojowy, który jest wydzieliną fizjologiczną trzech par gruczołów: ślinianek przyusznych, podżuchwowych i podjęzykowych oraz małych gruczołów ślinowych jamy ustnej. Wydzielanie zachodzi odrucho......
Lekarzom i lekarzom dentystom nie można zabraniać udzielania informacji handlowych, czyli informacji o udzielanych przez nich usługach, ale stosować należy kryteria zapobiegające nadmiernej komercjalizacji przekazywanych informacji tak, aby lekarz/le...
Bolący ząb to popularny problem, z którym najczęściej trzeba się zmierzyć w najmniej oczekiwanym momencie. Jednocześnie w wielu przypadkach od razu dochodzi do wystąpienia dużego bólu, który potrafi skutecznie uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Si...
Problemy stomatologiczne mogą dotknąć każdego – afty, podrażnienia i drobne rany błon śluzowych oraz stany zapalne dziąseł to często występujące dolegliwości w obrębie jamie ustnej. W domowej apteczce warto więc mieć żel stomatologiczny, który przyni...
W 2012 r. szerokim echem w światowych mediach odbiła się informacja o odnalezieniu – w miejscu dawnego kościoła franciszkanów w Leicester, które służyło jako parking – szczątków króla Anglii Ryszarda III. Odkrycie to umożliwiło naukowcom przebadanie ...