Lęk przed usunięciem ósemki – jak go ograniczyć?

Jak wynika z badania opublikowanego w dniu 1 listopada w „Journal of Oral and Maxillofacial Surgery”, przekazanie pacjentowi informacji o tym, czego powinien spodziewać się w trakcie ekstrakcji trzeciego zęba trzonowego, może zmniejszyć jego obawy przed zabiegiem, jak i ograniczyć ból pozabiegowy.

Perspektywa ekstrakcji trzeciego trzonowca może u wielu osób wywoływać lęk. Spośród najpowszechniej wykonywanych 67 procedur stomatologicznych, ekstrakcja ósemki jest uznawana za tę, która wzbudza u pacjentów największe obawy, a przy tym należy do najczęściej wykonywanych.

Jak informować pacjenta o przebiegu planowanej procedury?

Przed zabiegiem ekstrakcji pacjenci otrzymują informacje o zabiegu, jego celu, przewidywanych korzyściach, ale i częstych działaniach niepożądanych oraz możliwych poważnych powikłaniach. W zależności od tego, jak informacje te są przekazywane pacjentowi, może to wpływać na jego poziom lęku, a nawet odczuwanie bólu pozabiegowego.

– Lęk jest reakcją emocjonalną, która występuje w wyniku aktywacji autonomicznego układu nerwowego przez przewidywanie przyszłego zagrożenia lub sytuacji stresowej. A usuwanie trzeciego zęba trzonowego należy do tych procedur w chirurgii stomatologicznej, które mogą wiązać się z wysokim poziomem lęku. Z tego powodu wdrożenie działań ograniczających lęk odgrywa istotną rolę w świadczeniu skutecznej opieki stomatologicznej u pacjentów odczuwających obawy – napisali autorzy badania z zespołu dr. Ayodele Gbenga Akomolafe z Obafemi Awolowo University Teaching Hospitals Complex w Ife (Nigeria).

Badanie z udziałem młodych dorosłych pacjentów

Naukowcy poddali badaniu 90 pacjentów w wieku od 18 do 35 lat, którzy wymagali ekstrakcji trzeciego zęba trzonowego w znieczuleniu miejscowym. Pacjenci zostali losowo przydzieleni do dwóch grup, zależnie od tego, w jakiej formie dostali informacje o zabiegu: słownie lub poprzez prezentację audiowizualną. Pacjenci z grupy, w której tylko słyszeli o zabiegu, otrzymali szczegółowe informacje na temat planowanych procedur chirurgicznych, podczas gdy pacjenci z drugiej grupy obejrzeli film z zabiegu.

Przed zabiegiem poziom lęku u pacjentów z grupy, w której informacje przekazano werbalnie, zmniejszył się. Natomiast w grupie, która oglądała i słyszała przebieg zabiegu ekstrakcji, badacze zaobserwowali wzrost poziomu lęku. Różnica w średnich poziomach lęku pomiędzy obiema grupami była istotna statystycznie.

– Można wnioskować, że informacje przekazane pacjentom z pierwszej grupy miały łagodzący wpływ na ich poziom lęku po słownym wyjaśnieniu zarówno przebiegu procedury, jak i stanu po zabiegu. Ból pozabiegowy był podobny w obu grupach w pierwszym dniu po ekstrakcji, ale pacjenci w grupie pierwszej zgłaszali mniejsze dolegliwości bólowe w trzecim i siódmym dniu po zabiegu. Uznano, że ograniczenie bólu miało związek z lepszym radzeniem sobie oraz ograniczeniem lęku – napisali autorzy badania.

Wyniki badań sugerują, że możliwa jest zmiana oceny sytuacji wywołującej lęk dzięki lepszemu zrozumieniu przez pacjenta informacji dotyczącej zabiegu za pomocą odpowiedniego przekazu słownego. Technika ta może zmniejszyć lęk u pacjentów, którzy muszą poddać się ekstrakcji trzeciego zęba trzonowego.

– W niniejszym badaniu wykazano, że przekazywanie informacji o zabiegu i rekonwalescencji pozabiegowej może poprawić wiedzę pacjentów na temat procedury chirurgicznej i mogło też ograniczyć ich niepewność co do zabiegu – podsumowali autorzy artykułu pt. „Relationship between types of information, dental anxiety and post-operative pain following third molar surgery, a randomised study”.

– Chirurgia stomatologiczna rozwija się cały czas i nie ogranicza się tylko do prostych ekstrakcji zębów. W jej ramach pojawiają się coraz to nowe subdziedziny: sterowana regeneracja tkanek, odbudowa kostna czy odbudowa tkanek miękkich – mówi dr hab. n. med. Maciej Czerniuk, specjalista w zakresie chirurgii stomatologicznej i periodontologii, adiunkt Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia WUM.

T.H.

źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=pmt&pag=dis&ItemID=332462

https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0278239122009818