BMC Oral Health: laser zmniejsza ból po usunięciu ósemki

Z badania klinicznego opublikowanego w czasopiśmie naukowym „BMC Oral Health” wynika, że zastosowanie lasera diodowego podczas jednej sesji bezpośrednio po ekstrakcji trzeciego trzonowca może skutecznie ograniczyć dolegliwości bólowe występujące u pacjenta po przeprowadzonym zabiegu.

Chociaż leczenie z zastosowaniem lasera nie spowodowało znaczącej redukcji obrzęku i szczękościsku, użycie światła lasera diodowego o długości fali 940 nm zmniejszyło odsetek pacjentów zgłaszających się do lekarza z powodu bólu po ekstrakcji „zęba mądrości”.

– Jednosesyjne naświetlanie światłem lasera diodowego 940 nm może skutecznie zmniejszyć ból po zabiegu usunięcia trzeciego zęba trzonowego – napisali autorzy z zespołu kierowanego przez dr Parisę Sanaei-rad z Arak University of Medical Sciences w Iranie.

Nowa strategia walki z bólem

Z powodu występujących urazów śródoperacyjnych ekstrakcje zatrzymanych „ósemek” w żuchwie nierzadko skutkują powikłaniami pooperacyjnymi, w tym bólem i obrzękiem. W wielu przypadkach dolegliwości bólowe zaczynają się około 5 godzin po przeprowadzeniu zabiegu, stopniowo zmniejszając się i wygaszając po upływie około tygodnia. Stosuje się wiele metod pozwalających na zminimalizowanie powikłań, w tym przyjmowanie leków przeciwbólowych, krioterapię oraz różne techniki szycia rany.

Zważywszy na działania niepożądane leków przeciwbólowych i nie zawsze wysoką skuteczność niektórych innych metod walki z powikłaniami po ekstrakcji, godną uwagi alternatywą jest terapia laserowa. Jest ona wykorzystywana do przyspieszania regeneracji tkanek, leczenia niektórych schorzeń skroniowo-żuchwowych i wspomagania gojenia ran, niemniej jej skuteczność w łagodzeniu bólu po chirurgicznej ekstrakcji „zęba mądrości” wciąż budzi pewne kontrowersje. Tylko niewielka liczba badań wykazała optymalną skuteczność kliniczną laseroterapii w ograniczaniu bólu pozabiegowego, obrzęku oraz szczękościsku.

Badanie z udziałem 25 pacjentów

Aby ocenić wpływ laseroterapii na dolegliwości bóle, obrzęk i szczękościsk po chirurgicznym usunięciu „zęba mądrości”, naukowcy przeprowadzili randomizowane, kontrolowane badanie kliniczne. Wzięło w nim udział 25 zdrowych dorosłych pacjentów z bezobjawowymi, zatrzymanymi trzecimi trzonowcami po obu stronach żuchwy.

Po jednej, losowo wybranej stronie szczęki pacjenta stosowano laser, a druga strona była przypisana do grupy kontrolnej. Autorzy podali, że kwadrant, w którym przeprowadzano ekstrakcję „ósemki” był bezpośrednio po zabiegu poddany działaniu lasera diodowego 940 nm (0,5 W, 10 J/cm², fala ciągła przez 20 sekund) w trzech punktach mięśnia żwacza.

W celu określenia obrzęku zmierzono odległość między określonym punktem na podbródku pacjenta a dolną granicą przewodu słuchowego zewnętrznego. Aby ustalić zakres szczękościsku, mierzono odległość między brzegami siecznymi górnych i dolnych prawych siekaczy pacjenta przy maksymalnym otwarciu ust za pomocą skalibrowanej suwmiarki cyfrowej przed i po zabiegu oraz 2 i 7 dni po jego przeprowadzeniu. Do pomiaru bólu zastosowano wizualną skalę analogową (VAS), a pacjentów poproszono o zapisywanie uzyskanych wyników natężenia bólu przez 7 dni oraz notowanie liczby przyjmowanych w tym okresie leków przeciwbólowych.

Po zabiegu pacjentom przepisano 400 mg ibuprofenu co 12 godzin przez 3 dni, a także antybiotyki i płyn do płukania jamy ustnej z chlorheksydyną.

Laseroterapia najskuteczniejsza w ograniczania bólu

W grupie kontrolnej średnie natężenie bólu było znacząco wyższe w ciągu pierwszych 7 dni po zabiegu w porównaniu z osobami, u których zastosowano laseroterapię. Kilkukrotne pomiary wykazały obniżające się natężenie bólu w każdej grupie (p < 0,05). Pod tym względem różnica była istotna między obiema grupami, a średnia zmiana w ocenie bólu była niższa w grupie, w której posłużono się laserem. W przypadku leków przeciwbólowych średnia liczba przyjmowanych leków była istotnie niższa u osób, u których stosowano naświetlanie laserem (5,4 ± 2,98 vs. 11,08 ± 5,18, p = 0,00).

Jak podali autorzy, ograniczeniem ich badania była niewielka liczba uczestników, dlatego w przyszłości powinny zostać przeprowadzone badania obejmujące większą grupę pacjentów, a także różne typy i parametry laserów. – Chociaż ból i obrzęk były mniejsze w grupie pacjentów, u których zastosowano laseroterapię pozabiegową, różnica ta była znacząca tylko w przypadku dolegliwości bólowych – napisali autorzy pracy pt. „Extraoral low-level laser therapy can decrease pain but not edema and trismus after surgical extraction of impacted mandibular third molars: a randomized, placebo-controlled clinical trial”.

O zastosowaniu laserów podczas leczenia implantologicznego, stosowaniu antybiotyków, a także chirurgicznym i niechirurgicznym leczeniu przyzębia dyskutują dr hab. n. med. Kinga Grzech-Leśniak, która kieruje pracami Polskiego Towarzystwa Stomatologii Laserowej oraz międzynarodowy wykładowca prof. Massimo Froschecci z Włoch.

T.H.

źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=apm&pag=dis&ItemID=332219

https://bmcoralhealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12903-022-02461-2