Leczenie i zapobieganie chorobom przyzębia

Według nowoczesnej profilaktyki największe znaczenie ma utrzymanie odpowiedniej higieny jamy ustnej. Kontrolę nad płytką nazębną utrzymuje się przez szczotkowanie zębów i używanie nici dentystycznych, a także przez stosowanie zabiegów profilaktycznych podczas wizyt u lekarza stomatologa.

Pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej zawierają pewną ilość środków przeciwbakteryjnych, co sprawia, że hamują odkładanie się płytki nazębnej i zapobiegają zapaleniu dziąseł.

Znaczenie ma również taki tryb życia, który przyczynia się do wzmocnienia odporności organizmu, a więc odpowiednia dieta, ruch na świeżym powietrzu, niepalenie tytoniu i ograniczenie alkoholu. Przyzębie bardzo dynamicznie reaguje na różne wpływy ogólnoustrojowe.

Podczas zaawansowanej choroby przyzębia środki stosowane w postaci płynów i past zwykle w zbyt małych ilościach docierają do kieszonki dziąsłowej i przez to nie są skuteczne. Leczenie musi być już wtedy przeprowadzane fachowo. Planuje się je w zależności od zaawansowania i przebiegu choroby, także wieku pacjenta i jego stanu ogólnego.

Celem leczenia choroby przyzębia jest jej trwałe wyleczenie i przywrócenie, w miarę najlepiej, zarówno budowy, jak i czynności uszkodzonych w jej przebiegu tkanek. Jest ono z konieczności kompleksowe, wielokierunkowe. Składa się z 3 faz:

1. Wstępna, przyczynowa. Jest to higienizacja – 4-8 tygodni przeznaczonych dla pacjenta na wdrożenie właściwej higieny jamy ustnej, razem ze sprawdzaniem środkami wybarwiającymi skuteczności usuwania płytki nazębnej. Bez tego nie można rozpocząć właściwego leczenia.

W gabinecie lekarskim przeprowadza się skalingi (usuwanie płytki nazębnej, kamienia nazębnego i zewnętrznej warstwy cementu korzeniowego), początkowo co 2 tygodnie, potem co 2-3 miesiące. Poza tym usuwa się czynniki o znaczeniu drugorzędnym dla powstawania chorób przyzębia, które sprzyjają ich wystąpieniu albo podtrzymują istniejący stan zapalny.

Wykonuje się więc korekty protez bądź wymienia na inne, usuwa nieprawidłowe wypełnienia itp. Cały czas stosuje się środki bądź leki bakteriobójcze. Są to płukanki odkażające i ściągające zalecone przez lekarza. W razie potrzeby stosuje się antybiotyki z grupy tetracyklin i metronidazol. Najlepszą metodą jest stosowanie leków miejscowo.

Pojawiły się już nowe postacie leków. Są to włókna syntetyczne, wysycone wolno uwalniającym się lekiem. Stosuje się je jednorazowo, zakładając do kieszonki i usuwając po 10-12 dniach. W ten sposób skutecznie wypróbowano chlorheksydynę, metronidazol, tetracyklinę. Po około 6 miesiącach przeprowadza się ponowne szczegółowe badanie przyzębia i ustala ostateczny plan leczenia.

2. Faza korekcyjna, chirurgiczna. W tej fazie wykonuje się różne zabiegi chirurgiczne. Są to zabiegi zmierzające do odnowienia podparcia kostnego zębów, jak i pokrycia recesji dziąsła. Nie zawsze więc trzeba usuwać ząb z powodu zaawansowanej choroby przyzębia.

Stosuje się więc wszczepy kostne z materiałów kościopochodnych (hydroksyapatyty, korale naturalne). Poprzez ich zastosowanie można uzyskać redukcję głębokości kieszonek, wypełnienie ubytku kostnego, odbudowę ozębnej i cementu.

Dla korekty estetyki dziąsła wykonuje się wolne i uszypułowane przeszczepy tkanki miękkiej. Tradycyjne metody chirurgiczne pozwalają na reperację tkanek na określonej stosunkowo niewielkiej przestrzeni. Nowsze metody, jak tzw. sterowana regeneracja tkanek, pozwalają na dużo lepszy wynik leczenia. Polegają one na odtwarzaniu tkanek z użyciem różnego rodzaju błon blokujących rozwój komórek nabłonka, żeby w to miejsce mogły rozwijać się wolniej wchodzące komórki ozębnej i tkanki kostnej.

Jest to jedna z wielu metod leczenia chorób przyzębia i nie może być stosowana jako jedyna. Stosuje się ją po opanowaniu infekcji i gdy nie zagraża nawrót zapalenia z powodu zalegania płytki.

3. Faza podtrzymująca. Ostatnim etapem jest faza podtrzymująca uzyskane wyniki.

A więc, ciągłe utrzymywanie należytej higieny jamy ustnej, okresowe kontrole w gabinecie stomatologicznym i oczyszczanie profesjonalne zębów przeciętnie raz na trzy miesiące. Okresowo stosować można zabiegi lecznicze, np. kąpiele jamy ustnej wykorzystując wody mineralne i roztwory wyciągów ziołowych oraz masaże dziąseł.

Pomocniczo, dla utrzymania wyników leczenia, stosuje się w niektórych przypadkach korekty zgryzu, czasami unieruchamianie zębów, różnego rodzaju uzupełnienia protetyczne.