Kanały zębowe – co trzeba o nich wiedzieć? Poradnik dla pacjentów
Kanały zębowe – co trzeba o nich wiedzieć? Poradnik dla pacjentów
Spis treści
Podczas leczenia kanałowego, szczególnie w fazie poszerzania i dezynfekowania kanałów, stomatolog napotyka na wiele przeszkód i utrudnień. Jedną z nich jest złożona anatomia kanałów zębowych.
Wielu pacjentów wyobraża sobie kanały zębowe jako wąską, wypełnioną miazgą przestrzeń, która przebiega wzdłuż całego korzenia i znajduje ujście w otworze wierzchołkowym. W rzeczywistości każdy ząb posiada własny, rozbudowany system kanałów, niekiedy o bardzo skomplikowanym i nietypowym przebiegu.
Kanały zębowe – rodzaje
Na system kanałowy składa się kilka rodzajów kanałów.
• Kanały zębowe główne (w zależności od rodzaju zęba – jeden lub kilka).
Kanał główny odchodzi od dna komory zęba i kończy się otworem wierzchołkowym, który może być umiejscowiony na samym koniuszku korzenia zęba lub nieco z boku. Taki kanał może mieć przebieg prosty lub zakrzywiony, może również u różnych osób posiadać różną szerokość.
• Kanały zębowe dodatkowe
Również mają swój początek w komorze zęba, jednak kończą się w ozębnej w różnych częściach korzenia. Przypomnijmy w tym miejscu, że ozębną nazywamy cienką warstwę tkanki, która utrzymuje ząb w zębodole. Ozębna pośredniczy w odczuwaniu dotyku, ucisku i bólu, odżywia ząb, amortyzuje działanie sił mechanicznych podczas żucia oraz wytwarza cement korzeniowy.
• Kanały zębowe boczne
Stanowią odgałęzienia kanału głównego i tworzą w wierzchołkowej części korzenia zęba tzw. deltę korzeniową (wizualnie przypominającą ujście wielkiej rzeki). Ich przebieg jest trudny do przewidzenia, a na dodatek trudno je dostrzec gołym okiem – np. mogą odchodzić od kanału głównego w różnych miejscach jego długości, następnie przebiegać przez zębinę i kończyć się w ozębnej.
• Pseudokanały
To inaczej odgałęzienia, które po pewnym odcinku samodzielnego przebiegu łączą się ponownie z kanałem głównym lub kończą się ślepo w zębinie.
W systemie korzeniowym zęba występują również anastomozy – poprzeczne połączenia pomiędzy poszczególnymi kanałami.
Jak dobrze wyczyścić system kanałowy?
Kanały dodatkowe, kanały boczne oraz anastomozy stanowią swego rodzaju drzwi dla mikroorganizmów. Nam rozmiary tych struktur wydają się mikroskopijne (ich średnica jest niejednokrotnie cieńsza od średnicy włosa), jednak dla bakterii stanowią olbrzymie, przestronne i zaciszne miejsce, w którym mogą się bez przeszkód osiedlać i namnażać.
Skomplikowany, nieregularny system kanałowy trudno jest oczyścić – po pierwsze dlatego, iż instrumenty nie docierają do wielu składowych systemu, po drugie – zakrzywione lub biegnące pod dziwnym kątem kanały oraz kanaliki zwiększają prawdopodobieństwo różnych powikłań, np. złamania narzędzia lub perforacji (przebicia) ściany kanału. Po trzecie – bez dokładnych badań diagnostycznych trudno dostrzec wszystkie szczegóły delty korzeniowej.
Tymczasem sukces leczenia endodontycznego jest ściśle uzależniony od dokładnego oczyszczenia i zdezynfekowania wszystkich elementów systemu kanałowego. To dlatego standardem we współczesnej endodoncji jest szczegółowa diagnostyka radiologiczna oraz leczenie zęba w dużym powiększeniu (tzn. pod lupą lub pod mikroskopem).
Niestety, nawet dzisiaj zdarzają się sytuacje, w których – mimo należytej staranności endodonty – ze względu na warunki anatomiczne zęba nie uda się zakończyć leczenia pełnym sukcesem.
Przebieg leczenia kanałowego u dzieci zależy przede wszystkim od woli współpracy młodego pacjenta. O szczegółach opowie lekarz dentysta Dorota Grodecka z Łodzi.
AF
Fot. Archiwum
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Protezy akronowe to jedno z najnowocześniejszych rozwiązań współczesnej protetyki, które zdobywa coraz większą popularność dzięki swoim unikalnym właściwościom. Akron charakteryzuje się elastycznością, lekkością i wysoką estetyką, co czyni go doskona...
Dokładnie za tydzień – we wtorek 18 kwietnia o godz. 20:00 – hig. stom. Karolina Kopciewicz-Kozicka podczas organizowanego przez firmę Philips Sonicare webinaru przedstawi najważniejsze wytyczne i standardy opieki stomatologicznej nad kobietami w cią...
Gdzie zrobić implanty zębowe? Takie pytanie zadają sobie pacjenci, którzy rozważają wszczepienie implantu. Zabieg ten wykonywany jest w wielu renomowanych gabinetach stomatologicznych – jest to funkcjonalny, estetyczny i bardzo skuteczny sposób na po...
RTG zębów to jedno z najczęściej wykonywanych badań obrazowych w stomatologii, pozwalające lekarzom precyzyjnie diagnozować problemy z uzębieniem i planować odpowiednie leczenie. Kiedy wykonuje się RTG zębów, jak przebiega ten proces oraz jakie są ro...
Na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego opublikowano wskazówki dla przedsiębiorców i usługodawców podlegających kontroli sanitarnej – zaliczają się do nich m.in. lekarze dentyści. GIS przypomina, kto może przeprowadzać kontrolę i czego można się...
Ekstrakcja to zabieg z zakresu chirurgii stomatologicznej, polegający na usunięciu zęba z zębodołu. Najczęściej wykonuje się ją w przypadku zębów mocno zniszczonych przez próchnicę, gdy nie ma możliwości ich skutecznego leczenia oraz odbudowy. Jakie ...
Zgodnie z ustawą o niektórych zawodach medycznych i opisanym w niej obowiązkiem doskonalenia zawodowego, każda higienistka stomatologiczna musi ukończyć w 5-letnim okresie rozliczeniowym kurs doskonalący. Jak długo będzie trwał taki kurs? Jakie zagad...
Wielu Polaków nie ma możliwości sfinansowania takich inwestycji, jak kupno mieszkania, budowa domu czy zakup samochodu własnymi środkami – pomocny może wówczas okazać się kredyt. Przed wzięciem kredytu warto jednak dowiedzieć, czym tak naprawdę jest ...
W 2020 r. liczba mieszkających w Polsce lekarzy dentystów posiadających prawo wykonywania zawodu wynosiła 42,9 tys. W porównaniu do 2019 r. oznacza to wzrost o 0,4 tys. - wynika z raportu Głównego Urzędu Statystycznego. Wśród dentystów przeważają kob...
W ostatni dzień lutego obchodziliśmy Światowy Dzień Chorób Rzadkich. Został on ustanowiony przed szesnastoma laty przez Europejską Federację Rodziców Pacjentów i Pacjentów z Chorobami Rzadkimi (EURORDIS). Według przyjętej klasyfikacji, aby daną jedno...
Zębowe VTO jest wizualizacją celów leczenia przeprowadzoną na modelach diagnostycznych. Analiza ta uzupełnia badanie kliniczne i analizę rentgenogramów – pantomograficznego i bocznego odległościowego głowy. Zębowe VTO jest metodą prostą i mało czaso...
