Erozja szkliwa – co trzeba wiedzieć? Poradnik dla pacjentów

Erozja szkliwa to powierzchowna utrata tkanek twardych zębów na skutek długotrwałego działania kwasów, dostarczanych poprzez pożywienie lub będących rezultatem choroby. Powstałe w ten sposób ubytki są płaskie, o zaokrąglonych brzegach, a najczęściej pojawiają się na powierzchniach policzkowych zębów. Profilaktyka schorzenia polega przede wszystkim na ograniczeniu spożywania kwaśnych potraw i napojów, a także stosowaniu produktów higienicznych z zawartością fluoru.

Jak wynika z badania przeprowadzonego przez prof. dr hab. Danutę Waszkiel z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, kwasowa erozja szkliwa dotyczy blisko 30% osób, choć jej występowanie jest zależne od wieku. Najniższy odsetek pacjentów z kwasową erozją szkliwa stwierdzono w grupie wiekowej 35-44 lata (6,11%), zaś najwyższy – w grupie wiekowej 18-24 lata (33,33%).

Erozja szkliwa – co to jest?

Stomatolodzy fachowo określają erozję szkliwa jako utratę tkanek twardych zęba, będącą efektem procesów chemicznych bez udziału drobnoustrojów. Mówiąc wprost – kwasowa erozja szkliwa to uszkodzenia zębów powstające na skutek niekorzystnego działania kwasów, pochodzących z produktów będących składnikami codziennej diety. Są to przede wszystkim soki owocowe (pomarańczowy, cytrynowy, grejpfrutowy oraz jabłkowy), świeże owoce (cytrusy, porzeczki, wiśnie, czereśnie, rabarbar) i warzywa (szczaw, brukselka, szparagi, brukiew), herbata owocowa, wino (zwłaszcza białe), napoje gazowane, izotoniczne oraz energetyczne. Wszystkie one zawierają w sobie kwasy o pH poniżej 4,5 – jest to granica, poniżej której hydroksyapatyty, czyli związki chemiczne tworzące szkliwo, rozpuszczają się. Dodatkowo, uszkodzeniu może ulegać także zębina między- i okołokanalikowa.

Kwasowa erozja szkliwa – przyczyny

Warto też pamiętać, że niekiedy kwasowa erozja szkliwa bywa spowodowana chorobami ogólnoustrojowymi, które narażają zęby na długotrwały kontakt z kwasami lub objawiają się zaburzeniami w pracy ślinianek. Zaliczają się do nich: refluks żołądkowo-przełykowy, bulimia, cukrzyca, przewlekły alkoholizm, któremu towarzyszą wymioty, zaburzenia gospodarki wodnej organizmu oraz zmniejszone wydzielanie śliny na skutek przyjmowania niektórych leków (np. psychotropów).

Czym objawia się kwasowa erozja szkliwa?

Erozja szkliwa objawia się występowaniem charakterystycznych ubytków. Są one płaskie, gładkie i lśniące, rozszerzają się ku obwodowi zębów, ale nie obejmują ich brzegów siecznych, powierzchni stycznych oraz części przyszyjkowej. Zazwyczaj powstają na powierzchniach policzkowych lub przedsionkowych zębów siecznych i przedtrzonowych, rzadziej trzonowych. Dodatkowo, objawem kwasowej erozji szkliwa jest również nadwrażliwość zębów na zimne, gorące i kwaśne pokarmy.

Erozja szkliwa – profilaktyka

Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że erozja szkliwa spowodowana działaniem kwasów jest nieodwracalna. Kluczem do zachowania zdrowia zębów jest więc właściwa profilaktyka. W pierwszej kolejności należy ograniczyć spożywanie produktów zawierających kwasy, choć oczywiście z umiarem, bo owoce i warzywa mają przecież mnóstwo witamin oraz składników mineralnych. W trakcie posiłków warto więc przeplatać pokarmy o kwaśnym pH z tymi o pH zasadowym, a należą dni nich niegazowana woda, mleko, sery, ziemniaki, jaja, zboża i jogurty naturalne. Bezpośrednio po zjedzeniu kwaśnego posiłku nie wolno również myć zębów – szczotkowanie mogłoby bowiem jeszcze bardziej uszkodzić szkliwo. Najlepiej jest odczekać około 30 minut i dopiero później umyć zęby. Dodatkowo, pasty do zębów oraz płyny do płukania ust stosowane do codziennej higieny powinny zawierać w swoim składzie fluor. Dwa razy do roku należy również zgłaszać się do dentysty w celu przeprowadzenia zabiegów miejscowej fluoryzacji.

Uskrzydlają, pobudzają organizm i dodają wigoru, ale czy pozostają bez wpływu na nasze zdrowie? Amerykańscy uczeni dowiedli, że kwasy zwarte w energy drinkach rozmiękczają szkliwo zębów. Dentyści zalecają, aby ograniczyć, a najlepiej zrezygnować z picia tego typu napojów.

AF

Fot. miradeshazer, pixabay.com