Celiakia i jej objawy w jamie ustnej
Celiakia i jej objawy w jamie ustnej
Spis treści
Przegląd opracowany przez autorów z Uniwersytetu Kampanii im. Luigiego Vanvitelliego w Neapolu potwierdza, że symptomy celiakii manifestują się również w jamie ustnej. W uwzględnionych w przeglądzie artykułach szczególnie często opisywano nawracające aftowe zapalenie jamy ustnej, wady szkliwa oraz kserostomię.
Celiakia (coeliakia, morbus visceralis), czyli choroba trzewna, to enteropatia z nadwrażliwości na gluten, która dotyka około 1% światowej populacji. Jak podali autorzy artykułu z zespołu pod kierownictwem dr Alberty Lucchese, jest to choroba autoimmunologiczna uwarunkowana przez niewłaściwą odpowiedź immunologiczną organizmu, w której pośredniczą limfocyty T przeciwko spożywanemu glutenowi.
Objawy występujące u prawie połowy chorych
Celiakia może objawiać się biegunką i bólem, ale jednocześnie w jej przebiegu mogą wystąpić zaburzenia wchłaniania i utrata masy ciała. Przyczyną tego jest przewlekły stan zapalny błony śluzowej jelit oraz zanik kosmków jelitowych. Tylko u nielicznych pacjentów choroba przebiega bezobjawowo. Oprócz predyspozycji genetycznych w rozwoju celiakii pod uwagę bierze się także czynniki środowiskowe, prawdopodobny jest również udział mikrobiomu.
Do przeglądu włączono 33 badania i dane dotyczące 1913 pacjentów. Badacze z Neapolu uwzględnili różne objawy celiakii w jamie ustnej. Szczególnie często obserwowano opóźnione wyrzynanie się zębów (47%), wady szkliwa (42%), kserostomię (38%) oraz nawracające aftowe zapalenie jamy ustnej (34%). U pacjentów rzadziej występowało zanikowe zapalenie języka oraz język geograficzny (15%), stomatodynia (14%), zapalenie warg, pęknięcia języka, choroby przyzębia i liszaj płaski jamy ustnej.
Wpływ aktywacji limfocytów T na jamę ustną
Chociaż dokładne mechanizmy nie zostały do tej pory dokładnie poznane, naukowcy wysunęli hipotezę o związku zachodzącym między objawami w jamie ustnej a celiakią. Wady szkliwa zębów mogą być prawdopodobnie związane z zaburzeniami wchłaniania składników odżywczych, które są spowodowane zanikiem kosmków jelitowych. Na przebieg amelogenezy wpływać może w szczególności zmniejszone wchłanianie wapnia, fosforanów i witaminy D.
W tym kontekście opisano badania, które wykazały różnice w poziomie wapnia u pacjentów z celiakią. Omówiono też reakcję autoimmunologiczną przeciwko amelogeninom i ameloblastynie. W nawracającym aftowym zapaleniu jamy ustnej istotną rolę może odgrywać reakcja autoimmunologiczna wywołana brakiem równowagi w produkcji cytokin. Należy jednak pamiętać, że afty występują również w innych zapalnych chorobach jelit. Natomiast opóźnione wyrzynanie się zębów może być prawdopodobnie spowodowane ogólnym opóźnieniem wzrostu, które często dotyczy dzieci z celiakią.
Dentysta może pomóc postawić trafną diagnozę
Autorzy sugerują, że aktywacja komórek T w jelitach wpływa na cały przewód pokarmowy, w tym również na jamę ustną. Chociaż objawy celiakii w jamie ustnej są zróżnicowane i niespecyficzne, mogą one stanowić cenną wskazówkę sugerującą jej występowanie, to zaś może przyspieszyć postawienie diagnozy i rozpoczęcie stosowania ścisłej diety bezglutenowej, która jest obecnie jedyną dostępną formą leczenia tego schorzenia.
Artykuł zatytułowany „Beyond the Gut: A Systematic Review of Oral Manifestations in Celiac Disease” został opublikowany w czerwcu tego roku w czasopiśmie naukowym „Journal of Clinical Medicine”.
T.H.
Źródła: https://www.zm-online.de/news/detail/orale-manifestationen-von-zoeliakie
https://www.mdpi.com/2077-0383/12/12/3874
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Lekarz dentysta ma doskonałe warunki do dokładnego zbadania pacjenta pod kątem zmian nowotworowych. Nie należy ograniczać się jednak do kontroli jamy ustnej pacjenta, o czym w kontekście lekarzy dentystów mówi się najczęściej. – Większość nowotworów ...
W ostatnich miesiącach małpia ospa (ang. monkeypox) pojawiła się ponownie w przynajmniej 89 państwach świata. W artykule opublikowanym w dniu 4 sierpnia w czasopiśmie naukowym „International Dental Journal” dwaj naukowcy dokonali przeglądu istotnych ...
Zbliżają się jesienne chłody oraz infekcje związane ze spadkiem odporności. Z doświadczenia wiemy, że jest to czas wzmożonych wizyt w gabinetach dentystycznych pacjentów, u których uaktywniają się stany zapalne w obrębie jamy ustnej i twarzoczaszki. ...
Z artykułu opublikowanego w „International Journal of Radiation, Oncology, Biology, Physics” wynika, że osoby, u których w dzieciństwie w leczeniu nowotworu w obszarze głowy i szyi stosowano radioterapię, są w większym stopniu narażone na ryzyko wyst...
Zapalenie jamy ustnej to ból lub stan zapalny w obrębie jamy ustnej, który może występować na policzkach, dziąsłach, na wewnętrznej stronie ust lub na języku. Najczęstsze formy zapalenia jamy ustnej to opryszczkowe zapalenie jamy ustnej, znane równie...
Po fali doniesień na temat zmian w obrębie jamy ustnej rozwijających się po szczepieniu przeciwko COVID-19 naukowcy próbują zidentyfikować tę zależność i wskazują na leżące u jej podstaw mechanizmy odpornościowe. W połowie czerwca w czasopiśmie „Infe...
Przy okazji Światowego Dnia Walki z AIDS (1 grudnia) niemiecki portal stomatologiczny ZM Online zwrócił uwagę czytelników na występujące w obrębie jamy ustnej skutki przyjmowania leków zapobiegających rozwojowi AIDS u pacjentów zakażonych ludzkim wir...
Pulmonolodzy zauważają u pacjentów po przebytym COVID-19 zmiany w płucach. O długoterminowych powikłaniach COVID-19 informują reumatolodzy. Jak to wygląda w jamie ustnej? Podczas Mazowieckich Spotkań Stomatologicznych zapytaliśmy o to specjalistów pe...
Według badań opublikowanych w "Journal of the American Heart Association", niektóre rodzaje bytujących w jamie ustnej bakterii mogą mieć związek z występującym u kobiet po menopauzie nadciśnieniem. Nadciśnienie tętnicze to jedna z najbardziej rozpow...
Chociaż próchnicy można w większości przypadków zapobiegać, pozostaje ona jedną z najczęstszych chorób przewlekłych u dzieci na całym świecie, szczególnie w krajach rozwijających się. Nieleczone ubytki są nie tylko źródłem bólu, ale mogą też negatywn...
Na stronie internetowej Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego ukazało się przygotowane przez dr. n. med. Artura Błaszczyszyna z Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu streszczenie artykułów naukowych dotyc...