Zgoda pacjenta na zabieg
Zgoda pacjenta na zabieg
Do jednego ze stomatologów trafiła kobieta, której potrzeba było usunąć zatrzymany ząb. Nie obyło się bez komplikacji. Pacjentka oddała sprawę do sądu, gdzie domagała się odszkodowania za wyrządzoną szkodę w wys. 100 tys. zł. oraz tyle samo w ramach zadośćuczynienia. Stomatolog został uniewinniony od zarzutu popełnienia błędu lekarskiego, ale okazało się, że nie dopełnił potrzebnych formalności przy podpisywaniu zgody pacjentki na zabieg. Nie została ona poinformowana, jakimi komplikacjami może skutkować zabieg, a jak stwierdziła po fakcie – gdyby o nich wiedziała, nie zgodziłaby się na jego przeprowadzenie. Zdaniem powódki brak takich informacji uczynił jej zgodę bezskuteczną, a po stronie lekarza leży wina za wszelkie niekorzystne skutki zabiegu (mimo że lekarz nie popełnił błędu lekarskiego). Jednak sąd odrzucił argumentację pacjentki, stwierdzając, że komplikacje nie były spowodowane nieprofesjonalnym działaniem lekarza. Jednak sąd uznał zarzut, że pacjentka nie otrzymała wystarczających informacji na temat zabiegu, do czego miała prawo. Nawet gdyby podczas zabiegu nie wystąpiły komplikacje – miałaby ona prawo ubiegania się o zadośćuczynienie. W tym przypadku stomatolog będzie musiał zapłacić 10 tys. zł.
Jak zatem dopełnić potrzebnych formalności?
Z pewnością lekarz stomatolog powinien otrzymać od pacjenta pisemną zgodę na zabieg. Jedyną sytuacją, gdy taka zgoda nie jest potrzebna, jest brak przytomności u pacjenta i konieczność natychmiastowego udzielenia pomocy (ale to w gabinetach stomatologicznych jest rzadkie). Generalnie zgoda pacjenta na poddanie się leczeniu może być wyrażona w dowolny sposób, jednak sposób ten nie powinien budzić wątpliwości co do tego, że pacjent faktycznie ją wyraża. W przypadku zabiegów o podwyższonym stopniu ryzyka, zgoda pacjenta musi być wyrażona na piśmie. Co więcej – pacjent powinien otrzymać wszelkie informacje o celu zabiegu, naturze jego przebiegu oraz ryzyku, jakie za sobą niesie i możliwych konsekwencjach. Po otrzymaniu w/w informacji pacjent ma prawo wycofać zgodę na wykonanie zabiegu. Zgoda pacjenta na leczenie nie tylko legalizuje działania lekarza, ale również przenosi na pacjenta ryzyko ewentualnych komplikacji związanych z przeprowadzeniem zabiegu. Z drugiej strony taka zgoda nie zwalnia lekarza od odpowiedzialności za popełnienie ewentualnego błędu lekarskiego. Co więcej – lekarz ma prawo do wykonania jedynie tych czynności podczas zabiegu, na które pacjent się zgodził, chyba że zaistniało zagrożenie dla zdrowia lub życia pacjenta.
W pisemnej zgodzie pacjenta powinien być określony zabieg wraz z wybraną metodą jego wykonania oraz wymienione typowe i nietypowe powikłania, następstwa i ryzyko zabiegu. Pacjent powinien złożyć pisemne oświadczenie, że się z nimi zapoznał oraz własnoręczny podpis.
W przypadku osób niepełnoletnich zgodę taką wyrażają przedstawiciele ustawowi, opiekunowie faktyczni lub prawni. Osoby, które ukończyły 16 lat, ale nie mają jeszcze 18 lat, mogą udzielić takiej zgody równolegle z osobą decyzyjną, np. rodzicem i mogą skutecznie się sprzeciwić zabiegowi w sądzie opiekuńczym. Podobnie rzecz się ma w odniesieniu do osób psychicznie chorych. Odnośnie osób poniżej 16 roku życia – decyzję ostateczną podejmuje rodzic lub prawny opiekun.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Na stronie Rzecznika Praw Pacjenta ukazała się publikacja dotycząca prawa pacjenta do udzielania świadomej zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych. Omówiono w niej najważniejsze kwestie i przedstawiono wytyczne, które mogą pomóc personelowi medyczn...
Czynniki kliniczne, w tym nasilenie bólu przed i w trakcie leczenia kanałowego, mogą wskazywać na ryzyko wystąpienia pooperacyjnych dolegliwości bólowych bardziej niż cechy socjodemograficzne, takie jak rasa lub poziom dochodów. To wnioski płynące z ...
Z wiekiem organizm staje się bardziej podatny na wszelkie choroby i dolegliwości. Przyzębie również podlega procesom starzenia się. Niektóre schorzenia mogą negatywnie wpłynąć na jego stan. Z tego powodu warto odpowiednio dobierać profilaktykę do sta...
W artykule opublikowanym w kwietniu na stronie internetowej czasopisma naukowego „Advances in Oral and Maxillofacial Surgery” opisano przypadek chłopca ze spektrum autyzmu, u którego przeprowadzono zabieg podwiązania gruczołu podżuchwowego w celu kon...
Jak na początku maja donoszą niemal wszystkie brytyjskie media, 6,5 miliona dzieci w samej tylko Anglii nie było przez co najmniej rok u dentysty Narodowej Służby Zdrowia. Jednocześnie największa organizacja zawodowa lekarzy dentystów na Wyspach – Br...
– Wszelkie informacje na temat stanu zdrowia powinny być przekazywane w sposób przystępny, czyli przy wykorzystaniu słownictwa i terminologii zrozumiałej dla pacjenta, ze względu na jego wiek, wykształcenie, stan zdrowia, a w szczególności na stan ps...
Problem ten znają wszystkie zespoły stomatologiczne: wizyta jest umówiona, gabinet przygotowany do przeprowadzenia zabiegu, ale pacjent nie przychodzi. Nie dzwoni wcześniej, nie informuje o zmianie planów – po prostu go nie ma. Oczywiście zawsze mogą...
Naczelna Rada Lekarska zapoznała się z poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, który porusza temat udzielenia zgody na badanie lub udzielenie świadczeń zdrowotnych przez pacjentów małoletnich. Zdaniem Nacz...
Wielkimi krokami zbliża się okres, w którym – jak co roku – jesteśmy najbardziej narażeni na wszelkie zakażenia czy osłabienie naszego organizmu. Ostatnie lata zweryfikowały, że służba zdrowia potrzebuje wprowadzenia nowych rozwiązań, które będą zape...
Jak podają amerykańskie media, słoń afrykański o imieniu Ali, który niegdyś stanowił ozdobę posiadłości Michaela Jacksona, pomyślnie przeszedł zabieg przeprowadzony w ogrodzie zoologicznym w Jacksonville (Floryda). U zwierzęcia usunięto prawy cios. Z...
U pacjentów z otyłością, którzy decydują się na poddanie zabiegom chirurgii bariatrycznej, może występować większe ryzyko rozwoju próchnicy w porównaniu z osobami, które ograniczają liczbę zbędnych kilogramów przy zastosowaniu mniej radykalnych metod...