Wybielanie zębów

Piękne białe, lśniące i zdrowe zęby są marzeniem każdego z nas. Zazdrościmy pięknego i profesjonalnego uśmiechu aktorom, modelkom, prezenterom telewizyjnym. Dążenie do pięknego uśmiechu pozostało jednak niezmienne od czasów starożytnych. W Rzymie bogate panie wybielały sobie zęby ludzkim moczem. Najlepszy był do tego mocz portugalski, który to panie wcierały sobie w zęby za pomocą chusteczek.

Gusta, co do pięknego, białego uzębienia nie zmieniły się przez wiele wieków. Według badań naturalna, prawidłowa barwa zębów waha się od białej poprzez szaroniebiesk do żółtawo-kremowej. Zależne to jest od stopnia mineralizacji tkanek twardych zęba. Zęby ze szkliwem żółtawym są odporne na próchnicę o wiele bardziej, aniżeli szkliwo zębów białych. Również szkliwo zębów mlecznych, o barwie szaroniebieskiej jest bardzo podatne na próchnicę.

Z wielu metod wybielania, lekarze stomatolodzy najczęściej proponują pacjentom metodę nocnego wybielania nakładkowego. Wtedy to mniejszy dopływ śliny i aktywność ust zapobiegajš wydostawaniu się żelu.

Zabieg przeprowadza się za pomocą specjalnego preparatu w postaci żelu, który zawiera główną substancję wybielającą – 10% nadtlenku karbamidu. W większości przypadków efekty są osiągane już po kilku dniach. Nakładka wykonana indywidualnie sprawia, że odczuwanie jej obecności w ustach jest praktycznie żadne.

Często nakładka działa jak typowa szyna zgryzowa, rozklinowująca węzły urazowe, działająca częściowo relaksująco na mięśnie. Grubość nakładki powinna zawierać się w przedziale 0,89-1,5 mm. Nowsze nakładki wykonywane są z miękkiego materiału winylowego o grubości 0,89 mm. Obecność nakładki o takiej grubości, powoduje, że pacjent czuje ją tylko w nieznaczny sposób. Jak również uraz zgryzowy jest minimalny, co również wpływa na ogólny komfort. Przyczyny:

1. Przebarwienia tetracyklinowe, powstają po zadziałaniu antybiotyków z tej grupy na zawiązki zębów mlecznych lub stałych. Przebarwiają zęby na żółto, szarobrązowo lub czarno. Są to przebarwienia trudne do wybielenie.

2. Fluoroza – jest chorobą zębów związana z nadmierną podażom fluoru, w postaci tabletek, czy wodzie pitnej. Stężenie fluoru przekraczając 1,5 mg/litr powoduje początkowo utratę połysku i przeźroczystości szkliwa. Następnym etapem fluorozy jest powstawanie na powierzchni szkliwa kredowobiałych, a następnie brunatnych plam.

3. Niedostateczna higiena, dieta, używki

Zaniedbania w codziennej higienie jamy ustnej, palenie papierosów, picie dużych ilości kawy, gorzkiej herbaty oraz spożywanie pokarmów np.: pomidorów, ziemniaków. Zawierają one barwniki powodujące przebarwienia. Jest to grupa przebarwień dość łatwo ulegająca wybieleniu.

4. Przebarwienie związane z wiekiem.

Wraz z wiekiem zęby przybierają barwę od żółtej do brązowej oraz jeszcze ciemniejszą.

5. Choroba hemolityczna noworodków.

6. Porfiria wrodzona.

7. Ostre choroby gorączkowe.

Przyczyny miejscowe:

1. Próchnica zęba. Zęby przybierają barwę żółtawą lub brunatną.

2. Miazga w rozpadzie zgorzelinowym. Korona przybiera barwę szarą.

3. Martwa miazga w jamie zęba (po leczeniu lub po urazie).

4. Niektóre leki i materiały stosowane do wypełnień kanałów korzeniowych.

5. Urazowe uszkodzenie zawiązków zębów. Przebarwienie zębów stałych głównie siekaczy. Niesymetryczne rozmieszczenie zmian. Postępowanie

1. Lekarz pobiera wycisk masą alginatową na standardowych łyżkach wyciskowych.

2. W pracowni technicznej, technik wykonuje nakładkę winylową na wcześniej odlanym modelu gipsowym. Nakładka taka ulega utwardzeniu w specjalnym urządzeniu pod wpływem światła przez 2 minuty. Po utwardzeniu technik dentystyczny opracowuje nakładkę, aby idealnie pasowała w jamie ustnej.

3. Po kilku dniach lekarz wręcza nakładkę i strzykawki z żelem pacjentowi, oraz wykonuje dokładne poinformowanie pacjenta, co do dalszego postępowania.

Przed wybielaniem należy:

– Dokładnie umyć zęby szczoteczką i pastą do zębów.

– Wycisnąć ze strzykawki odpowiednią jej zawartość do wnętrza nakładki, tak aby całe dno było pokryte.

– Umieścić nakładkę na zębach i silnie docisnąć ją do zębów.

– Nadmiary żelu należy zetrzeć szczoteczką lub palcem.

– Dwukrotnie wypłukać usta wodą.

– Po zdjęciu nakładki należy umieścić ją w pudełku przeznaczonym do jej przechowywania.

– Podczas noszenia nakładki nie wolno palić papierosów oraz pić dużej ilości płynów.

Warunkiem rozpoczęcia zabiegu wybielania jest wymiana wszystkich nieszczelnych wypełnień i oczyszczenie obszarów objętych próchnicą oraz prawidłowy stan tkanek przyzębia. Pacjent powinien być świadomy, że żadna, że stosowanych metod nie daje gwarancji powodzenia w stu procentach. Uzyskany zadawalający wynik wybielania nie jest skuteczny na całe życie. Po kilku latach, być może trzeba będzie powtórzyć kurację.

Bezpieczeństwo wybielania

Z badań naukowych wielu naukowców z różnych krajów wynika, że metody wybielania, szczególnie nocnego są zupełnie nie szkodliwe na szkliwo zębów. Nie dochodzi do osłabienia struktury szkliwa i zwiększenia jego podatności na próchnicę. Niekiedy dochodzi po kilku dniowej kuracji nadwrażliwość na bodźce termiczne np.: zimno, ciepło.

Jednak zastosowanie preparatów fluorkowych znosi tą przykrą dolegliwość bezpowrotnie. Również nocne wybielanie nazębne powoduje poprawę stanu dziąseł i błony śluzowej jamy ustnej, bez negatywnych skutków ubocznych.

Jeśli chodzi o wpływ wybielania na wypełnienia kompozytowe, to dochodzi jedynie do nieznacznego schropowacenia powierzchni, które łatwo można powtórnie wypolerować. Warto pamiętać, że przed wybielaniem zębów, należy usunąć wszystkie ciemne wypełnienia, gdyż nie ulegają one wybielaniu.

Podsumowując należy stwierdzić, że opisana metoda jest najskuteczniejszą, stosunkowo tanią i bezpieczną metodą wybielania zębów w zaciszu domowego spokoju.

Opracowano na podstawie:

– Dolecki M.: Wybielanie zębów, Denmaco, Rydułtowy 1995

– Jańczuk Z., Piątowska D.: Wybielanie przebarwionych zębów. Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny pod red. Z. Jańczuka. PZWL, Warszawa 1995

– Lichota D., Lipski M., Marzec-Koronczewska Z.: Powikłania związane z wybielaniem zębów, Magazyn Stomatologiczny 7/96 (45-46)

– Lipski M., Lichota D.: Przyczyny przebarwień zębów, Magazyn Stomatologiczny 4/96 (39-40)

– Moszczeńska-Cieślikowska B.: Przebarwienia zębów. Stomatologia wieku rozwojowego pod red. M.Szprindzer-Nodzak, PZWL, Warszawa 1999

– Anna Spyrka.: Szybkie i skuteczne wybielanie. Twój przegląd stomatologiczny, 1/2000, 34-35