Włókniak szkliwiakowy żuchwy i jej rekonstrukcja kością ciemieniową

Włókniak szkliwiakowy (AF) jest rzadko występującym, łagodnym nowotworem zbudowanym z tkanek zębopochodnych. W artykule autorów związanych z Alder Hey Children’s Hospital w Liverpoolu przedstawiony został przypadek AF zajmującego lewy trzon żuchwy u 6-letniego pacjenta. Włókniak został chirurgicznie wyłuszczony, a ubytek w żuchwie zrekonstruowany z użyciem fragmentu kości ciemieniowej.

Włókniaki szkliwiakowe to guzy łagodne, które wykazują kliniczne, radiologiczne i histologiczne podobieństwo do innych guzów zębopochodnych, takich jak włókniakozębiniak szkliwiakowy (AFD), włókniakozębiak szkliwiakowy (AFO), zębiak szkliwiakowaty (OA), zębiak złożony (CO) czy torbiel zębopochodna wapniejąca (CAC). Zmiany te mogą stanowić wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne.

Włókniak szkliwiakowy (łac. fibroma ameloblasticum; AF) ma tendencję do rozwoju de novo, bez widocznego czynnika etiologicznego. Najczęściej rozwija się bezobjawowo i może zostać przypadkowo zidentyfikowany na zdjęciu RTG podczas rutynowego badania. AF stanowią około 2% guzów zębopochodnych. Występują w każdym wieku, najczęściej jednak w pierwszych dwóch dekadach życia. Lokalizują się głównie w kościach szczęki lub żuchwy, nierzadko w sąsiedztwie zębów zatrzymanych. Zbudowane są z ektomezenchymy zębotwórczej oraz tkanki nabłonka zębotwórczego.

Opis przypadku

Sześcioletni chłopiec rasy białej zgłosił się wraz z opiekunami na Oddział Chirurgii Jamy Ustnej i Szczękowo-Twarzowej szpitala dziecięcego Alder Hey w Liverpoolu. Powodem wizyty był niebolesny, obecny od dwóch tygodni obrzęk, wciąż narastający po lewej stronie żuchwy (od lewego kła żuchwy do lewego pierwszego stałego zęba trzonowego).

Pacjent nie zgłaszał dolegliwości bólowych, parestezji ani trudności w przeżuwaniu. Był ogólnie zdrowy, a wykonana pełna morfologia krwi mieściła się w normie. Badanie kliniczne nie wykazało asymetrii twarzy ani powiększenia węzłów chłonnych.

W badaniu palpacyjnym wykazano, że obrzęk ma twardą konsystencję i jest związany z głębiej położonymi tkankami. Na zdjęciu ortopantomograficznym widoczna była wielokomorowa, radioprzezroczysta zmiana o nieregularnych brzegach, zajmująca znaczną część trzonu żuchwy. Korzenie pierwszego i drugiego zęba trzonowego mlecznego po stronie lewej uległy resorpcji, brak było zawiązków pierwszego i drugiego przedtrzonowca. Zlecona tomografia komputerowa (CT) wykazała wyraźne ścieńczenie kory i wewnętrzne zwapnienie.

Leczenie i okres pooperacyjny

W znieczuleniu ogólnym usunięto wszystkie zęby mleczne zaatakowane przez próchnicę, wykonano biopsję, a zmianę poddano badaniu histopatologicznemu. Analiza materiału (m.in. zmiana jednolicie radioprzezierna, brak nieprawidłowych struktur przypominających zawiązki zębów) pozwoliła na postawienie rozpoznania – włókniak szkliwiakowy.

Przypadek 6-letniego pacjenta został omówiony na spotkaniu zespołu chirurgów czaszkowo-twarzowych. Zaproponowano, a po uzyskaniu akceptacji pacjenta oraz jego opiekunów, zrealizowano leczenie polegające na wyłuszczeniu guza. Zmiana została odsłonięta przez śluzówkowo-okostnowy płat przezustny (od siekacza centralnego do trzeciego trzonowca po lewej stronie żuchwy). Włókniak miał rozmiar 30 × 25 × 15 mm i był wolny od nekrozy, atypii i mitozy. Przeszczep kości ciemieniowej pobrano przez nacięcie na skórze głowy. Blaszki zewnętrzne i wewnętrzne pozyskano jako jeden bok, a następnie rozdzielono.

Okres pooperacyjny przebiegał bez powikłań, pacjent został wypisany ze szpitala 2 dni po przeprowadzeniu zabiegu. Obecnie jest poddawany regularnej obserwacji klinicznej i radiologicznej. Badanie OPG wykonane 10 miesięcy po operacji wykazało dobre ukształtowanie kości oraz brak oznak nawrotu guza.

Tytuł artykułu: Ameloblastic Fibroma of the Mandible Reconstructed with Autogenous Parietal Bone: Report of a Case and Literature Review

Conor Carroll1, Mishaal Gill1, Eleanor Bowden1, John Ed O’Connell1, Rajeev Shukla2, Chris Sweet1

1 Department of Oral and Maxillofacial Surgery, Alder Hey Children’s NHS Foundation Trust, East Prescot Road, Liverpool L14 5AB, UK

2 Department of Pathology, Alder Hey Children’s NHS Foundation Trust, East Prescot Road, Liverpool L14 5AB, UK

Hindawi. Case Reports in Dentistry, Volume 2019, Article ID 5149219, 7 pages, https://doi.org/10.1155/2019/5149219

Artykuł dostępny jest pod adresem: http://downloads.hindawi.com/journals/crid/2019/5149219.pdf

Materiał redakcyjny