USA: wyraźny odwrót od amalgamatu w stomatologii
USA: wyraźny odwrót od amalgamatu w stomatologii
Spis treści
Po Norwegii, Szwecji i Danii, które w 2008 roku (jako pierwsze w Europie) zakazały stosowania amalgamatu w stomatologii, z tego materiału rezygnują kolejne państwa Starego Kontynentu. Do tej pory amalgamat był powszechny w amerykańskim praktykach dentystycznych, ale ostatnie badanie wskazuje na zmianę tego trendu.
Po przeanalizowaniu ponad 1,3 miliona przypadków wypełnień wprowadzonych w amerykańskich gabinetach dentystycznych w latach 2017–2022, autorzy badania stwierdzili, że odsetek wypełnień amalgamatowych w zębach bocznych spadł aż o 73%. Ale, jak zaznaczyli, stosowanie amalgamatu może się różnić w zależności od regionu USA oraz populacji.
W badaniu prowadzonym przez dwa zespoły naukowców przeanalizowano 1 346 918 przypadków wypełnień zębów bocznych w tym pięcioletnim okresie, aby oszacować odsetek wypełnień amalgamatowych w porównaniu z wypełnieniami kompozytowymi lub z żywic. Wykazano, że odsetek wypełnień amalgamatowych spadł pomiędzy 2017 a 2022 rokiem z 21,5% do zaledwie 5,7%.
Zauważono przy tym, że od 2017 roku wykorzystanie amalgamatu dentystycznego zmniejsza się szybko we wszystkich grupach pacjentów, we wszystkich grupach wiekowych – zarówno w miastach, jak i na obszarach wiejskich. Można przyjąć, że wyjątkiem są „pacjenci o najwyższej wrażliwości społecznej” (w tym osoby mieszkające w domach opieki społecznej), którzy nadal są leczeni najczęściej z użyciem wypełnień amalgamatowych oraz, co może zaskakiwać, małe dzieci.
Stosowany od 200 lat, wycofywany od kilkunastu
Amalgamat dentystyczny jest stosowany od lat 30. XIX wieku i od tego czasu setki milionów ludzi było leczonych stomatologicznie z jego użyciem. Jednak obawy związane z narażeniem na działanie rtęci, a także jej potencjalny wpływ na środowisko, skłoniły do wprowadzenia zakazu stosowania amalgamatu w stomatologii w wielu krajach, przede wszystkim w Europie.
W badaniu naukowców z USA zauważono, że Stany Zjednoczone i wiele innych krajów wybrało opcję „stopniowego wycofywania uzupełnień amalgamatowych” – zgodnie z Konwencją z Minamaty w sprawie rtęci, która jest globalnym traktatem mającym na celu ochronę zdrowia i środowiska przed skutkami stosowania rtęci.
Amalgamat wciąż często stosowany u maluchów
Według współautorki badania dr Danessy Sandmann z Medical College of Wisconsin, w grupach o najwyższej wrażliwości społecznej odsetek osób, u których wykonano wypełnienia amalgamatowe, również spadł, ale nie tak bardzo: o 58% – w porównaniu ze spadkiem o 73% w całej populacji. Rozbieżność ta może wynikać z większej trwałości uzupełnień amalgamatowych niż uzupełnień wykonanych z innych materiałów, co sprawia, że amalgamat jest potencjalnie preferowany w tych grupach pacjentów, u których – jak to określono – „przyszła opieka stomatologiczna jest mniej pewna”.
W badaniu wykazano też zaledwie procentowy spadek wypełnień amalgamatowych u małych dzieci. – Mimo że dzieci w wieku 0–6 lat stanowią najmniejszy odsetek pacjentów, u których wykonuje się wypełnienia, byliśmy zaskoczeni, widząc, że w tej grupie wiekowej odnotowano najmniejszy spadek stosowania amalgamatu w ciągu ostatnich pięciu lat. Było to szczególnie interesujące, biorąc pod uwagę, że według FDA pacjenci w wieku 0–6 lat są uważani za osoby wysokiego ryzyka pod względem skutków stosowania rtęci – potwierdziła Danessa Sandmann w rozmowie z portalem Dentistry IQ.
Z kolei największy spadek odsetka wypełnień amalgamatowych w latach 2017–2022 odnotowano w grupie wiekowej 15–48 lat. To zarazem populacja pacjentów, u których wypełnienia zębów bocznych wykonuje się najczęściej. Podano również, że w badanym okresie w USA nastąpił wzrost stosowania wypełnień z kompozytów i żywic z 79,9% (2017) do 94,5% (2022).
Artykuł pt. „Wypełnienia amalgamatowe zawierające rtęć stanowią mniej niż 6% wypełnień zębów tylnych w 2022 roku” (Mercury-Containing Amalgam Fillings Account for Less Than 6% of Posterior Tooth Fillings in 2022) ukazał się online w „Epic Research”.
T.H.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Przed kilkoma tygodniami Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zaktualizowała wytyczne w sprawie stosowania amalgamatu do odbudowy ubytków w zębach. Jak podano w komunikacie, u niektórych grup pacjentów należy zrezygnować z użycia tego mater...
Naczelna Izba Lekarska wystosowała pismo do Cezarego Tomczyka, przewodniczącego klubu parlamentarnego KO, w którym zwraca uwagę na interpelację autorstwa grupy posłów KO, domagających się kar dla lekarzy dentystów za niezamontowanie w gabinecie separ...
Komisja stomatologiczna NRL opublikowała komunikat dotyczący najnowszych ustaleń w sprawie polityki ograniczania zużycia i emisji rtęci do środowiska oraz segregacji odpadów amalgamatu. Wiadomo już, że wycofanie amalgamatu stomatologicznego ze świadc...
Zdaniem północnoirlandzkiego oddziału Brytyjskiego Towarzystwa Stomatologicznego wycofanie amalgamatu dentystycznego z gabinetów jest póki co niewykonalne. Z założeń przedstawionych w oświadczeniu Towarzystwa wynika, że w praktykach stomatologicznych...
Wiceminister zdrowia Waldemar Kraska odpowiedział na pytania grupy posłów ws. stosowania amalgamatu stomatologicznego w naszym kraju. Jak poinformowano, ministerstwo klimatu i środowiska we współpracy z ministerstwem zdrowia opracowało dokument "Możl...
Wspólne inicjatywy, projekty i wzajemne wsparcie w zakresie m.in. szkoleń i badań - tego ma dotyczyć nawiązana właśnie współpraca pomiędzy Rzecznikiem Praw Pacjenta i Naczelną Izbą Lekarską. Porozumienie w siedzibie NIL w tej sprawie podpisali prezes...
NRL wniosła swoje uwagi do Umowy Partnerstwa dla realizacji polityki spójności 2021-2027 w Polsce - w części dotyczącej ochrony zdrowia. Domaga się m.in. doprecyzowania zapisów w taki sposób, aby o fundusze unijne mogli starać się również lekarze i l...
W opublikowanym stanowisku komisja stomatologiczna NIL zwraca uwagę na wciąż nierozwiązaną kwestię obowiązkowej instalacji separatorów amalgamatu w gabinetach stomatologicznych. – Władze publiczne nie powinny pozostawiać tego problemu do rozwiązania ...
Do Naczelnej Izby Lekarskiej napływają informacje o problemach lekarzy dentystów z całego kraju z oddawaniem upoważnionym do tego firmom odpadów amalgamatu. Firm takich jest niewiele, a dodatkowo – nie muszą one godzić się na odbiór odpadów amalgamat...
Naczelna Rada Lekarska zaopiniowała projekt rozporządzenia, zgodnie z którym amalgamat stomatologiczny ma zostać w pełni wycofany z polskich gabinetów stomatologicznych. Obawy NRL dotyczą przede wszystkim kwestii odpowiedniej wyceny procedury usunięc...
Grupa posłów skierowała do ministra zdrowia interpelację, w której pyta, dlaczego w Polsce nadal nie wdrożono obowiązku posiadania separatorów amalgamatu. Ich zdaniem, środowisko lekarskie próbuje od samego początku negować ten obowiązek. – Działania...
