Rak jamy ustnej: kluczowe znaczenie wczesnej diagnozy
Rak jamy ustnej: kluczowe znaczenie wczesnej diagnozy
Spis treści
W związku z rosnącą liczbą przypadków raka jamy ustnej w Wielkiej Brytanii podnoszone są głosy o konieczności wczesnego rozpoznania, szybkiej specjalistycznej diagnozy oraz wdrożenia odpowiedniego leczenia. Dostępne dane wskazują na to, że na Wyspach przybywa przypadków raka m.in. warg, języka, dziąseł, podniebienia i migdałków.
Dane opublikowane przez Cancer Research UK (brytyjską organizację wspierającą badania nad chorobami onkologicznymi) wskazują, że w ciągu ostatnich 20 lat liczba przypadków raka jamy ustnej wzrosła o 68%, a w 2020 roku z powodu nowotworów jamy ustnej zmarło 2702 osób.
Decydujący wpływ stylu życia
Odkrycia tej samej organizacji charytatywnej dowodzą, że około 90% przypadków raka jamy ustnej jest związanych z czynnikami stylu życia. Szacuje się, że za około 65% przypadków raka tego regionu odpowiada palenie tytoniu. Inne czynniki ryzyka to przede wszystkim spożywanie alkoholu i wirus brodawczaka ludzkiego (HPV).
Niestety, pandemia COVID-19 i związany z nią utrudniony dostęp pacjentów do stomatologa wpłynął negatywnie na możliwość diagnozowania zmian potencjalnie nowotworowych u pacjentów praktyk dentystycznych. Mimo że nadal można było kierować na dalsze badania pacjentów z podejrzeniem raka jamy ustnej, zapewne nie udało się to we wszystkich przypadkach.
Co robić, gdy podejrzewasz, że pacjent może mieć raka jamy ustnej?
Chociaż dentysta podczas całej swojej kariery zawodowej może nie spotkać się z żadnym przypadkiem raka jamy ustnej, ważne jest, aby umiał rozpoznać objawy choroby i odpowiednio na nie reagował. Po pierwsze, stomatolog, jako osoba odpowiedzialna za zdrowie pacjenta, powinien upewnić się, że zna czynniki ryzyka choroby, powinien też odnotowywać porady profilaktyczne, których udzielił pacjentowi.
Biorąc pod uwagę powszechnie znane czynniki ryzyka, porady te powinny dotyczyć palenia, spożywania alkoholu i innych kwestii związanych ze stylem życia. Istotne jest również dokumentowanie oraz prowadzenie dokładnych i aktualnych zapisów. Warto wziąć pod uwagę robienie zdjęć, ponieważ dają one możliwość monitorowania zmian.
Warto też rozważyć użycie map jamy ustnej i zapisywanie informacji takich jak wyniki badania palpacyjnego węzłów chłonnych szyi, czas trwania objawów, wielkość, umiejscowienie oraz kształt i tekstura zmian itp. Jeżeli pacjent jest obarczony wysokim ryzykiem choroby nowotworowej i ma pewne symptomy przy braku oczywistych objawów, zasadne jest zasięgnięcie opinii innego specjalisty – pilne skierowanie pacjenta na badanie uwzględniające podejrzenie raka jamy ustnej.
Podsumowując, rosnąca liczba przypadków raka jamy ustnej potwierdza kluczowe znaczenie wczesnej diagnozy i szybkich skierowań na dalszą diagnostykę. Dostrzeżenie „znaków ostrzegawczych” i postawienie wczesnej diagnozy często oznacza, że leczenie może być minimalnie inwazyjne, bez konieczności przeprowadzania skomplikowanych zabiegów operacyjnych czy włączania chemioterapii, a co najważniejsze – zakończyć się sukcesem.
– Lekarz dentysta może spowodować, że chory z nowotworem jamy ustnej czy gardła zgłosi się szybko do leczenia. Natomiast jeśli lekarz dentysta nie zauważy, że nowotwór się rozwija, jest bardzo źle. Znamy przykłady, gdzie tego typu zmiany w obrębie jamy ustnej były leczone przez lekarza dentystę, przez miesiąc czy dwa, były stosowane żele – mówi w rozmowie z Dentonetem prof. dr hab. Wojciech Golusiński z Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Poznaniu.
T.H.
źródło: https://dentistry.co.uk/2022/08/24/oral-cancer-the-importance-of-early-diagnosis/
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Wszem i wobec wiadomym jest, że aby zachować zdrowe zęby należy dbać o ich higienę poprzez systematyczne szczotkowanie i nitkowanie. To taki MUST HAVE dla naszej jamy ustnej. Czy wiesz jednak, że niektóre produkty spożywcze mogą wspierać zdrowie nasz...
Według danych Fundacji Zdrowia Jamy Ustnej (Oral Health Foundation) liczba mieszkańców Wielkiej Brytanii, u których diagnozuje się raka jamy ustnej, podwoiła się w ciągu jednego pokolenia. Mimo tych alarmujących danych, wciąż zbyt mało osób dysponuje...
Polskie Towarzystwo Stomatologiczne opublikowało rekomendacje dotyczące utrzymania prawidłowej higieny jamy ustnej dzieci w wieku przedszkolnym. Jak informuje PTS, w Polsce od lat wysokie są wskaźniki próchnicy u dzieci - jest to skutek zarówno niep...
Światowa Federacja Dentystyczna FDI przygotowała szereg infografik, z których można dowiedzieć się, jak stosować zasady ekologii w codziennej higienie jamy ustnej. Przypomnijmy – jakiś czas temu FDI opublikowała dokument „Sustainability in Dentistry...
W Zjednoczonym Królestwie za sprawą wspólnych działań Fundacji Raka Jamy Ustnej (MCF) oraz Brytyjskiej Fundacji Zdrowia Stomatologicznego (BDHF) w listopadzie obchodzony jest już od lat Miesiąc Świadomości Raka Jamy Ustnej. W tym roku działania te wy...
Eksperci z Instytutu Stomatologii, Instytutu Nauk Medycznych oraz Wydziału Nauk Geologicznych Uniwersytetu w Aberdeen (Szkocja) podejmują współpracę, aby ułatwić wykrywanie zmian potencjalnie złośliwych, które mogą przekształcić się w raka jamy ustne...
W Australii istnieją znaczne różnice w stanie zdrowia jamy ustnej pomiędzy ludnością rdzenną – przedstawicielami Pierwszych Narodów – oraz resztą populacji. Z przeprowadzanych badań wynika, że rdzenni Australijczycy, szczególnie ci mieszkający poza o...
Stomatolodzy rekomendują, aby dbać o swoje zęby już od pierwszych lat życia. Wszystko dlatego, że dzięki odpowiedniej profilaktyce możemy uniknąć nawracającej próchnicy, a także licznych chorób dziąseł. Stomatolodzy rekomendują, aby dbać o swoje zęb...
Pierwszy października to Światowy Dzień Wegetarianizmu, który został ustanowiony w 1977 roku przez Północnoamerykańskie Towarzystwo Wegetariańskie (North American Vegetarian Society). Przy tej okazji warto sprawdzić, jak niespożywanie mięsa i jego pr...
Technologia cyfrowa towarzyszy nam każdego dnia, trudno bowiem wyobrazić sobie funkcjonowanie bez smartfona i dostępu do internetu. Nowoczesne technologie mają jednak również negatywne strony – paradoksalnie przyczyniają się do większej izolacji społ...
Lekarze dentyści na pierwszym miejscu stawiają zwykle swoje umiejętności kliniczne, ale pacjenci mogą nieco inaczej postrzegać pracę stomatologów – w większym stopniu zwracają uwagę na to, czy lekarz buduje przyjazną atmosferę, w której pacjent czuje...
