Przypadek utknięcia masy wyciskowej w gardle pacjenta

Na stronach internetowych czasopisma „Journal of Prosthetic Dentistry” opublikowano artykuł opisujący przypadek starszego pacjenta, w którego gardle utknął mierzący około 5 cm długości fragment materiału wyciskowego. Do zdarzenia doszło podczas pobierania wycisku w klinice uczelni stomatologicznej w stanie Kentucky.

Ponieważ lekarze nie byli w stanie usunąć połkniętego przez mężczyznę kawałka materiału wyciskowego, otolaryngolog zaplanował chirurgicznie jego usunięcie. Jednak przygotowując się do zabiegu, pacjent pochylił się i zakasłał, co umożliwiło usunięcie ciała obcego z przełyku.

Jak podali autorzy artykułu pt. Impression material lodged in the hypopharynx: A clinical report, mężczyzna uniknął operacji, ale przypadek ten podkreśla znaczenie zachowania szczególnej ostrożności podczas wykonywania wycisków. Dotyczy to zwłaszcza pacjentów w starszym wieku oraz osób z dysfagią i skłonnością do odruchów wymiotnych.

– Biorąc pod uwagę potencjalne problemy zdrowotne, a nawet przypadki śmiertelne, które mogą być konsekwencją takich zdarzeń, wszyscy dentyści powinni wdrożyć strategie zapobiegawcze, aby ograniczyć częstość ich występowania – napisali autorzy pracy z zespołu kierowanego przez dr Fondę G. Robinson z Ohio State University College of Dentistry.

Z kliniki stomatologicznej na izbę przyjęć

Mężczyzna, lat 71, był pacjentem kliniki stomatologicznej University of Kentucky College of Dentistry. Celem wizyty było pobranie wycisków w szczęce i żuchwie przed wykonaniem uzupełnień protetycznych. W wywiadzie ustalono, że mężczyzna miał wysokie ciśnienie krwi, ponadto pięć lat wcześniej doznał udaru mózgu, który spowodował dysfagię.

Jak podano, w trakcie pobierania wycisku w bezzębnej szczęce, lekarz umieścił w ustach pacjenta łyżkę z masą z poliwinylosiloksanu. Następnie materiał pozostawiono do polimeryzacji przez około 5 minut. Gdy łyżka była usuwana z ust mężczyzny, pacjent zaczął się krztusić.

W tym czasie lekarz zauważył w tylnej części łyżki pasek spolimeryzowanego materiału wyciskowego – sprawiał ono wrażenie, jakby oderwał się od innego, nieobecnego w ustach pacjenta fragmentu masy. Po kilku kaszlnięciach mężczyzna zaczął odczuwać w części krtaniowej gardła ciało obce, którego nie mógł wypluć ani przełknąć. Poza tym pacjent miał możliwość przełykania, mógł mówić, nie wykazywał też żadnych oznak niewydolności oddechowej.

Pacjent został natychmiast skierowany na oddział ratunkowy, gdzie otolaryngolog dostrzegł materiał wyciskowy w dolnej części gardła mężczyzny. Po kilku nieudanych próbach jego usunięcia, klinicysta zlecił wykonanie prześwietlenia bocznego szyi. Przy braku przeciwwskazań po wykonanym RTG, otolaryngolog zaplanował chirurgiczne usunięcie ciała obcego.

Gdy pacjent przygotowywał się do zabiegu, pochylił się, aby rozwiązać buty. Następnie kilkukrotnie zakasłał i samodzielnie usunął materiał wyciskowy. Otolaryngolog zbadał mężczyznę i potwierdził, że materiał nie jest już obecny w gardle pacjenta. W związku z zaistniałą sytuacją u mężczyzny nie wystąpiły żadne inne powikłania. Po badaniu protetyk potwierdził, że przedmiot wydobyty z gardła pacjenta to materiał wyciskowy z poliwinylosiloksanu. Ocenił, że ciało obce prawdopodobnie przykleiło się do tchawicy w krtaniowej części gardła.

Przygotuj się na wszystko

Autorzy dodali, że przypadki takie jak opisany w pracy – z aspiracją lub połknięciem ciała obcego – są dobrze udokumentowane w stomatologii. Lekarze klinicyści i ich zespoły muszą być przygotowani na radzenie sobie z tego typu nagłymi przypadkami.

– Połknięcie lub aspiracja ciał obcych może stanowić poważne powikłanie w różnych powszechnie stosowanych procedurach stomatologicznych. Najczęściej zgłaszane połknięte lub zaaspirowane materiały dentystyczne to instrumenty endodontyczne oraz metalowe materiały odtwórcze i protetyczne, które często można zidentyfikować klinicznie i radiograficznie na podstawie ich gęstości promieniotwórczej – napisali autorzy z zespołu dr Robinson.

Jakie materiały muszą znaleźć się w nowoczesnym gabinecie? – Jednym z takich produktów są nowe kompozyty płynne – mówi w rozmowie z Dentonetem dr n. med. Agnieszka Pacyk, lekarz dentysta, wykładowca akademicki. Rozmawiamy o zmieniającej się stomatologii adhezyjnej i zmieniających się materiałach. Czym kierować się przy ich wyborze?

T.H.

źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=rst&pag=dis&ItemID=329009

https://www.thejpd.org/article/S0022-3913(21)00339-5/fulltext