Problemy z kruszącymi się zębami

Wielu pacjentów ma problemy z kruszącymi się i samoistnie łamiącymi się zębami. Najczęściej ukruszeniu ulegają zęby przednie, jednak kruszyć się mogą także przedtrzonowce i trzonowce, odpowiedzialne za żucie i rozcieranie pokarmów. Ukruszenie zęba nie zawsze jest efektem braku dbałości o higienę jamy ustnej – zjawisko to dotyczyć może również osób, które sumiennie pielęgnują swoje uzębienie i systematycznie zgłaszają się na wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym.
Do najczęstszych przyczyn powodujących kruszenie się zębów zaliczamy:
1. Urazy mechaniczne, powstałe np. podczas wypadku, pobicia, napadów padaczkowych, a także podczas próby pogryzienia bardzo twardych pokarmów.

2. Znacznej wielkości ubytki próchnicowe – duże dziury w zębie powodują taką destrukcję twardych tkanek zęba, że bardzo często skutkuje ona odłamaniem jego fragmentu.

3. Martwica zęba – martwy ząb (także ten po leczeniu kanałowym) traci swoją naturalną elastyczność i staje się bardziej podatny na ukruszenie i złamanie.

4. Nieprawidłowo przeprowadzony zabieg wybielania martwych zębów – zbyt duże stężenie preparatów wybielających może spowodować odwapnienie twardych tkanek zęba, przez co zwiększa się kruchość i porowatość szkliwa.

5. Choroba okluzyjna, bruksizm – czyli nieprawidłowe zwarcie zębów i ich niekontrolowane zaciskanie. Siły wyzwalane na powierzchniach żujących u pacjentów z bruksizmem mogą być nawet dziesięć razy większe od tych działających podczas normalnych procesów gryzienia, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń szkliwa.

6. Kwasowa erozja szkliwa – pod wpływem kwasów znajdujących się w pożywieniu warstwa szkliwa pokrywająca ząb staje się coraz cieńsza. W zaawansowanej postaci choroby brzegi zębów (zwłaszcza przednich) zaczynają się kruszyć, a ich krawędzie przybierają postrzępiony wygląd.

7. Niedobór witamin i mikropierwiastków – kruszenie się zębów najczęściej jest związane z niedoborem witaminy D, odpowiedzialnej za regulowanie poziomu wapnia w organizmie.

8. Zażywanie narkotyków – największe uszkodzenie zębów powoduje metamfetamina. Pod jej wpływem zmienia się struktura szkliwa – traci ono twardość, staje się gąbczaste i miękkie. Na zębach pojawiają się brązowo-szare lub czarne przebarwienia, następnie zęby kruszą się i samoistnie łamią albo wypadają.

9. Radioterapia – kruszenie się zębów po radioterapii jest związane z zaburzeniami w wydzielaniu śliny oraz odwapnieniem zębów. Kserostomia pojawia się w pierwszych dniach napromieniania i nasila się w toku leczenia. W przypadkach krańcowych objętość śliny wydzielanej może spaść do 10% prawidłowej wartości. Dochodzi również do zmian jakościowych śliny, gdyż jej pH spada z 7 do 5,5 – w efekcie ślina traci właściwość buforowania odczynu kwaśnego w jamie ustnej. Tymczasem kwaśne środowisko działa niekorzystnie na zębinę oraz szkliwo utrudniając procesy remineralizacji.

10. Biżuteria na języku – pękanie i kruszenie się zębów może również wynikać z posiadania biżuterii w jamie ustnej. Kolczyk na języku, wardze czy wewnętrznej stronie policzka może spowodować uszkodzenie zęba np. w czasie snu, mówienia czy spożywania posiłku. Zagrożone ukruszeniem są przede wszystkim jedynki i dwójki, o które najczęściej ociera się kolczyk.

W przypadku ukruszenia zęba zdecydowanie warto jak najszybciej zgłosić się do stomatologa. Pamiętajmy, iż ukruszony ząb nie tylko wygląda nieestetycznie, lecz również może spowodować inne powikłania. Szybka reakcja jest szczególnie ważna w przypadku żywych zębów, ponieważ ukruszenie może narazić miazgę zębową na wpływ bakterii bytujących w jamie ustnej i doprowadzić do jej stanu zapalnego.

Piercing to inaczej kolczykowanie różnych części ciała – najczęściej języka i warg. O piercingu mówią bohaterowie naszego reportażu.

B.Sz.