Mumie z Kanarów – liczne problemy stomatologiczne
Mumie z Kanarów – liczne problemy stomatologiczne
Spis treści
Choć mumiom znalezionym na należących do Hiszpanii Wyspach Kanaryjskich daleko do sławy znacznie starszych odpowiedników ze starożytnego Egiptu, przypomniały o nich przeprowadzone w ostatnim czasie badania, w których oceniono stan uzębienia dawnych mieszkańców archipelagu.
Wyniki badań zostały opublikowane w pracy pt. „Stan jamy ustnej mumii prehiszpańskich z Gran Canarii (Wyspy Kanaryjskie, Hiszpania)” (Oral conditions of the pre-Hispanic mummies of Gran Canaria, Canary Islands, Spain) opublikowanej online na stronie czasopisma „International Journal of Paleopathology”.
Badania prowadzone przez naukowców z dwóch instytucji muzealnych w Las Palmas de Gran Canaria wykazały, że problemy stomatologiczne zmumifikowanych mieszkańców wyspy nie różniły się znacząco od tych, z jakimi zmagali się dawni Kanaryjczycy, których szczątki (szkielety) znaleziono na tej samej wyspie.
Węglowodany w diecie Guanczów
Grupa badawcza z Gran Canarii przeprowadziła badanie makroskopowe w świetle fluorescencyjnym, oceniając patologiczne i niepatologiczne cechy 400 zębów i 764 zębodołów mumii 30 dorosłych osób żyjących na wyspie pomiędzy V a XI wiekiem n.e. Mieszkańcami wyspy byli w tym okresie Guanczowie, lud spokrewniony ze współczesnymi Berberami, niemal całkowicie wytępiony przez europejskich kolonizatorów po zajęciu archipelagu w XIV wieku.
Zespół kierowany przez Teresę Delgado-Darias z Muzeum Archeologicznego El Museo Canario odkrył, że patologie zębów mumii wskazują na dietę bogatą w węglowodany, która zawierała ścierniwo z kamiennych żaren używanych do mielenia zbóż.
Kamień nazębny, hipoplazja szkliwa, próchnica i choroby przyzębia
Niemal 12% mumii z Canarii miało próchnicę, z czego w 28% przypadków dotyczyła ona zębów trzonowych. U około 2/3 mumii występował kamień nazębny, a mniej więcej 1/3 wykazywała oznaki choroby przyzębia. Inne patologie jamy ustnej obejmowały m.in. zmiany okołowierzchołkowe (u 11% mumii) oraz ubytki w zębach (16%). Autorzy dodali, że u aż 84% mumii znaleziono także oznaki liniowej hipoplazji szkliwa oraz bardzo wyraźne odsłonięcie zębiny.
Hiszpańscy naukowcy nie stwierdzili jednak żadnych statystycznie istotnych różnic, porównując swoje odkrycia z wcześniej opublikowanymi danymi z badania szczątków szkieletów znalezionych na tej samej wyspie. Zdaniem badaczy z zespołu Teresy Delgado-Darias wyniki potwierdzają niedawne odrzucenie obowiązującej wcześniej interpretacji mumii jako przedstawicieli elit społecznych ówczesnego społeczeństwa kanaryjskiego.
T.H.
źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=rst&pag=dis&ItemID=328959
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1879981721000589?via%3Dihub
POWIĄZANE ARTYKUŁY
– Leczenie ortodontyczne seniorów najczęściej przeprowadza się jako przygotowanie do leczenia protetycznego – mówi dr hab. n. med. Ewa Czochrowska, absolwentka i wykładowca Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, specjalistka ortodoncji, autorka i wsp...
Przeprowadzone w Wielkiej Brytanii badanie potwierdza, że problemy z funkcjonowaniem opieki zdrowotnej (w tym stomatologicznej) Narodowej Służby Zdrowia (NHS) nie dotyczą wyłącznie pacjentów. Nie są od nich wolni także lekarze i pozostały personel me...
Według ustaleń przedstawionych przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań Stomatologicznych, Jamy Ustnej i Twarzy (International Association for Dental, Oral and Craniofacial Research; IADR), niektóre cieszące się obecnie dużą popularnością diety mogą...
Na mocy uchwalonej niedawno tzw. specustawy polscy studenci kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego kształcący się dotąd na Ukrainie mają mieć możliwość kontynuowania nauki w Polsce. Po uchwaleniu ustawy pojawiły się jednak problemy, dotyczące...
Stomatologia w Stanach Zjednoczonych stoi w obliczu wstrząsu wynikającego z utrzymującego się niedoboru personelu, który rozpoczął się przed pandemią, i – jak się ocenia – może się jeszcze pogłębić. Takie wnioski przedstawiono 3 października podczas ...
Przed kamerę Dentonetu zaprosiliśmy wybitnych ekspertów ze świata stomatologii oraz chorób zakaźnych. Zapraszamy do wysłuchania krótkiej debaty na temat covidowej stomatologii. Tematy poruszane w trakcie spotkania to m.in. organizacja pracy gabinetu,...
W obliczu ogromnych problemów z zaopatrzeniem niemieckich gabinetów stomatologicznych w niezbędne materiały, Federalne Zrzeszenie Lekarzy Stomatologów w liście otwartym wezwało ministra zdrowia Karla Lauterbacha do podjęcia działań, które zakończą ob...
Do Naczelnej Izby Lekarskiej napływają informacje o problemach lekarzy dentystów z całego kraju z oddawaniem upoważnionym do tego firmom odpadów amalgamatu. Firm takich jest niewiele, a dodatkowo – nie muszą one godzić się na odbiór odpadów amalgamat...
- Dotychczas wszelkie postulaty zgłaszane przez środowisko lekarzy stomatologów (do ministerstwa zdrowia - przyp. red.) są pomijane lub marginalizowane. Dobitnym tego przykładem jest sprawa wyceny punktowej wybranych procedur stomatologicznych. Samor...
Z wiekiem organizm staje się bardziej podatny na wszelkie choroby i dolegliwości. Przyzębie również podlega procesom starzenia się. Niektóre schorzenia mogą negatywnie wpłynąć na jego stan. Z tego powodu warto odpowiednio dobierać profilaktykę do sta...
Jeszcze kilka dni temu wydawało się, że od 1 maja w Częstochowie nie będzie już możliwości skorzystania z finansowanych przez NFZ świadczeń stomatologicznych udzielanych w znieczuleniu ogólnym dla osób z niepełnosprawnościami. Rada miasta zwróciła si...