Mumie z Kanarów – liczne problemy stomatologiczne
Mumie z Kanarów – liczne problemy stomatologiczne
Spis treści
Choć mumiom znalezionym na należących do Hiszpanii Wyspach Kanaryjskich daleko do sławy znacznie starszych odpowiedników ze starożytnego Egiptu, przypomniały o nich przeprowadzone w ostatnim czasie badania, w których oceniono stan uzębienia dawnych mieszkańców archipelagu.
Wyniki badań zostały opublikowane w pracy pt. „Stan jamy ustnej mumii prehiszpańskich z Gran Canarii (Wyspy Kanaryjskie, Hiszpania)” (Oral conditions of the pre-Hispanic mummies of Gran Canaria, Canary Islands, Spain) opublikowanej online na stronie czasopisma „International Journal of Paleopathology”.
Badania prowadzone przez naukowców z dwóch instytucji muzealnych w Las Palmas de Gran Canaria wykazały, że problemy stomatologiczne zmumifikowanych mieszkańców wyspy nie różniły się znacząco od tych, z jakimi zmagali się dawni Kanaryjczycy, których szczątki (szkielety) znaleziono na tej samej wyspie.
Węglowodany w diecie Guanczów
Grupa badawcza z Gran Canarii przeprowadziła badanie makroskopowe w świetle fluorescencyjnym, oceniając patologiczne i niepatologiczne cechy 400 zębów i 764 zębodołów mumii 30 dorosłych osób żyjących na wyspie pomiędzy V a XI wiekiem n.e. Mieszkańcami wyspy byli w tym okresie Guanczowie, lud spokrewniony ze współczesnymi Berberami, niemal całkowicie wytępiony przez europejskich kolonizatorów po zajęciu archipelagu w XIV wieku.
Zespół kierowany przez Teresę Delgado-Darias z Muzeum Archeologicznego El Museo Canario odkrył, że patologie zębów mumii wskazują na dietę bogatą w węglowodany, która zawierała ścierniwo z kamiennych żaren używanych do mielenia zbóż.
Kamień nazębny, hipoplazja szkliwa, próchnica i choroby przyzębia
Niemal 12% mumii z Canarii miało próchnicę, z czego w 28% przypadków dotyczyła ona zębów trzonowych. U około 2/3 mumii występował kamień nazębny, a mniej więcej 1/3 wykazywała oznaki choroby przyzębia. Inne patologie jamy ustnej obejmowały m.in. zmiany okołowierzchołkowe (u 11% mumii) oraz ubytki w zębach (16%). Autorzy dodali, że u aż 84% mumii znaleziono także oznaki liniowej hipoplazji szkliwa oraz bardzo wyraźne odsłonięcie zębiny.
Hiszpańscy naukowcy nie stwierdzili jednak żadnych statystycznie istotnych różnic, porównując swoje odkrycia z wcześniej opublikowanymi danymi z badania szczątków szkieletów znalezionych na tej samej wyspie. Zdaniem badaczy z zespołu Teresy Delgado-Darias wyniki potwierdzają niedawne odrzucenie obowiązującej wcześniej interpretacji mumii jako przedstawicieli elit społecznych ówczesnego społeczeństwa kanaryjskiego.
T.H.
źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=rst&pag=dis&ItemID=328959
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1879981721000589?via%3Dihub
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Badanie przeprowadzone przez naukowców z Rutgers School of Health Professions w Newark (USA) potwierdziło, że u osób starszych z otyłością znacznie częściej występują braki zębowe, a brak każdej pary przeciwstawnych zębów trzonowych znacznie podwyższ...
Przed kamerę Dentonetu zaprosiliśmy wybitnych ekspertów ze świata stomatologii oraz chorób zakaźnych. Zapraszamy do wysłuchania krótkiej debaty na temat covidowej stomatologii. Tematy poruszane w trakcie spotkania to m.in. organizacja pracy gabinetu,...
W obliczu ogromnych problemów z zaopatrzeniem niemieckich gabinetów stomatologicznych w niezbędne materiały, Federalne Zrzeszenie Lekarzy Stomatologów w liście otwartym wezwało ministra zdrowia Karla Lauterbacha do podjęcia działań, które zakończą ob...
Do Naczelnej Izby Lekarskiej napływają informacje o problemach lekarzy dentystów z całego kraju z oddawaniem upoważnionym do tego firmom odpadów amalgamatu. Firm takich jest niewiele, a dodatkowo – nie muszą one godzić się na odbiór odpadów amalgamat...
Według ustaleń przedstawionych przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań Stomatologicznych, Jamy Ustnej i Twarzy (International Association for Dental, Oral and Craniofacial Research; IADR), niektóre cieszące się obecnie dużą popularnością diety mogą...
Stomatologia w Stanach Zjednoczonych stoi w obliczu wstrząsu wynikającego z utrzymującego się niedoboru personelu, który rozpoczął się przed pandemią, i – jak się ocenia – może się jeszcze pogłębić. Takie wnioski przedstawiono 3 października podczas ...
Z wiekiem organizm staje się bardziej podatny na wszelkie choroby i dolegliwości. Przyzębie również podlega procesom starzenia się. Niektóre schorzenia mogą negatywnie wpłynąć na jego stan. Z tego powodu warto odpowiednio dobierać profilaktykę do sta...
Przeprowadzone w Wielkiej Brytanii badanie potwierdza, że problemy z funkcjonowaniem opieki zdrowotnej (w tym stomatologicznej) Narodowej Służby Zdrowia (NHS) nie dotyczą wyłącznie pacjentów. Nie są od nich wolni także lekarze i pozostały personel me...
Jeszcze kilka dni temu wydawało się, że od 1 maja w Częstochowie nie będzie już możliwości skorzystania z finansowanych przez NFZ świadczeń stomatologicznych udzielanych w znieczuleniu ogólnym dla osób z niepełnosprawnościami. Rada miasta zwróciła si...
Ponad 90% gabinetów stomatologicznych w USA planujących zatrudnić nowych pracowników deklaruje, że ma problemy ze znalezieniem personelu, głównie higienistek stomatologicznych. Na zapotrzebowanie rynku pracy starają się więc odpowiadać amerykańskie u...
– Leczenie ortodontyczne seniorów najczęściej przeprowadza się jako przygotowanie do leczenia protetycznego – mówi dr hab. n. med. Ewa Czochrowska, absolwentka i wykładowca Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, specjalistka ortodoncji, autorka i wsp...