Leczenie zębów w narkozie, czyli znieczulenie ogólne we współczesnej stomatologii

Leczenie stomatologiczne w znieczuleniu ogólnym – czyli w narkozie – jest rozwiązaniem stosowanym w przypadku pacjentów, którzy nie mogą być leczeni tradycyjnymi metodami. To nowoczesna i bezpieczna procedura, która znajduje zastosowanie zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci. Wyjaśniamy, czym jest znieczulenie ogólne, kiedy warto je rozważyć, jak wygląda proces kwalifikacji oraz jakie są przeciwwskazania i koszty takiego zabiegu.

Mimo że nowoczesne metody znieczulania miejscowego skutecznie eliminują dolegliwości bólowe podczas zabiegów stomatologicznych, to jednak u części pacjentów – szczególnie z bardzo silną dentofobią, ograniczonymi możliwościami współpracy z dentystą lub poważnymi problemami zdrowotnymi – tego typu działania nie są wystarczające. W takich sytuacjach z pomocą przychodzi leczenie zębów w narkozie, czyli w znieczuleniu ogólnym. To procedura, która pozwala w trakcie jednej wizyty przeprowadzić nawet najbardziej skomplikowane zabiegi. Bywa stosowana zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, którzy z różnych względów nie mogą być leczeni w standardowych warunkach.

Czym jest znieczulenie ogólne?

Znieczulenie ogólne (narkoza) to stan kontrolowanej, odwracalnej utraty świadomości wywołany farmakologicznie. Pacjent nie odczuwa bólu, nie reaguje na bodźce zewnętrzne i pozostaje w stanie całkowitego rozluźnienia mięśni. Za bezpieczeństwo w trakcie narkozy odpowiada anestezjolog, który dobiera odpowiednie leki oraz monitoruje parametry życiowe pacjenta – pracę serca, ciśnienie tętnicze, saturację oraz oddech.

Warto podkreślić, że leczenie dentystyczne w narkozie nie odbywa się w „zwykłych” gabinetach stomatologicznych. Wymaga ono obecności wyspecjalizowanego zespołu oraz odpowiedniego zaplecza medycznego. Dlatego zabiegi takie przeprowadza się najczęściej w szpitalach lub klinikach stomatologicznych dysponujących salą operacyjną i aparaturą anestezjologiczną.

Leczenie zębów w narkozie – w jakich przypadkach?

Choć większość zabiegów stomatologicznych można przeprowadzić przy pomocy znieczulenia miejscowego, istnieją sytuacje, w których wskazane jest zastosowanie narkozy. Dotyczy to pacjentów, u których pełen komfort i bezpieczeństwo leczenia w standardowych warunkach nie są możliwe do osiągnięcia.

Wskazania do leczenia stomatologicznego w narkozie obejmują:

• bardzo silną dentofobię, czyli patologiczny lęk przed leczeniem stomatologicznym, uniemożliwiający przeprowadzenie zabiegu,

• konieczność wykonania rozległych prac w jamie ustnej podczas jednej sesji,

• niepełnosprawność intelektualną lub psychiczną, która uniemożliwia współpracę pacjenta z lekarzem,

• niski próg bólu lub nieskuteczność znieczulenia miejscowego,

• małe dzieci wymagające leczenia wielu zębów jednocześnie,

• pacjentów z poważnymi chorobami neurologicznymi, np. padaczką, porażeniem mózgowym czy autyzmem (w uzasadnionych przypadkach).

Leczenie stomatologiczne w narkozie – jak wygląda kwalifikacja?

Kwalifikacja do leczenia w znieczuleniu ogólnym jest procesem wieloetapowym i bardzo szczegółowym. Jej celem jest ocena bezpieczeństwa pacjenta oraz wykluczenie ewentualnych przeciwwskazań.

1. Wywiad lekarski – stomatolog i anestezjolog zbierają informacje na temat stanu zdrowia pacjenta, chorób przewlekłych, przyjmowanych leków, alergii oraz wcześniejszych doświadczeń ze znieczuleniem.

2. Badania laboratoryjne – zwykle obejmują morfologię, poziom elektrolitów, parametry krzepnięcia, a także badania obrazowe lub specjalistyczne w razie potrzeby.

3. Konsultacje specjalistyczne – u pacjentów obciążonych dodatkowymi schorzeniami konieczna może być konsultacja z innymi specjalistami, np. kardiologiem albo pulmonologiem.

4. Ocena anestezjologiczna – lekarz anestezjolog kwalifikuje pacjenta do zabiegu, ocenia ryzyko i dobiera odpowiednią metodę znieczulenia.

Dopiero po pozytywnej kwalifikacji możliwe jest ustalenie terminu leczenia w warunkach szpitalnych lub w gabinecie z zapleczem anestezjologicznym.

Zabieg w znieczuleniu ogólnym w stomatologii – przeciwwskazania

Choć nowoczesna medycyna minimalizuje ryzyko związane z narkozą, to i tak nie każdy pacjent może zostać jej poddany. 

Przeciwwskazania do leczenia stomatologicznego w narkozie obejmują:

• ciężkie choroby serca (niewydolność, niestabilna choroba wieńcowa, świeży zawał),

• niewydolność oddechową i choroby płuc w fazie zaostrzenia,

• ostre infekcje dróg oddechowych,

• niekontrolowaną cukrzycę,

• zaawansowane choroby wątroby i nerek,

• alergię na leki stosowane w anestezji,

• brak zgody pacjenta lub jego opiekuna prawnego.

W każdym przypadku decyzja o przeprowadzeniu zabiegu podejmowana jest indywidualnie, po analizie korzyści i ryzyka.

Jak przebiega leczenie zębów pod narkozą?

Proces leczenia w narkozie przebiega etapowo i wymaga współpracy całego zespołu medycznego.

1. Przygotowanie pacjenta – na kilka godzin przed zabiegiem należy pozostać na czczo. Pacjent przyjmuje jedynie zalecone leki, popijając je niewielką ilością wody.

2. Wprowadzenie w znieczulenie ogólne – odbywa się za pomocą leków podanych dożylnie lub wziewnie. Po krótkim czasie pacjent zasypia.

3. Intubacja i monitorowanie funkcji życiowych – anestezjolog kontroluje oddech, ciśnienie, tętno oraz saturację przez cały czas trwania procedury.

4. Właściwe leczenie stomatologiczne – stomatolog przeprowadza wszystkie zaplanowane zabiegi: ekstrakcje zębów, leczenie kanałowe, wypełnienia czy eliminację ognisk zapalnych.

5. Wybudzanie pacjenta – po zakończeniu zabiegu podawanie leków zostaje przerwane, a pacjent stopniowo odzyskuje świadomość.

6. Okres obserwacji – pacjent pozostaje pod opieką personelu medycznego przez kilka godzin. W przypadku dzieci lub osób przewlekle chorych niekiedy zaleca się pozostanie w szpitalu na krótką hospitalizację.

Zabieg stomatologiczny w narkozie – rekonwalescencja

Po zabiegu w narkozie pacjent może odczuwać osłabienie, senność, suchość w ustach czy lekki ból gardła związany z intubacją. Objawy te ustępują jednak w ciągu kilku godzin. Zaleca się, aby w dniu zabiegu nie prowadzić pojazdów, nie wykonywać pracy wymagającej skupienia i unikać wysiłku fizycznego. Rekonwalescencja po samym znieczuleniu jest krótka – o wiele ważniejsze znaczenie dla powrotu do pełnego zdrowia ma zakres przeprowadzonych zabiegów stomatologicznych.

Ile kosztuje leczenie zębów w narkozie? 

Koszt leczenia stomatologicznego w narkozie jest uzależniony od wielu czynników: czasu trwania zabiegu, zakresu wykonywanych prac, poziomu skomplikowania procedury oraz renomy gabinetu. W zależności od tych czynników cena pierwszej godziny narkozy to zwykle od 800 do 2000 zł, a każda kolejna rozpoczęta godzina to koszt od 500 do 1000 zł. Do tego należy doliczyć opłatę za wykonane zabiegi stomatologiczne oraz badania kwalifikacyjne.

Jeśli chodzi o leczenie stomatologiczne w narkozie na NFZ, to obecnie jest ono dostępne dla pacjentów z orzeczeniem o niepełnosprawności, a także – w ograniczonym zakresie – dla dzieci i młodzieży poniżej 18. roku życia z niepełnosprawnością.

Leczenie zębów w narkozie to bezpieczna metoda, dzięki której możliwe jest skuteczne przeprowadzenie nawet najbardziej skomplikowanych procedur stomatologicznych u pacjentów, którzy nie mogą być leczeni w standardowych warunkach. Zabieg wymaga szczegółowej kwalifikacji, specjalistycznego zaplecza i przeprowadza się go najczęściej w szpitalach lub klinikach z salą operacyjną. Choć wiąże się z dodatkowymi kosztami, dla wielu osób jest jedyną szansą na powrót do zdrowia jamy ustnej i poprawę jakości życia.