Bezbolesne leczenie zębów: sedacja wziewna i sedacja głęboka

Dominującym trendem we współczesnej stomatologii jest ograniczenie lub wręcz całkowite wyeliminowanie bólu, który dotąd towarzyszył wielu zabiegom stomatologicznym. Obecnie borowanie zębów, leczenie kanałowe czy ekstrakcja – a więc zabiegi najczęściej wykonywane przez lekarzy dentystów – są nie tylko rutynowo przeprowadzane w znieczuleniu miejscowym, lecz również dzięki szybkiemu rozwojowi radiologii stomatologicznej trwają zdecydowanie krócej, niż miało to miejsce jeszcze kilka lat temu.

Osoby, które odczuwają paniczny strach przed igłą, mogą dziś liczyć na znieczulenie powierzchniowe, znoszące ból towarzyszący iniekcji. Pokrycie błony śluzowej środkiem znieczulającym w postaci aerozolu, żelu, maści lub roztworu niweluje dyskomfort fizyczny wiążący się z podaniem „prawdziwego” znieczulenia. Inną metodą na ograniczenie doznań bólowych u pacjentów jest komputerowe znieczulenie stomatologiczne. Chroni ono pacjenta przed bólem spowodowanym zbyt dużą prędkością wstrzykiwania środka znieczulającego, drętwieniem policzka i obrzękiem tkanek.

Leczenie zęba w sedacji głębokiej
Osoby, które cierpią na dentofobię (paniczny strach przed dentystą) bardzo często domagają się od lekarza przeprowadzenia zabiegu stomatologicznego w znieczuleniu ogólnym. Bywa jednak, iż w takiej sytuacji lekarz proponuje pacjentowi zabieg w sedacji wziewnej lub sedacji głębokiej.

Sedacją nazywamy stan głębokiego uspokojenia, który następuje po podaniu wyspecjalizowanych środków farmakologicznych. Leki – obniżając aktywność ośrodkowego układu nerwowego – zmniejszają napięcie organizmu i uśmierzają niepokój. W zależności od rodzaju zastosowanej sedacji pacjent:
– czuje senność, nie odczuwa lęku, a nawet traci kontakt z rzeczywistością (sedacja wziewna),
– po podaniu dożylnego środka uspakajającego zapada w płytki sen, zachowując przy tym oddechowe odruchy obronne, takie jak połykanie, kaszel i kichanie (sedacja głęboka).

Warto jednak w tym miejscu dodać, iż zabiegi w sedacji głębokiej są w gabinecie stomatologicznym wykonywane dość rzadko ze względu na duży koszt takiego leczenia oraz konieczność zaangażowania wykwalifikowanego lekarza anestezjologa, który oceni stan zdrowia pacjenta, zleci przeprowadzenie odpowiednich badań i podczas zabiegu zaaplikuje środek znieczulający.

Sedacja wziewna
Ta metoda znieczulenia sprawdza się zwłaszcza w przypadku dzieci powyżej trzeciego roku życia, które panicznie boją się dentysty i reagują histerycznie na próby leczenia. Także pacjenci z dentofobią chętnie korzystają z dobrodziejstw sedacji, ponieważ znacznie redukuje ona poziom lęku.

Sedacja polega na podaniu pacjentowi podtlenku azotu i tlenu przy pomocy niewielkiej maseczki twarzowej. Zabieg ten jest przeprowadzany tuż przed rozpoczęciem leczenia stomatologicznego, a jego efekt jest natychmiastowy. Pacjent czuje się przyjemnie rozluźniony i oszołomiony, nie odczuwa strachu ani bólu i – co w gabinecie stomatologicznym jest prawdziwą rzadkością – czasami nawet popada w euforię :-)) Jednocześnie traci poczucie czasu i nawet po długim zabiegu jest święcie przekonany, iż spędził na fotelu zaledwie krótką chwilę. Co istotne, przy ogólnym rozluźnieniu i zniesionym odczuciu bólu zachowuje podstawowe odruchy i nie traci kontaktu z otoczeniem.

B.Sz.