Cudzoziemiec u dentysty: jak pokonać bariery językowe?

Jeszcze kilkanaście lat temu cudzoziemiec u dentysty był w Polsce rzadkością. To jednak zmienia się bardzo dynamicznie. Obecnie poza osobami znającymi język angielski, które często trafiają do większych klinik, przybywa pacjentów posługujących się językami słowiańskimi: ukraińskim, rosyjskim, białoruskim. Ale krąg kulturowy i językowy cały czas się poszerza – wśród nacji, które coraz częściej podejmują pracę w naszym kraju, są także Filipińczycy, Hindusi, Gruzini, Kolumbijczycy i Argentyńczycy. O tym, jak z tego rodzaju wyzwaniem radzą sobie dentyści w Wielkiej Brytanii, piszą redaktorzy portalu Dentistry.co.uk.

Serwis wyjaśnia prawne obowiązki zespołów stomatologicznych w zakresie barier językowych oraz podpowiada, jak skutecznie komunikować się z pacjentami, którzy nie mówią po angielsku.

Angielski, polski, pendżabski, urdu, arabski i 300 innych języków

Wielka Brytania należy do najbardziej zróżnicowanych etnicznie i kulturowo państw Europy. Według spisu powszechnego przeprowadzonego w 2021 r. przez Office for National Statistics, w Zjednoczonym Królestwie mówi się w ponad 300 językach. Ta różnorodność odzwierciedla wielokulturowy charakter kraju, kształtowany w dużej mierze przez imigrację.

Ze spisu wynika, że 92% populacji Wielkiej Brytanii zadeklarowało angielski jako swój główny język. Do najczęściej używanych języków obcych należą polski, pendżabski, urdu, arabski, bengalski, somalijski oraz turecki. Znajomość angielskiego wśród pozostałych 8% społeczeństwa jest zróżnicowana – około 2,5% populacji (1,7 miliona osób) w ogóle nie posługuje się tym językiem, przy czym najwięcej jest ich w wielkich miastach, takich jak Londyn, Birmingham czy Manchester.

Wpływ barier językowych w stomatologii

Skuteczna komunikacja ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia wysokiej jakości opieki zdrowotnej. Jakiekolwiek zakłócenia w komunikacji mogą mieć poważne konsekwencje – prowadzić do błędnej diagnozy i nieprawidłowego leczenia, niezrozumienia planów leczenia, czy obniżenia komfortu pacjenta.

Bariery językowe stanowią też przeszkodę w dostępie do opieki zdrowotnej, co może skutkować gorszym stanem zdrowia pacjentów, którzy nie znają języka, którym posługuje się większość. Pokonanie tych ograniczeń może pomóc w budowaniu zaufania, poprawie wyników leczenia oraz zapewnieniu, że każdy pacjent otrzyma najlepszą możliwą opiekę – niezależnie od języka, którym się posługuje.

Wymogi prawne

Zgodnie z brytyjskimi Standardami Rady Stomatologicznej dla Zespołu Dentystycznego (General Dental Council Standards for the Dental Team; punkt 2.3.35), obowiązkiem lekarzy dentystów jest rozpoznawanie trudności w komunikacji z pacjentami i wyjście naprzeciw ich potrzebom językowym.

Gabinety Narodowej Służby Zdrowia (NHS), w tym częściowo prywatne gabinety stomatologiczne, muszą również przestrzegać Standardu Dostępnych Informacji (Accessible Information Standard, AIS). AIS podaje, że osoby z niepełnosprawnościami czy różnego rodzaju ograniczeniami powinny otrzymać odpowiednie wsparcie w zakresie komunikacji.

Jak skutecznie pokonywać bariery językowe?

Aby język nie stanowił przeszkody w zapewnianiu wysokiej jakości leczenia, gabinety dentystyczne powinny wdrożyć metody i stosować narzędzia umożliwiające skuteczną komunikację. Wśród nich można wyróżnić wsparcie profesjonalnych tłumaczy i wykorzystywanie cyfrowych technologii, co pozwoli zapewnić inkluzywność, która jest potrzebna także u dentysty.

Profesjonalni tłumacze

Tłumacze zapewniają precyzyjny przekład, dzięki czemu eliminują ryzyko nieporozumień i ewentualnych pomyłek. W Wielkiej Brytanii pomocni w takich sytuacjach tłumacze powinni posiadać odpowiednie kwalifikacje, ubezpieczenie oraz zaświadczenie o niekaralności z Disclosure and Barring Service. Także tłumacze języka migowego powinni być zarejestrowani w National Registers of Communication Professionals working with Deaf and Deafblind People.

Warto pamiętać, że choć członkowie rodziny lub znajomi mogą pomóc w tłumaczeniu, nie zawsze jest to najlepsze rozwiązanie. Może to prowadzić do nieścisłości, błędnych interpretacji lub pominięć, zwłaszcza gdy pojawia się specjalistyczna terminologia medyczna. Niemniej w nagłych przypadkach, gdy nie można zapewnić tłumacza, członek rodziny lub znajomy może pełnić tę rolę.

Dobrym sposobem jest także zatrudnianie przez gabinet osoby władającej językiem, którym posługuje się wielu potencjalnych pacjentów żyjących w danej okolicy. Ta prosta, a przy tym bardzo skuteczna metoda jest stosowana także w Polsce, gdzie wiele gabinetów już zatrudnia lekarza lub asystentkę znającą język rosyjski i/lub ukraiński.

Oprócz tłumaczeń na żywo wiele gabinetów dentystycznych w Wielkiej Brytanii korzysta z tłumaczeń telefonicznych lub wideo oraz coraz popularniejszych urządzeń do tłumaczeń elektronicznych.

Przygotowanie materiałów informacyjnych w różnych językach

Wiele gabinetów dentystycznych oferuje strony internetowe także w różnych językach. Jest to szczególnie przydatne dla nowych pacjentów, którzy mogą zapoznać się z zasadami gabinetu, opcjami leczenia oraz kosztami przed wizytą.

Strony internetowe

NHS, stowarzyszeń stomatologicznych i innych instytucji naszej branży publikują w różnych językach materiały dotyczące zdrowia jamy ustnej i zasad leczenia. Na przykład Fundacja Zdrowia Jamy Ustnej (Oral Health Foundation) przekazuje informacje w 10 językach, a Brytyjskie Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej (British Society of Paediatric Dentistry) udostępnia wielojęzyczne ulotki informacyjne na temat zdrowia jamy ustnej najmłodszych pacjentów.

Wykorzystanie pomocy wizualnych

Pomoc wizualna może znacząco ułatwić pacjentom zrozumienie procedur i zaleceń. Zdjęcia, diagramy, modele 3D lub filmy mogą pomóc w przedstawieniu planu leczenia, zaleceń pozabiegowych czy wskazówek dotyczących profilaktyki.

Materiały wideo dostępne w różnych językach mogą być przydatne, ale należy zadbać o ich wysoką jakość i precyzyjność przekazywanych informacji.

Szkolenia z kompetencji kulturowych

Kompetencje kulturowe oznaczają umiejętność rozumienia, komunikowania się i skutecznej interakcji z osobami z różnych kultur. Obejmuje to świadomość norm kulturowych, wartości i przekonań, które mogą wpływać na podejście pacjenta do opieki zdrowotnej.

Szkolenia w zakresie kompetencji kulturowych powinny również obejmować edukację personelu na temat nierówności zdrowotnych, które mogą dotyczyć określonych grup. Wrażliwe podejście kulturowe może pomóc w budowaniu zaufania i zachęcić pacjentów do regularnych wizyt.

W coraz bardziej zglobalizowanym świecie bardzo istotne jest uwzględnianie różnorodności językowej i dostępności komunikacyjnej, aby zapewnić wszystkim pacjentom wysoką jakość opieki. Pokonywanie barier językowych sprzyja budowaniu zaufania, poprawie wyników leczenia i ograniczaniu nierówności zdrowotnych, co ma długofalowy wpływ na zdrowie jamy ustnej społeczeństwa.

Źródło: https://www.dentistry.co.uk/