Jakie są najczęstsze przyczyny nadwrażliwości zębów i jak ją leczyć?

Nagły, przeszywający ból zębów podczas spożywania zimnych, gorących lub kwaśnych posiłków – to najczęstszy objaw nadwrażliwości szyjek zębowych, zwanej potocznie nadwrażliwością zębów. Przyczyn schorzenia może być wiele: począwszy od nieprawidłowej higieny jamy ustnej, przez złą dietę, aż po urazy mechaniczne.

Szyjki zębowe to obszar kontaktowy pomiędzy chronioną szkliwem koroną a korzeniem zęba, pokrytym tzw. cementem. Obie te warstwy dodatkowo zabezpieczają główny budulec zęba, czyli zębinę. Bezpośrednim powodem nadwrażliwości jest odsłonięcie zębiny, w której znajdują się mocno unerwione kanaliki zębowe. Są one bardzo wrażliwe na niskie i wysokie temperatury, a także kontakt z kwaśną lub bardzo słodką żywnością. Dlatego u osób z odsłoniętymi kanalikami spożywanie tego typu produktów kończy się ostrym, przeszywającym bólem zębów.

Przyczyn nadwrażliwości jest wiele. Do jednej z najczęstszych zalicza się nieprawidłowa higiena jamy ustnej, a dokładniej – nieumiejętne, zbyt mocne szorowanie zębów szczoteczką z twardym włosiem. Oczywiście zęby należy myć dokładnie, pamiętając o wszystkich ich powierzchniach, ale nie trzeba w to wkładać bardzo dużej siły. Takie działanie może bowiem uszkadzać szkliwo oraz prowadzić do cofania się dziąseł, co w konsekwencji skutkuje nadwrażliwością.

Kolejna przyczyna nadwrażliwości zębów to dieta bogata w kwaśne owoce i soki, a także pełne sztucznych kwasów napoje gazowane i energetyzujące. Substancje te mogą rozmiękczać szkliwo, a jeżeli tuż po ich spożyciu umyjemy zęby, dochodzi do jego nieodwracalnych uszkodzeń. I o ile z soków i owoców nie należy rezygnować, bo zawierają mnóstwo cennych witamin oraz mikroelementów, o tyle napoje gazowane i energetyki lepiej wyłączyć z diety. Po wypiciu soku pomarańczowego lepiej też odczekać z myciem zębów co najmniej 30 minut.

Do czynników wywołujących nadwrażliwość zębów zalicza się także choroby: zarówno te dotyczące jamy ustnej, jak i ogólnoustrojowe. Nadwrażliwość może być więc spowodowana schorzeniami dziąseł (osłabione, obrzęknięte dziąsła wpływają na odsłonięcie zębiny), bruksizm (nałogowe zgrzytanie zębami, sprzyjające uszkodzeniom szkliwa), refluks żołądkowo-przełykowy (cofająca się do jamy ustnej kwaśna treść żołądkowa narusza szkliwo), a także bulimia (częste wymioty również uszkadzają szkliwo).

Jeżeli zauważymy u siebie pierwsze objawy nadwrażliwości, należy w pierwszej kolejności zadbać o prawidłową higienę. Kluczem jest dokładne, ale jednocześnie delikatne mycie zębów przy pomocy miękkich szczoteczek oraz specjalnych past przeznaczonych do zębów nadwrażliwych. Zazwyczaj zawierają one w swoim składzie chlorek potasu, chlorek strontu, cytrynian sodu, azotan potasu, fluorki lub argininę. Dodatkowo, bywają uzupełnione naturalnymi wyciągami z szałwii, melisy lub rumianku. Unikać należy natomiast past wybielających o silnym współczynniku ścieralności. Osoby z nadwrażliwością powinny także regularnie odwiedzać stomatologa. W walce ze schorzeniem mogą pomóc bowiem profesjonalne zabiegi usuwania kamienia nazębnego, lakierowania lub jonoforezy fluorowej.

Nadwrażliwość – jakie metody leczenia są najskuteczniejsze? Na to pytanie odpowiada dr Adriana Barylyak z Uniwersytetu Medycznego we Lwowie.

AF