Częstość występowania i przyczyny halitozy wśród seniorów

Osoby w starszym i podeszłym wieku są bardziej podatne na chroniczne problemy ze zdrowiem jamy ustnej, m.in. rozwój próchnicy, chorób przyzębia czy halitozę. W badaniu, którego wyniki opublikowano pod koniec maja w „Journal of Oral Biology and Craniofacial Research”, oceniono częstość występowania halitozy oraz wywołujące ją czynniki wśród osób starszych.

Szybko starzejąca się populacja (także w Polsce) będzie w kolejnych latach i dekadach stanowić coraz poważniejsze wyzwanie dla systemów opieki zdrowotnej, w tym stomatologicznej. Jednym z problemów jest nieświeży oddech, z którym zmagają się miliony ludzi na całym świecie. Chociaż wiele dostępnych na rynku produktów do higieny jamy ustnej może łagodzić fetor ex ore lub go maskować, nie rozwiązuje to problemu.

– Halitoza jest uważana za poważny problem zdrowotny, ponieważ zmiany w zapachu oddechu mogą mieć poważny wpływ na relacje międzyludzkie, powodując dyskomfort i zakłopotanie – napisali autorzy artykułu z zespołu kierowanego przez Laurę Barreto Moreno z Federalnego Uniwersytetu Pelotas w Brazylii.

Winny tylko nalot na języku czy choroby przyzębia?

Dwie główne przyczyny halitozy to nalot na języku oraz choroby przyzębia. Wcześniejsze badania wykazały, że u pacjentów z zapaleniem dziąseł lub zapaleniem przyzębia istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia nieświeżego oddechu niż u osób z dobrym stanem przyzębia. Ponadto wiek może wpływać na zdolność do utrzymywania prawidłowej higieny jamy ustnej, w tym usuwania nalotu z języka.

Badacze z Brazylii ocenili częstość występowania halitozy i powiązanych z nią czynników wśród osób starszych. Do badania włączono 570 osób w wieku powyżej 60 lat oraz uwzględniono wiele czynników, takich jak występowanie innych problemów zdrowotnych, stałe przyjmowanie leków, palenie tytoniu, częstość spożywania alkoholu, dostęp do opieki stomatologicznej, częstość zmiany szczoteczki do zębów, stosowanie nici dentystycznych, liczbę zachowanych zębów oraz potrzebę stosowania protez dentystycznych.

Prawie 36% uczestników podało występowanie halitozy, co wskazuje na wysoką częstość tego schorzenia wśród pacjentów po 60. roku życia. Łącznie 85% uczestników zgłosiło problemy zdrowotne i stałe zażywanie leków, z których część może powodować zmniejszenie wydzielania śliny, co często wiąże się z halitozą.

Należy podkreślić, że w przeprowadzonym badaniu fetor ex ore był mierzony na podstawie ocen samych uczestników. Samoocena może być jednak również potencjalnym ograniczeniem badania, ponieważ nie musi ona znajdować potwierdzenia w opiniach innych osób, jak i w badaniach klinicznych.

Jakie czynniki przyczyniają się do rozwoju halitozy?

Z halitozą u osób starszych może być związanych wiele czynników, w tym stan zdrowia jamy ustnej, obecność innych problemów zdrowotnych, zażywane leki, występowanie kserostomii, jak również pewne czynniki socjodemograficzne i behawioralne. Można postawić hipotezę, że utrudnienia fizjologiczne, behawioralne i zdrowotne, z jakimi zmagają się osoby starsze, sprawiają, że są one bardziej podatne na występowanie halitozy.

Wyniki badania wskazują na związek między poziomem wykształcenia a występowaniem fetor ex ore. Jak zauważyli autorzy, wyższy poziom edukacji jest jednym z podstawowych czynników związanych ze zdrowiem jamy ustnej, ponieważ przekłada się on na większą świadomość zdrowotną oraz bardziej efektywne praktyki w zakresie higieny jamy ustnej. Ponadto osoby z wyższym wykształceniem częściej zgłaszają się do dentysty – dlatego też rzadziej doświadczają problemów ze zdrowiem jamy ustnej.

Kolejnym czynnikiem związanym z halitozą była liczba obecnych zębów. Ponieważ przyczyna halitozy może leżeć zarówno w jamie ustnej, jak i poza nią, przyczyny tego problemu mogą mieć związek z obecnością zębów w jamie ustnej (lub ich brakiem).

W podsumowaniu autorzy badania napisali, że osoby starsze często zgłaszają halitozę, a stan ten wiąże się zwykle z zaawansowanym wiekiem, niższym poziomem wykształcenia, brakiem dostępu do opieki stomatologicznej oraz większą liczbą zachowanych zębów.

– Ocena halitozy jest ważna ze względu na wysoką częstość występowania tego schorzenia oraz jego konsekwencje: znaczne ograniczenia społeczne, wpływ na jakość życia i możliwy związek z chorobami ogólnoustrojowymi – napisali autorzy artykułu pt. „Nieświeży oddech i związane z nim czynniki wśród osób starszych: badanie przekrojowe” (Self-reported halitosis and associated factors among older adults: a cross-sectional study).

Projektując uzupełnienia protetyczne należy wziąć pod uwagę m.in. rysy twarzy, ale prawdziwym kluczem do sukcesu jest nawiązanie właściwych relacji z pacjentem – mówi lek. dent. Marcin Bogurski, członek zarządu Polskiej Akademii Stomatologii Estetycznej.

T.H.

źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=hyg&pag=dis&ItemID=331602

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2212426822000550?via%3Dihub