Dentonet
PACJENT
E-mail
WYBIERZ KATEGORIĘ
Leczenie zachowawcze i endodoncja
Protetyka i implantologia
Stomatologia estetyczna
Ortodoncja
Periodontologia
Higiena i zdrowie jamy ustnej

Szlakiem bakterii: od niewielkiej zmiany do zapalenia okostnej

Publikacja:
Szlakiem bakterii: od niewielkiej zmiany do zapalenia okostnej

Szlakiem bakterii: od niewielkiej zmiany do zapalenia okostnej

Główną przyczyną próchnicy – prowadzącej z kolei do zapalenia miazgi wypełniającej  komorę i kanały zęba – są bakterie bytujące w obrębie jamie ustnej. Do najbardziej "próchnicotwórczych" patogenów zalicza się gatunki Streptococcus mutans, Streptococcus gordonii i Fusobacterium nucleatum, w mniejszym stopniu – Lactobacillus spp. i Actinomyces spp. W sprzyjających warunkach bakterie te przyczepiają się do szkliwa i rozpoczynają swoje niszczycielskie działanie – podczas procesu metabolizowania cukrów zaczynają wytwarzać kwasy organiczne, które stopniowo uszkadzają szkliwo. Zjawisko to nazywamy demineralizacją.

Etap pierwszy – atak na twarde tkanki zęba
Pokrywające koronę zęba szkliwo jest niemal w całości zbudowane z nieodnawialnych składników nieorganicznych, a dokładnie – z kryształów hydroksyapatytu. Pomiędzy kryształami znajdują się pory – mikroskopijne przestrzenie wypełnione składnikami organicznymi oraz wodą (stanowiącą 2-4% szkliwa). Pod wpływem kwasów kryształy ulegają rozpuszczeniu, natomiast pory stają się znacznie większe. W ten oto sposób powstają otwarte wrota prowadzące w głąb zęba, którymi podążają różne szczepy bakterii.
Po przełamaniu pierwszej linii obrony (szkliwa) drobnoustroje docierają do zębiny – twardej tkanki budującej wewnętrzną strukturę zęba. Niestety, zębina jest o wiele mniej wytrzymała niż szkliwo, co wynika z jej odmiennej budowy (aż 30% tej tkanki tworzą składniki nieorganiczne, a tylko 70 – kryształy hydroksyapatytów). Ponadto przez całą grubość zębiny –  od jamy zęba do granicy ze szkliwem – przebiegają  kanaliki zębinowe. To właśnie nimi bakterie przedostają się do miazgi i  wywołują jej stan zapalny.
 

Etap drugi – kolonizacja wnętrza zęba
Jak wiemy, miazga to delikatna, galaretowata tkanka szczelnie wypełniająca komorę zęba i kanały korzeniowe. Objętościowo jest jej niewiele, jest jednak wyjątkowo bogato unerwiona i unaczyniona. Miazga pełni w zębie przede wszystkim funkcję odżywczo-czuciową – poprzez sieć naczyń krwionośnych dostarcza tlen i różne substancje do zębiny oraz reaguje bólem na szkodliwy wpływ czynników bakteryjnych, termicznych, mechanicznych i chemicznych.
Dla bakterii miazga stanowi idealną pożywkę. W zainfekowanej drobnoustrojami tkance najpierw powstają ogniska martwicy spowodowane zamknięciem świateł naczyń krwionośnych. W dalszej kolejności – pod wpływem działania bakterii beztlenowych – dochodzi do gnilnego rozpadu miazgi, czyli do powstania zgorzeli. Składające się na miazgę białka, węglowodany oraz ciała tłuszczowe podlegają różnym procesom chemicznym, w wyniku których tworzy się brunatnozielona, cuchnąca masa zgorzelinowa, szczelnie wypełniająca komorę i kanały korzeniowe.
 

Etap trzeci –  wędrówka poza korzeń
W kolejnym etapie bakterie z martwej miazgi przedostają się przez otwór w wierzchołku korzenia, powodując stan zapalny kości oraz tkanek miękkich. Efektem ich działania może być zakażenie tkanek okołozębowych, zniszczenie kości wokół korzenia zęba, zapalenie okostnej, powstanie ropni, przetok, ziarniaków i torbieli. W niektórych przypadkach bakterie zgorzeli przedostają się do krwioobiegu i infekują tak odległe narządy, jak nerki, serce, mózg i stawy.

 

B.Sz.


POWIĄZANE ARTYKUŁY

zapalenie wyrostka1
Połknięta korona zęba przyczyną zapalenia wyrostka robaczkowego Lekarz

Z artykułu opublikowanego przez autorów ze Stanów Zjednoczonych wynika, że 51-letni mężczyzna przypadkowo połknął fragment korony zęba zniszczonej wskutek zaawansowanej próchnicy. Spowodowało to niezwykle rzadki przypadek zapalenia wyrostka robaczkow...

zapalenie przyzebia
Zapalenia dziąseł – nitkowanie i szczotkowanie to za mało Asysta

Na Metropolitarnym Uniwersytecie Nauk Stosowanych w Helsinkach prowadzone jest obecnie największe w Europie badanie nad paradontozą. Badanie wskazuje, że eliminacja bakterii zawartych w płytce nazębnej powinna być tak samo niezbędną częścią higieny j...

fetor ex ore1
Fetor ex ore – skutek interakcji dwóch gatunków bakterii Lekarz

W badaniu opublikowanym w czasopiśmie „Microbial Ecology” naukowcy z Uniwersytetu w Osace dowiedli, że współzależność, jaka zachodzi pomiędzy dwoma powszechnie występującymi w jamie ustnej gatunkami bakterii, prowadzi do produkcji związku chemicznego...

ROZWIŃ WIĘCEJ
ekstrakcja
Ekstrakcje zębów a ryzyko wystąpienia zapalenia wsierdzia Lekarz

Chirurdzy stomatologiczni i szczękowo-twarzowi powinni przez 4 miesiące po inwazyjnym zabiegu monitorować stan pacjentów nie tylko z wysokim, ale i umiarkowanym ryzykiem infekcyjnego zapalenia wsierdzia. Taki wniosek płynie z pracy opublikowanej w cz...

zab
Materiał AHA hamuje rozwój bakterii próchnicotwórczych Lekarz

Naukowcy z University of Colorado (CU) School of Dental Medicine stworzyli nowatorski materiał, który hamuje rozwój bakterii wywołujących próchnicę. Badacze liczą na to, że opracowana nowa metoda pozwoli skuteczniej zapobiegać rozwojowi próchnicy. O...

Polski Lad
Zmiany w Polskim Ładzie - obniżka PIT, zmiany w składce zdrowotnej Lekarz

Premier Mateusz Morawiecki ogłosił wprowadzenie tzw. tarczy antyputinowskiej, której celem jest łagodzenie negatywnych skutków gospodarczych związanych z agresją Rosji na Ukrainę oraz inflacją. Zakłada ona m.in. zmiany podatkowe w Polskim Ładzie - to...

Ganowicz KDO
Czy zapalenia miazgi można leczyć biologicznie? Lekarz

Już tylko do najbliższej niedzieli 7 listopada można zapewnić sobie dostęp do wykładu „Leczyć biologicznie, czyli jak skutecznie leczyć odwracalne i nieodwracalne zapalenie miazgi” autorstwa dr. n. med. Michała Ganowicza w wyjątkowej cenie 149 zł (-5...

senior - Dentonet.pl
Związek zapalenia przyzębia z chorobą Alzheimera Lekarz

Bakterie odpowiadające za chorobę przyzębia mogą również przyczyniać się do rozwoju choroby Alzheimera (AD). Do takiego wniosku doszli pochodzący z Tajwanu autorzy artykułu, który opublikowano w czasopiśmie „Journal of Dental Sciences”. Do tej pory ...

smartfon
"Medisch Contact": smartfony lekarzy siedliskiem bakterii Lekarz

W holenderskim piśmie medycznym "Medisch Contact" ukazał się artykuł dotyczący niebezpieczeństwa, jakie niesie ze sobą powszechne używanie smartfonów przez personel medyczny. Jak czytamy w piśmie "Medisch Contact" smartfony są lekceważonym siedliski...

drut orto2
Drut orto przyczyną zapalenia wyrostka u 11-latki Lekarz

Metalowy fragment aparatu ortodontycznego był przyczyną zapalenia wyrostka robaczkowego (ang. appendicitis) u dziecka – z takim przypadkiem spotkali się autorzy artykułu, który został opublikowany w czasopiśmie naukowym „Journal of Pediatric Surgery ...

operacja - Dentonet.pl
Ropień zęba źródłem zapalenia tkanek miękkich oczodołu Lekarz

Stany zapalne jamy ustnej są niejednokrotnie przyczyną problemów zdrowotnych w obrębie innych organów. W pracy opublikowanej w jednym z ostatnich numerów czasopisma „Cureus – Journal of Medical Science” opisany został przypadek 2-letniej dziewczynki,...