Profilaktyka nowotworów w Unii Europejskiej – kluczowe szczepienia przeciw HPV i HBV

Komisja Europejska przedstawiła zalecenia dotyczące profilaktyki nowotworów na terenie UE. W zaleceniach skoncentrowano się na szczepieniach dwoma kluczowymi szczepionkami, które mogą zapobiegać zakażeniom wirusowym prowadzącym do rozwoju różnego rodzaju nowotworów: szczepieniu przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) i przeciwko wirusowi zapalenia wątroby typu B (HBV).

Zalecenie Komisji Europejskiej jest częścią Europejskiego Planu Walki z Rakiem, który jest kluczowym filarem Europejskiej Unii Zdrowotnej. Szacuje się, że około 40% zachorowań na raka w UE można zapobiec, jednak w 2021 r. w państwach członkowskich UE tylko około 5% łącznych wydatków na ochronę zdrowia przeznaczono na profilaktykę.

Nowotwory zwalczane drogą szczepień

Aby wyeliminować raka szyjki macicy, nowotwory głowy i szyi oraz inne nowotwory wywoływane przez HPV, w Europejskim Planie Walki z Rakiem wyznaczono państwom członkowskim cel polegający na osiągnięciu wskaźnika wyszczepienia przeciwko HPV na poziomie 90% w przypadku dziewcząt oraz na znacznym zwiększeniu szczepień chłopców do 2030 r. Plan walki z rakiem ma również na celu zapewnienie dostępu do szczepień przeciwko HBV i zwiększenie poziomu zaszczepienia przeciwko HBV, w szczególności w celu zapobiegania rakowi wątroby. Szczepionki te mają zasadnicze znaczenie dla ochrony zdrowia publicznego i wsparcia systemów opieki zdrowotnej.

Do osiągnięcia tego celu dużo jednak brakuje. W wielu państwach członkowskich odsetek dziewcząt objętych szczepieniami przeciwko HPV jest znacznie niższy niż 50%, dane dotyczące chłopców i młodych dorosłych są ograniczone, a ponadto brakuje danych na temat wskaźników szczepień przeciwko HBV.

Co zaleca Komisja Europejska?

Zalecenie KE obejmuje szereg środków, które państwa członkowskie mogłyby podjąć w celu poprawy poziomu zaszczepienia tymi szczepionkami ratującymi życie. Należą do nich:

– zapewnienie bezpłatnych szczepień lub pełnego zwrotu kosztów szczepień,

– zapewnienie łatwego dostępu do szczepień, w szczególności dla grup docelowych oraz populacji w trudnej sytuacji lub wysokiego ryzyka,

– włączenie immunizacji przeciwko nowotworom zwalczanym drogą szczepień do krajowych planów walki z rakiem,

– zintensyfikowanie działań komunikacyjnych, w szczególności poprzez informowanie rodziców, młodzieży i grup docelowych o korzyściach płynących ze szczepień oraz zajęcie się problemem informacji wprowadzających w błąd i dezinformacji,

– wyznaczenie konkretnego celu w zakresie szczepień chłopców przeciwko HPV,

– osiągnięcie 95% poziomu zaszczepienia (trzecia dawka) szczepionką HBV podawaną dzieciom,

– objęcie 95% kobiet w ciąży badaniami przesiewowymi pod kątem wirusowego zapalenia wątroby typu B.

Komisja Europejska zapewni również państwom członkowskim wsparcie we wdrażaniu zalecenia, będzie pomagać w pracach nad poprawą monitorowania w całej UE, natomiast Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) opracuje do końca 2024 r. nową tablicę wskaźników szczepień przeciwko HPV i HBV, aby zapewnić lepszy ogląd sytuacji.

Jednocześnie Program UE Dla Zdrowia nadal będzie przekazywał wsparcie finansowe państwom członkowskim na rzecz zwiększenia liczby szczepień i walki z rakiem. W 2024 r. uruchomione zostanie wspólne działanie wspierające kraje UE w zwiększaniu liczby szczepień przeciwko HPV, a także w zwalczaniu chorób zakaźnych, takich jak zapalenie wątroby i HIV/AIDS, finansowane z budżetu UE kwotą w wysokości 20 mln euro.

W diagnostyce, podczas leczenia, w rehabilitacji – na wszelkich polach leczenia nowotworów głowy i szyi onkolodzy potrzebują wsparcia lekarzy dentystów. – Martwi mnie jednak, że tak niewielu lekarzy dentystów chce się tym zajmować – mówi prof. dr hab. Wojciech Golusiński z Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Poznaniu.

Źródło: https://ec.europa.eu/