Patologia próchnicy
Patologia próchnicy
Szkliwo jest najtwardszą i najbardziej zmineralizowaną tkanką organizmu. Jest tylko niewiele słabsze od diamentu. Składa się ono w 99% z hydroksyapatytu, związków wapnia i fosforanów. Gdy bakterie kwasotwórcze spowodują obniżenie pH płytki do poziomu około 5,5 lub mniej, hydroksyapatyt zawarty w szkliwie ulega odwapnieniu i dochodzi do postępu procesu próchnicowego.
Z drugiej strony, gdy pH ulega wzrostowi, wapń i fosforany zostają zatrzymane na powierzchni zęba. Powtarzające się ataki kwasu produkowanego przez bakterie, prowadzi do utraty minerałów i w końcu powstaje zmiana próchnicowa.
Pierwszym objawem próchnicy szkliwa jest „plama próchnicowa”. Na tym etapie zmianę można rozpoznać po jej biało-kredowym zabarwieniu, które nasila się w miarę jak postępuje niszczenie szkliwa, którego powierzchnia staje się coraz bardziej chropowata.
Z czasem pokarmy i środki barwiące nadają zmianie próchnicowej ciemniejsze zabarwienie. Wczesną próchnicę można zatrzymać jeżeli usunie się płytkę bakteryjną i zmieni nawyki dietetyczne.
Jeżeli proces próchnicowy postępuje, dochodzi do objęcia zębiny. Zębina jest tkanką żywą, zmineralizowaną, której struktura jest nieco słabsza od szkliwa. Taki niewielki ubytek wystarczy dokładnie opracować i wypełnić materiałami odtwórczymi.
Pod wpływem dalej postępującego procesu próchnicowego zębina ulega zmiękczeniu. Ubytek staje się coraz większy.Ząb zaczyna reagować bólowo na różne bodźce, np. zimne powietrze, coś słodkiego, ciepły posiłek. Czyli nastąpiło zapalenie miazgi.Na tym etapie należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza stomatologa, aby nie doszło do zapalenia miazgi nieodwracalnego i następowego leczenia kanałowego takiego zęba. Zębina reaguje na inwazję bakteryjną odkładaniem minerałów wewnątrz kanalików zębinowych.
Głębiej leżąca warstwa zmiany próchnicowej jest zdemineralizowana w niewielkim stopniu, zawiera nienaruszoną macierz organiczną ze zdrowymi włóknami kolagenowymi i kryształami apatytu związanymi z tymi włóknami. Nie uszkodzony szkielet kolagenowy wewnętrznej warstwy zębiny ma potencjał, który umożliwia remineralizację. Remineralizacja nie jest natomiast możliwa w zewnętrznej warstwie zmiany próchnicowej.
Dalszy nieleczony postęp choroby doprowadzi do zniszczenia miazgi. Miazga obumiera, a toksyny bakteryjne przechodzą przez wierzchołek korzenia zęba i atakują kość zębodołu. Powstaje zapalenie tkanek okołowierzchołkowych.
Leczenie takich zmian jest już długotrwałe i z pewnością bardziej kosztowne, aniżeli leczenie próchnicy na wcześniejszych etapach.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Ubytki w zębach to coś, czego za wszelką cenę chcemy uniknąć. Nie są one w stanie naturalnie się zregenerować, a duża dziura może być bardzo bolesna. Jej konsekwencja to zazwyczaj drogie wypełnienie lub usunięcie całego zęba. A za to wszystko odpowi...
Ruszył program profilaktyki próchnicy dla młodzieży w wieku 15-19 lat, uczęszczającej do szkoły branżowej, technikum, szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy, liceum ogólnokształcącego lub ogólnokształcącej szkoły artystycznej – pod warunkiem, ż...
Na łamach pisma „Frontiers in Public Health” ukazał się artykuł podsumowujący prace zespołu składającego się m.in. z polskich klinicystów – dowiedli oni, że pasty do zębów z hydroksyapatytem mogą zapobiegać próchnicy równie skutecznie jak pasty z flu...
Wskaźniki masy ciała (BMI) świadczące zarówno o niedowadze, jak i otyłości mogą wiązać się z większym zagrożeniem występowania próchnicy zębów. Zależność tę potwierdza artykuł będący efektem pracy badaczy reprezentujących kilka instytucji naukowych w...
W gminie Nowogard zrealizowano program profilaktyki próchnicy dla uczniów z klas I - III. Wzięło w nim udział 120 dzieci. Program realizowany był w latach 2020-2022. W tym czasie 120 dzieci z klas I - III szkół na terenie gminy skorzystało z zabiegó...
Ministerstwo zdrowia realizuje program edukacyjno-profilaktyczny w zakresie próchnicy zębów. Jest on skierowany do uczniów szkół ponadpodstawowych z wybranych województw. Jego celem jest wzrost wiedzy na temat próchnicy i chorób jamy ustnej oraz spos...
Uznaje się, że Streptococcus mutans to patogen w największym stopniu odpowiedzialny za rozwój próchnicy zębów. Jednak w najnowszym badaniu naukowców z USA zauważono, że główną rolę w rozwoju próchnicy zębów odgrywa inna bakteria – Selenomonas sputige...
Jak wynika z danych NHS, od 2018 r. do brytyjskich szpitali z powodu zaawansowanej próchnicy przyjęto ponad 100 tys. dzieci, wymagających niejednokrotnie skomplikowanego leczenia zabiegowego. Dane dotyczą jedynie połowy szpitali, więc prawdopodobnie ...
Sześć czaszek ze średniowiecznego cmentarza odkrytego przed kilkoma laty w Gliwicach zostanie przebadanych przez współczesnych dentystów w Katowicach z wykorzystaniem nowoczesnego sprzętu i technologii 3D. - Już dzisiaj możemy powiedzieć, że próchnic...
Prezydent Ostrowa Wielkopolskiego ogłosiła konkurs ofert na realizację programu polityki zdrowotnej „Żeby piękny uśmiech mieć trzeba tylko chcieć” obejmującego profilaktykę stomatologiczną 5-latków. Jak czytamy, program ma obejmować profilaktykę sto...
W dniach 26-27 listopada w Łodzi odbył się jubileusz 70-lecia istnienia Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. Jednym z wystawców podczas wydarzenia była firma Oral-B, która prezentowała swoje najnowsze rozwiązania z zakresu profilaktyki próchnicy ...
