Badanie zębów sprzed 500 lat. „Praktycznie bez próchnicy”
Badanie zębów sprzed 500 lat. „Praktycznie bez próchnicy”
Spis treści
Sześć czaszek ze średniowiecznego cmentarza odkrytego przed kilkoma laty w Gliwicach zostanie przebadanych przez współczesnych dentystów w Katowicach z wykorzystaniem nowoczesnego sprzętu i technologii 3D. – Już dzisiaj możemy powiedzieć, że próchnica u nich praktycznie nie występowała, albo ubytki były bardzo małe – mówi lek. dent. Marta Szymańska-Pawelec.
Przypomnijmy – stomatolodzy z Katowic przebadają zęby z czaszek pochodzących z odkrytego w 2013 r. cmentarzyska w Gliwicach. Było to jedno z najgłośniejszych w ostatnich latach znalezisk archeologicznych w Polsce. Okazało się ono być nekropolią osób odrzuconych przez społeczeństwo. Kilkanaście nietypowych grobów należało do skazańców ściętych mieczem przez kata, którym następnie – tak jak w pochówku antywampirycznym – umieszczono głowy między nogami. Pisaliśmy o tym TUTAJ.
Teraz dodatkowe światło na życie tych osób mogą rzucić badania stomatologiczne. – Liczymy na to, że będziemy mogli się dowiedzieć dosyć dużo, bo zęby zachowały się w całkiem niezłym stanie, podobnie jak kości – powiedziała podczas wtorkowej konferencji prasowej w Katowicach lek. dent. Marta Szymańska-Pawelec z Dentim Clinic Medicover.
„Nie zapowiada się, by były to wampiry”
Jej zdaniem badania mogą przynieść informacje nie tylko na temat próchnicy czy paradontozy, na które mogli chorować badani za życia, ale też o ich codziennej diecie, nałogach, wieku badanej osoby, urazach, poziomie higieny 500 lat temu, ówczesnych praktykach stomatologicznych, zwyczajach ozdabiania zębów czy poziomie stresu za życia, o którym mogą świadczyć np. silnie starte zęby. – To wszystko zostawia bowiem trwałe ślady, nieraz niewidoczne dla gołego oka – podkreśla dentystka.
– Raczej się nie zapowiada, by były to wampiry – na pierwszy rzut oka kły nie wyglądają inaczej niż u statystycznego pacjenta. Wiadomo, że miano wampirów przylgnęło do naszych dzisiejszych pacjentów ze względu na sposób pochówku, ale już po wstępnych oględzinach możemy potwierdzić, że kły wyglądają zupełnie normalnie – żartował specjalista chirurgii stomatologicznej Sebastian Pawelec.
– Wczoraj wstępnie obejrzeliśmy czaszki i już dzisiaj możemy powiedzieć, że próchnica u nich praktycznie nie występowała, albo ubytki były bardzo małe w porównaniu z dzisiejszą sytuacją. Nie ma praktycznie pacjenta w wieku dorosłym, który nie ma przynajmniej jednego ubytku, a często ma ich więcej. Myślę, że duże znaczenie ma tu dieta – wiemy, że ludzie ze średniowiecza jedli zupełnie inaczej. Dziś spożywa się dużo więcej cukru, to ma bardzo duży wpływ – dodała Marta Szymańska-Pawelec.
„Pacjenci” już z kartą
Każdemu z nietypowych pacjentów katowickiej kliniki założono kartę. Oprócz tradycyjnego przeglądu, każda z czaszek będzie miała wykonane panoramiczne zdjęcie RTG, a także zaawansowaną tomografię komputerową szczęk, co pozwoli zajrzeć do wnętrza kości i poszukać schorzeń niewidocznych gołym okiem. Następnie z pomocą skanera 3D w parę minut wykonane zostanie kilka tysięcy zdjęć uzębienia. W ten sposób zostanie ono cyfrowo odtworzone na ekranie komputera. Dzięki temu dentyści przyjrzą się m.in. budowie struktur anatomicznych zębów, ewentualnym zmianom w kościach szczęk, skali ubytków, wadom zgryzu, a także kształtowi zębów. Badania z użyciem lasera, który przenika ząb pozwolą ustalić, czy pozornie zdrowe uzębienie nie było zajęte przez próchnicę wewnątrz.
– Dla nas to nowe doświadczenie – powiedziała kierowniczka Działu Archeologii Muzeum w Gliwicach Monika Michnik. To właśnie gliwickie muzeum odpowiadało za prace wykopaliskowe. – Mamy oczywiście jakąś wiedzę na temat patologii występujących u tych osób, natomiast może zobaczymy to, co jest niewidoczne gołym okiem. Wiadomo, że wiedza, sprzęt i doświadczenie państwa pomogą uzyskać nowe informacje. Zobaczymy, jakie będą wyniki tej pracy. Jeśli będzie taka możliwość, to postaramy się jako muzeum pokazać na wystawie wyniki pracy zarówno archeologów, jak i stomatologów – zapowiedziała.
Sprzęt stomatologiczny i medyczny to niezbędny ekwipunek dzisiejszego stomatologa. Odszukaliśmy zdjęcia, które przedstawiają instrumenty sprzed wieków. Warto zobaczyć co się zmieniło i jak kiedyś pojmowano ergonomię.
Źródło: https://naukawpolsce.pl/
Fot. Radosław Kaźmierczak, http://muzeum.gliwice.pl/
POWIĄZANE ARTYKUŁY
O przewadze diagnostycznej tomografii komputerowej (cone beam computed tomography; CBCT) w porównaniu z radiologią 2D nie trzeba nikogo przekonywać. Dzięki trójwymiarowemu obrazowaniu chińscy lekarze mogli przeprowadzić prawidłowe leczenie endodontyc...
Warszawski Uniwersytet Medyczny w poniedziałek 15 listopada rozpoczyna pierwsze w Polsce badanie studentów kierunków medycznych w zakresie SARS-CoV-2. Ma to na celu m.in. pomoc w ograniczeniu rozprzestrzeniania się wirusa. Kierujący projektem prof. ...
Zbliżają się jesienne chłody oraz infekcje związane ze spadkiem odporności. Z doświadczenia wiemy, że jest to czas wzmożonych wizyt w gabinetach dentystycznych pacjentów, u których uaktywniają się stany zapalne w obrębie jamy ustnej i twarzoczaszki. ...
Zgodnie z nowym rozporządzeniem, od początku kwietnia brytyjskie gabinety stomatologiczne, które są związane umową z Narodową Służbą Zdrowia, będą musiały osiągnąć 60% swojej aktywności sprzed pandemii COVID-19. To o 15% więcej w porównaniu z trzema ...
Fundacja Rozwoju Europy Środkowo-Wschodniej zbadała, jak przebywający w Polsce Ukraińcy korzystają z polskiego systemu opieki zdrowotnej oraz jak swoją sytuację widzą medycy z krajów Europy Wschodniej, którzy pracują lub starają się o pracę w polskic...
Co potrzeba, by w gabinecie stomatologicznym świadczyć usługi związane z medycyną estetyczną? - Inwestycjami są praktycznie tylko i wyłącznie stosowane materiały - mówi w rozmowie z Dentonetem stomatolog, który medycyną estetyczną zajmuje się od lat...
Na wykopaliskach prowadzonych na starożytnym egipskim cmentarzu w Amarnie odkryto szczątki kobiety pochowanej około 3000 lat temu – w jej miednicy naukowcy znaleźli potworniaka, czyli guza jajnika z dwoma znajdującymi się wewnątrz zębami. Jest to naj...
Naukowcy z kilku uniwersytetów w Zjednoczonym Królestwie (Sheffield, Leeds, York, Cardiff, Dundee) przeprowadzili badanie pod nazwą Bright („Jasny”), które pozwoliło ocenić nową inicjatywę podejmowaną w brytyjskich szkołach średnich. Celem tych dział...
Na placu budowy Drogi Trasy Średnicowej (DTŚ) w Gliwicach odnaleziono szczątki tzw. wampirów, czyli osób pochowanych na „cmentarzu przeklętych”. Czaszki zostaną przebadane przez katowickich stomatologów. Pierwsze szczątki na budowie DTŚ w Gliwicach ...
Ogólnopolskie badanie ma wyjaśnić, jaki jest faktyczny odsetek osób w Polsce, które przebyły infekcję SARS-CoV-2 i nabyły odporność przeciwko tej chorobie. Realizuje je na zlecenie ministra zdrowia Agencja Badań Medycznych i Narodowy Instytut Zdrowia...
Duże ubytki w częściach kości twarzoczaszki mumii Egipcjanki żyjącej ponad 2 tys. lat temu mogą świadczyć o tym, że cierpiała na raka nosogardzieli – uważają eksperci z Warszawskiego Projektu Interdyscyplinarnych Badań Mumii. Mumia trafiła do Polski ...