23 lutego – Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją

23 lutego obchodzony jest Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją – ustanowiony w 2001 r. przez ministra zdrowia. Według WHO, do 2030 r. depresja będzie najczęściej występującą chorobą na świecie, a już teraz jest jedną z głównych przyczyn samobójstw. Może ona dotknąć każdego – bez względu na płeć, wiek czy status społeczny. Nie omija również przedstawicieli branży stomatologicznej: lekarzy dentystów, asystentek i higienistek.

Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia, do 2030 r. depresja będzie najczęściej występującą chorobą na świecie. Ocenia się, że w Polsce na depresję choruje około 1,2 mln osób. Dane NFZ-u wskazują, że w 2021 r. lekarze rozpoznali depresję u 682 tys. osób – jako chorobę główną lub współistniejącą. Z kolei z najnowszych danych ZUS-u wynika, że w 2023 r. wystawiono ponad 251,6 tys. zwolnień lekarskich z powodu epizodu depresyjnego, a ponad 477 tys. – z powodu reakcji na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne. Ogólnie w 2023 r. zwolnień lekarskich wystawianych z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania było ponad 1,4 mln – o 8,7% więcej niż w 2022 r.

Depresja – choroba wszystkich ludzi

Depresja to choroba, która może dotknąć każdego człowieka – bez względu na płeć, wiek czy status społeczny. Często rozwija się latami, powoli odbierając radość z życia. Depresja dotyka ludzi w różnym wieku, z różnych środowisk i mieszkających we wszystkich krajach.

Depresję charakteryzuje uporczywy smutek, brak energii, brak zainteresowania czynnościami, które dotąd sprawiały przyjemność i dawały satysfakcję. Problemy ze snem (bezsenność lub ospałość), niepokój, trudności z koncentracją, utrata poczucia własnej wartości, poczucie winy lub beznadziei istnienia, myśli o samookaleczeniu lub uporczywe myśli samobójcze – to cechy charakterystyczne tej choroby.

Warto pamiętać, że depresja to nie tylko problemy z nastrojem. Do zaburzeń psychicznych dołączają objawy somatyczne. Na skutek symptomów depresji chorzy zaczynają zaniedbywać codzienne obowiązki – pracę, szkołę, higienę osobistą. Problemem stają się dla nich podstawowe czynności – wstanie z łóżka czy pójście do sklepu.

Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją

23 lutego obchodzony jest Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją – ustanowiony w 2001 r. przez ministra zdrowia w celu upowszechniania wiedzy na temat depresji i innych zaburzeń z nią związanych. Niestety, nadal jest bowiem tak, że choć depresja występuje często, to wiele osób wstydzi się szukać pomocy.

Tymczasem depresję można i powinno się leczyć. Najlepsze efekty przynoszą metody kompleksowe, czyli połączenie psychoterapii i farmakoterapii. Bardzo istotna jest również edukacja – objaśnianie pacjentowi, na czym polega choroba i czego może się spodziewać. Ważne, by o depresji możliwie dużo wiedzieli również najbliżsi chorego.

Depresja w środowisku medycznym – poważny problem

Depresja nie omija przedstawicieli branży stomatologicznej: lekarzy dentystów, asystentek i higienistek. Fundacja „Nie Widać Po Mnie” przeprowadziła jakiś czas temu badania, z których wynika, że ponad 30% polskich medyków cierpi na zaburzenia depresyjne czy lękowe. Eksperci organizacji odnieśli te badania do stanu kondycji psychicznej personelu medycznego z Holandii. W Polsce medycy, troszcząc się o zdrowie innych, często zaniedbują swoje. Osoby pracujące w zawodach bezpośrednio związanych z ratowaniem zdrowia i życia narażone są na przewlekły stres, który wpływa na zdolności poznawcze i poziom percepcji, a także może być czynnikiem rozwoju wielu chorób o podłożu psychicznym, somatycznym i psychosomatycznym.

Sytuację pogorszyła w szczególności pandemia COVID-19 – z raportu Centrum Polityk Publicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie „Ostatni gasi światło. Nastroje polskich lekarzy w postpandemicznej rzeczywistości” wynika, że u 58% respondentów praca w stanie epidemiologicznym negatywnie wpłynęła na ich kondycję psychiczną. Najczęściej deklarowali to rezydenci (72%) i kobiety (64%).

Z kolei badanie, którego wyniki zostały opublikowane w 2022 r. w czasopiśmie naukowym „International Journal of Dental Hygiene” dowiodło, że duży odsetek studentek szkół kształcących przyszłe higienistki stomatologiczne zmaga się z depresją. W grupie tej nierzadkie są także myśli samobójcze. Jak podali autorzy, 43% ankietowanych studentek higieny stomatologicznej zgłosiło umiarkowany lub ciężki poziom depresji, a 9% miało myśli, że byłoby lepiej umrzeć lub dokonać samookaleczenia. Ponad 30% ankietowanych zgłosiło trudności ze snem, małe zainteresowanie różnego rodzaju aktywnościami, uczucie przygnębienia i zmęczenia. Natomiast około 8% respondentów podało, że w ciągu poprzedzających badanie 12 miesięcy miało myśli samobójcze.

Gdzie możesz szukać pomocy?

116 123 – bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez 7 dni w tygodniu w godz. 14:00-22:00

800 108 108 – bezpłatny telefon wsparcia, czynny od poniedziałku do niedzieli (z wyjątkiem dni świątecznych) w godz. 14:00-20:00

22 635 09 54 – telefon zaufania dla osób starszych, czynny w poniedziałek, środę, czwartek w godz. 17:00-20:00

Fundacja „Nie widać po mnie” – lista placówek medycznych z całej Polski udzielających pomocy psychologicznej i psychiatrycznej: https://niewidacpomnie.org/gdzie-szukac-pomocy/

Źródła: https://niewidacpomnie.org/

https://www.gov.pl/web/psse-torun/

https://www.zus.pl/

https://pacjent.gov.pl/