Odrastające zęby: mrzonka czy bliska przyszłość?

W brytyjskim portalu The Dentist.co.uk szanse na tworzenie „trzecich zębów” omawia dr Michael Sultan, dyrektor kliniczny EndoCare. Przyczynkiem do tej refleksji jest informacja o leku opracowywanym obecnie przez naukowców z Japonii, który ma umożliwić odrastanie zębów.

Badacze zajmujący się tym zagadnieniem są zainteresowani przede wszystkim stymulowaniem naturalnego wzrostu zębów w jamie ustnej. Skupiają się głównie na zawiązkach zębów, które nie rozwijają się prawidłowo i próbują zablokować gen, które tłumi ten wzrost.

Kluczowe jest zablokowanie genu USAG-1

Gen USAG-1 (uterine sensitization-associated gene-1) jest odpowiedzialny za blokowanie białka morfogenetycznego kości (bone morphogenetic proteins; BMP) i szlaku sygnalizacyjnego Wnt, które są niezbędne do stymulowania wzrostu zębów. Lek opracowywany obecnie przez naukowców z Osaki będzie zawierał przeciwciała, które ograniczą działanie USAG-1, umożliwiając tym samym wzrost zębów.

Wstępne próby zastosowania leku przeprowadzone na myszach wykazały, że rozwój „trzecich zębów” może być stymulowany poprzez tłumienie białka USAG-1. Wyniki badania wskazują na to, że chociaż wzrost zębów został przywrócony, rozwijające się zawiązki zębów nie były typowe pod względem kształtu i wielkości. Następnie przeprowadzono badania na fretkach, zarówno z zębami mlecznymi, jak i stałymi – wykazano w nich powstawanie nadliczbowych siekaczy szczęki, o kształcie podobnym do prawidłowego stałego zęba siecznego, lecz z krótszym korzeniem. Testy na ludziach mają rozpocząć się w 2025 roku – w badaniach będą uczestniczyć dzieci z anodoncją w wieku od 2 do 6 lat.

Choć fascynujące, nie są to jedyne badanie dotyczące tej tematyki. W pracy z 2018 roku japońscy badacze przyjrzeli się możliwości wykorzystania zawiązków zębów, które rozwinęły się dzięki zastosowaniu metod bioinżynieryjnych, do tworzenia zębów. Potwierdzono, że metoda ta jest obiecująca, lecz konieczne byłyby dalsze badania w celu ułatwienia wzrostu odpowiednich struktur krystalicznych zębiny i szkliwa, których nie udało się osiągnąć. Inny kierunek badań obejmuje manipulację komórkami macierzystymi zęba, co mogłoby być pomocne w odbudowie uszkodzonych zębów. Ale także w tym przypadku potrzebne są dalsze, pogłębione badania, aby sprawdzić, czy może to otworzyć drogę do uzyskiwania zębów, które będą odrastały.

Odrastające zęby wpisują się w holistyczne i minimalnie inwazyjne leczenie

– Dla mnie, jako endodonty skupiającego się na ratowaniu zębów, możliwość odrastania zębów jest interesująca. Pierwszą opcją jest i zawsze powinno być ratowanie tego, co już jest, o ile tylko jest to możliwe. Ale co się stanie, jeśli uzyskamy zdolność odrastania zęba, gdy inny ząb ma fatalne rokowania? Czy stanowiłoby to alternatywę dla implantu dentystycznego? Czy długość czasu leczenia i/lub jego koszt uniemożliwiłyby jego zastosowanie u niektórych pacjentów? Być może bariery te zostaną z czasem usunięte, ostatecznie zapewniając naszym pacjentom jeszcze większy wybór – napisał dr Sultan.

Brytyjski stomatolog przypomina jednak, że podobnie jak w przypadku wszystkich przełomowych odkryć naukowych, powinnością dentystów jest zapoznawanie się z najnowszymi wynikami badań i ich implikacjami dla stomatologii. Zaleca przy tym zachowanie ostrożności i powściągliwości przed zmianą metod leczenia. Sultan pisze jednocześnie, że możliwość odrastania nowych zębów w miejsce tych, które są zniszczone przez chorobę lub których brakuje, wpisuje się w holistyczne i minimalnie inwazyjne leczenie, które jest celem współczesnej stomatologii. Ale – jego zdaniem – nauka nie jest na to jeszcze gotowa.

– Dobrze wykonana regeneracja kości, dająca efekt przewidywalny i długoterminowy – tak aby po 20-30 latach mieć tę kość w tym samym miejscu – jest podstawą implantologii. Dobrze zbudowana w tym temacie wiedza procentuje – mówi implantolog dr Michał Szczutkowski.

T.H.

Źródło: https://www.the-dentist.co.uk/content/news/regrowing-teeth-is-the-dream-still-alive