Leczenie endodontyczne szkodzi? Federacja FDI reaguje

Światowa Federacja Dentystyczna FDI opublikowała Białą Księgę (tzw. White Paper) w pełni poświęconą procedurom endodontycznym. Czas oraz formuła, w jakiej to zrobiono, pozwala sądzić, iż jest to zdecydowana reakcja na próby deprecjonowania tej dziedziny stomatologii.

Jakiś czas temu w Internecie na platformie Netflix pojawił się film, w którym główny bohater – w dużym uproszczeniu – odkrywa, że powodem jego problemów zdrowotnych jest leczenie kanałowe. Twórcy filmu sprawili, że Internet zalała fala tekstów i komentarzy. Wprawdzie u wielu lekarzy temat wywołał uśmiech na twarzy, ale innych – zbulwersował.

Jako jedni z pierwszych o reakcję pokusili się eksperci Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, którzy już kilkanaście tygodni temu zapowiedzieli, że podczas 3. Kongresu Unii Stomatologii Polskiej (CEDE 2019) odbędzie się sesja „Netflix vs EvidenceBasedDentistry”. Projekt ma na celu zgłębienie tematu, który pojawia się w filmie.

W USA nowemu zjawisku zdecydowanie przeciwstawiły się duże organizacje dentystyczne: American Dental Association, American Association of Endodontist oraz American Association for Dental Research. Zdaniem stomatologów, film wprowadza pacjentów w błąd, pokazując bezpieczny i powszechnie stosowany zabieg jako zagrożenie dla zdrowia i życia.

Światowa Federacja Dentystyczna FDI opublikowała natomiast Białą Księgę (tzw. White Paper) w pełni poświęconą procedurom endodontycznym. Czas oraz formuła, w jakiej to zrobiono, pozwala sądzić, iż jest to zdecydowana reakcja na próby deprecjonowania tej dziedziny stomatologii.

O analizę dokumentu PTS poprosiło prof. Agnieszkę Mielczarek z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, konsultanta krajowego ds. stomatologii zachowawczej z endodoncją oraz członka Rady Naukowej 3. Kongresu Unii Stomatologii Polskiej. Oto jej komentarz.

Dokument jest ważną pozycją systematyzującą wiedzę z zakresu współczesnej enodoncji, również w obszarach budzących kontrowersje. Stanowi zatem rodzaj rzetelnego kompendium, przeznaczonego nie tylko dla lekarzy endodontów, ale również całego środowiska medycznego. Opracowanie uwzględnia podstawowe informacje dotyczące aktualnej definicji, znaczenia i zakresu procedur endodontycznych. Zawiera istotne informacje na etiologii, diagnostyki i epidemiologii chorób miazgi i tkanek okołowierzchołkowych.

Naukowo udowodniono, że utrata zębów i zaburzony akt żucia mają istotny wpływ na ograniczenie funkcji poznawczych, zwiększenie ryzyka wystąpienia chorób neurologicznych i nowotworowych. Zachowanie naturalnego uzębienia wpływa również na ograniczenie ryzyka wielu innych chorób zagrażających życiu. Stąd podjęcie walki o utrzymanie każdego naturalnego zęba w jamie ustnej wydaje się zasadne. W walce tej pomocna jest endodoncja. Zabiegi endodontyczne umożliwiają zachowanie funkcji zęba, w którym toczą się procesy patologiczne w obrębie miazgi i przyzębia okołowierzchołkowego. Warto podkreślić, ze współczesna endodoncja oferuje szeroką gamę procedur, które nie ograniczają się jedynie do leczenia kanałowego zębów, ale umożliwiają również  regenerację miazgi w stanie zapalenia (endodoncja regeneracyjna).

Ostatnio powraca dyskusja na temat roli flory bakteryjnej, przetrwałej w systemie kanałowym zębów poddanych leczeniu endodontycznemu, w inicjowaniu chorób układu sercowo-naczyniowego, układu nerwowego, pokarmowego czy zapalenia stawów. Problem ten był tematem wiodącym stomatologii w latach pięćdziesiątych XX wieku. Sugerowano wówczas zasadność wykonywania mnogich ekstrakcji zębów w celu eliminacji ryzyka wystąpienia choroby odogniskowej. W dalszym ciągu teoria ta nie znajduje jednak naukowego potwierdzenia. Mnogie ekstrakcje prewencyjne zębów leczonych endodontycznie, które nie wykazują cech aktywnego stanu zapalnego można zatem traktować jako formę okaleczenia pacjenta. Badania epidemiologiczne jasno wskazują, że prawidłowo wykonane leczenie endodontyczne i szczelna rekonstrukcja tkanek w obrębie korony może zapewnić długoletnie funkcjonowanie zęba w jamie ustnej. Żadne rzetelne badania kliniczne nie potwierdzają remisji chorób ogólnoustrojowych po ekstrakcji zębów leczonych kanałowo. Warto jednak podkreślić, że współczesna stomatologia opiera się na koncepcji minimalnie inwazyjnej interwencji i stosowaniu metod zapobiegawczych. Wdrożenie skutecznej profilaktyki próchnicy, wczesnej diagnostyki i leczenia choroby próchnicowej w jej wczesnych stadiach, oraz promowanie zabiegów z zakresu endodoncji regeneracyjnej ograniczy potrzebę kanałowego leczenia zębów.

Czy współczesna endodoncja wpisuje się w trend minimalnie inwazyjnej stomatologii? Jak odpowiadają na tę potrzebę producenci sprzętu i narzędzi endodontycznych? Na te pytania odpowiada dr n. med. Piotr Wujec, specjalista endodoncji, ale też wykładowca na wielu konferencjach i kongresach stomatologicznych na całym świecie.

Oprac. AF na podst. https://pts.net.pl/

Fot. Archiwum