Jak leczy się próchnicę

Jeśli próchnica dotyczy wyłącznie szkliwa (plama próchnicowa) wykorzystuje się metody bezinwazyjne, które odwracają procesy demineralizacji szkliwa.

Najczęściej stosuje się preparaty fluorowe w różnych postaciach, np: lakiery lub żele. Jednak często bywa, że próchnica zaatakowała nie tylko szkliwo, ale również zębinę. Wtedy konieczne jest usunięcie zmian próchnicowych z zęba i następnie odtworzenie brakującej części zęba tradycyjną plombą.

Obecnie przy wypełnianiu ubytków wykorzystuje się dwie techniki. Pierwsza z nich, bezpośrednia, polega na wypełnieniu ubytku materiałem plastycznym od razu w zębie. Natomiast w technice pośredniej uszkodzony ząb uzupełnia się protetycznie wykonując mikroprotezę np: inlay (wkładem) przygotowanym w laboratorium.

Najpowszechniej do tej pory były stosowane wypełnienia amalgamatowe. Obecnie coraz częściej używa się plomb kompozytowych, zarówno do wypełnień ubytków w zębach przednich, jak i bocznych. Niewielkie ubytki wypełnia się cementem glasjonomerowym. Popularne stają się także wypełnienia ceramiczne, bywają też plomby ze złota.

Amalgamaty

Amalgamat jest stopem metalu (w postaci proszku) zmieszanym z rtęcią. Plomby tego rodzaju wykorzystuje się powszechnie, ale ze względów kosmetycznych nie używa się ich do zębów przednich.

Istnieje pogląd, że plomby amalgamatowe są niebezpieczne, ponieważ uwalnia się z nich rtęć. Było to powodem wielu zaciekłych kłótni między pacjentami, lekarzami a firmami produkującymi amalgamat. Rzeczywiście, stwardniałe wypełnienia amalgamatowe uwalniają śladowe ilości rtęci. Proces ten można zmniejszyć, gdy plomby zostaną przez stomatologa należycie wypolerowane.

Polerowanie amalgamatu powinno się wykonać do 2 dni po założeniu. Po kilku dniach ilość tego pierwiastka jest znikoma. Należy dodać, że uwalnianej rtęci jest o wiele mniej niż podczas przyjmowania jej z… pożywienia.

Amalgamatów nie powinno się zakładać u dzieci, kobiet ciężarnych i ludzi z chorobami nerek. Nie wolno też stosować plomb z amalgamatu w zębach, które miałyby bezpośrednią styczność z metalowymi wkładami lub koronami protetycznymi.

Pod wpływem takiego sąsiedztwa dochodzi bowiem do znacznego uwalniania się rtęci z wypełnienia, tworzą się ogniwa elektrogalwaniczne, czego następstwem są stany zapalne jamy ustnej.

Kompozyty

Kompozyty to materiały kosmetyczne, które występują w formie światłoutwardzalnej i chemoutwardzalnej. W gabinecie stomatologicznym do polimeryzacji takiego wypełnienia stosuje się lampy polimeryzacyjnej. Zastosowanie kompozytów daje możliwość użycia techniki warstwowej (położenie warstwy kompozytu, wymodelowanie, utwardzenie i kładzenie następnej warstwy).

Ponadto stomatolog ma więcej czasu na modelowanie powierzchni plomby, jeszcze w stanie plastycznym. Także porowatość wypełnienia jest znacznie zredukowana, a podczas jego kształtowania zaoszczędza się wiele zdrowej tkanki zęba.

Materiały kompozytowe były zazwyczaj wykorzystywane do wypełniania uszkodzeń w przednich zębach. Z czasem powstały kompozyty nowych generacji, które także znakomicie sprawdzają się w zębach bocznych. Zdecydowanie zaczynają wypierać amalgamaty, gdyż są bardziej estetyczne. Należy jednak pamiętać o tym, że wypełnienia kompozytowe są mniej trwałe.

W celu zamaskowania dużych wypełnień, przebarwień czy anomalii budowy szkliwa (szczególnie na zębach przednich) stosowano korony protetyczne. Dzisiaj wykorzystuje się do tego celu licówki kompozytowe w kolorze dobranym do zęba.

Glasjonomerowe materiały

Stosuje się je do niewielkich ubytków. Ich dużą zaletą jest adhezja chemiczna do zębiny i szkliwa, co daje lepsze umocowanie plomby. Cementy glasjonomerowe mają jednak pewne wady – trudno się polerują, są nieprzeźroczyste i podatne na ścieranie. Nadają się więc głównie do plombowania zębów mlecznych, ubytków przyszyjkowych, jako podkład do odbudowy kikutów zęba pod koronę protetyczną oraz jako materiały tymczasowe.

inf.wł.