Jak chronić zęby mądrości?

Niewiele osób wie, że zęby mądrości można przeszczepiać. Jeśli z jakiegoś powodu stracimy ząb przedtrzonowy lub trzonowy, można go zastąpić właśnie dzięki autoprzeszczepowi ósemki.
 

Kiedy rosną zęby mądrości?
 

Anna Noskowska, stomatolog i ortodonta z Wojewódzkiej Przychodni Stomatologicznej w Krakowie oraz Miejskiego Centrum Stomatologii "Podgórze":
– "Ósemki", zwane zębami mądrości, powinny zacząć się wyrzynać między 18. a 20. rokiem życia. Jednak u 10 proc. osób są one położone nieprawidłowo lub w ogóle nie ma ich zawiązków. Często też mają niewłaściwy kształt i nietypową liczbę korzeni, co może utrudniać leczenie kanałowe.
 

Jak więc stomatolog diagnozuje stan zębów mądrości?
– Oceniamy ich stan dzięki zdjęciom pantomograficznym. Należy je robić dzieciom ok. 12. roku życia. Zdjęcia te pozwalają ocenić tzw. status zębowy – czy są zawiązki zębów i jak są położone – co jest materiałem do prognoz dotyczących rozwoju uzębienia. Na przykład da się przewidzieć czy zęby mądrości będą pacjentowi rosnąć.
 

A jak już zaczną?
– Dobrze wówczas odwiedzić dentystę, który oceni, czy mają szansę się wyrząć, czy lepiej je usunąć.
 

Wielu posiadaczy zębów mądrości uważa, że najlepiej od razu je wyrwać, jak tylko się pojawią. Mają rację?
– Nie każdy ząb mądrości należy usunąć, decyzję o tym podejmuje lekarz. Ósemka to ząb pełnowartościowy. Jeśli dobrze pełni swą funkcję, należy go zostawić. Do usunięcia zębów mądrości istnieje też jednak wiele wskazań. Jeśli na przykład ósemka ma za mało miejsca, nigdy nie wyrośnie całkowicie. Wtedy korona zęba przykryta jest częściowo płatem dziąsła, pod którym tworzy się kieszonka – miejsce zakażeń.
Pacjent, nagryzając dziąsło, powoduje obrzęk śluzówki i stan zapalny. Przy dostatecznej ilości miejsca na ząb stomatolog przecina dziąsło. Jednak w przypadku nawracających stanów zapalnych należy ząb usunąć.
Jeśli w łuku zębowym jest zbyt mało miejsca, ósemki mogą być przyczyną stłoczenia zębów, co też jest wskazaniem, by ze względów profilaktycznych zęby mądrości usunąć.
Mając zdjęcie pantomograficzne, na którym widać, że ósemki nie mogą się swobodnie usadowić w łuku zębowym, ortodonci nakazują usunąć już ich zawiązki. Należy się też pozbyć mocno zniszczonego przez próchnicę zęba, którego nie da się już odbudować.
 

Ale na początku należy cieszyć się z tego, że zęby mądrości nam rosną?
– Jeśli jest na nie dość miejsca, należy je zostawić, bo nigdy nie wiadomo, kiedy okażą się potrzebne. Mogą się przydać choćby w starszym wieku jako filar protetyczny. Można je także przesuwać ortodontycznie w miejsce utraconego trzonowca.
 

Czy to prawda, że ósemki psują się najczęściej?
– One są po prostu najdalej położone i wiele osób zapomina o ich dokładnym szczotkowaniu. Czasami nie jesteśmy w stanie prawidłowo ich oczyścić. Wtedy pojawia się próchnica. Jeśli dbamy o higienę, używamy płynów do płukania jamy ustnej oraz nici dentystycznych, nie powinniśmy mieć z nimi większych problemów.
 

Proszę jeszcze opowiedzieć o autotranspalntacjach…
Stają się coraz bardziej popularne. Jeśli pacjent straci jakiś ząb, zawiązek ósemki można użyć do autoprzeszczepu.
Zawiązek powinien być w odpowiednim stadium rozwoju korzenia. W miejscu straconego zęba chirurg stomatolog robi tzw. lożę – przygotowuje zębodół. Przez jakiś czas ząb musi być unieruchomiony – połączony z innymi zębami za pomocą specjalnej szyny, co zwiększa szanse na przyjęcie się i utrzymanie przeszczepu.
Potem można go oszlifować i założyć koronę, nadając mu odpowiedni kształt. Pacjent ma zatem swój własny ząb, przetransplantowany w inne miejsce.
 

Zatem należy dbać o ósemki jak o inne zęby?
– O ile to tylko możliwe, tak. Tym bardziej że chirurgiczne usuwanie ósemek niesie ze sobą pewne ryzyko. Czasem powoduje ból, obrzęk lub stany zapalne. Dlatego wskazania do tego zabiegu trzeba za każdym razem dokładnie przeanalizować. Ale jeśli są powody do usunięcia ósemek, należy je wyrwać bez większego żalu.
 

Katarzyna Olejarczyk

Gazeta Wyborcza