Dentysto, twój pacjent padł ofiarą przemocy domowej? Reaguj!

Z artykułu opublikowanego w październikowym wydaniu czasopisma „BDJ In Practice” wynika, że podczas pandemii COVID-19 stomatolodzy coraz częściej spotykają się z przypadkami przemocy domowej u swoich pacjentów. Aby udzielić pomocy, dentyści powinni umieć rozpoznawać także mniej oczywiste oznaki nadużyć, zachęcać do ujawniania niezbędnych informacji oraz wiedzieć, jak reagować w delikatny, taktowny sposób.

– Jako studenci stomatologii oraz później w naszej pracy zawodowej spotykamy się z ofiarami przemocy domowej. Naszą powinnością wynikającą z troski o pacjenta jest nabywanie wiedzy na ten temat i wspieranie – wszędzie tam, gdzie jest to możliwe – tych, którzy jej doświadczają – napisała Georgia Halkett z University of Dundee (Wielka Brytania), autorka artykułu pt. „Twój obowiązek opieki nad pacjentami doświadczającymi przemocy domowej” (Your duty of care to patients experiencing domestic abuse).

Poważnym problemem jest m.in. przemoc, której doświadczają kobiety, a statystyki dotyczące tego rodzaju nadużyć są bardzo niepokojące. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia 30% kobiet padło ofiarą przemocy fizycznej i/lub seksualnej, a aż 38% wszystkich zabójstw kobiet popełniają ich partnerzy.

Objawy nadużyć nie tylko fizyczne

Przemoc domowa może obejmować przemoc fizyczną, seksualną, psychiczną, emocjonalną czy finansową i nie zawsze jej objawy będą dla nas oczywiste. Oprócz śladów fizycznych Halkett zachęca stomatologów do szukania mniej oczywistych symptomów, które mogą wskazywać na nadużycia, takich jak:

• naleganie partnera, by mógł być obecny podczas wizyty,
• opuszczanie wizyt przez pacjenta,
• wydłużony czas pomiędzy wizytą u dentysty a doznanym urazem,
• wycofanie pacjenta, niechęć do odpowiadania na zadawane pytania,
• wyjaśnienia pacjenta na temat urazu, które nie są zgodne z obrazem klinicznym.

Co zrobić mając do czynienia z przypadkiem nadużycia?

Halkett zachęca, by mając podejrzenie, że pacjenta dotyka przemoc domowa, spytać o sytuację tej osoby, zaoferować wsparcie, a także zanotować jej doświadczenia. Próbując nakłonić ofiarę do wyjawienia sytuacji, w której się znalazła, należy czynić to w sposób niezwykle delikatny i taktowny, wiedząc, że takie wyznanie wymaga od niej odwagi i może być krępujące. – Wiele osób ujawni te informacje tylko raz, więc wskazane jest, abyśmy odpowiedzieli w sposób wspierający i nieoceniający – napisała autorka pracy.

Aby osoba taka przyznała, że jest ofiarą przemocy domowej, muszą być ku temu odpowiednie warunki, w tym ustronne, oddzielone od reszty gabinetu miejsce. Pytania należy zadawać w delikatny sposób, a zarazem konkretnie. Przykładowo nie należy pytać pacjenta wprost, czy jest wykorzystywany, ale czy doświadczył w ostatnim czasie jakichś aktów przemocy.

Jeśli nadużycie zostanie ujawnione, następnym krokiem powinna być odpowiednia, wyrażająca troskę reakcja na tę sytuację. Halkett zachęca: – Okaż empatię i zapytaj, czego twój pacjent potrzebuje. Zapewnij wsparcie. Oceń ryzyko pacjenta, sprawdź, jak możesz podnieść jego poczucie bezpieczeństwa oraz pomóż mu nawiązać kontakt z instytucjami zapewniającymi fachową pomoc.

Dokumentuj nadużycia wobec twojego pacjenta

Jak napisała Georgia Halkett, ofiary przemocy domowej często nie decydują się na opuszczenie sprawcy, a dentysta nie jest odpowiedzialny za przekonanie ich do podjęcia takiego kroku. Zamiast tego zaleca staranne dokumentowanie zaobserwowanych nadużyć. Da to ofiarom poczucie wsparcia, a zebrana dokumentacja może być pomocna w przypadku podjęcia działań prawnych.

Autorka artykułu proponuje, by dokumentować następujące informacje:

• rodzaj nadużycia oraz zaobserwowane urazy i objawy,
• szczegóły ujawnienia zdarzenia,
• to, co mówi ofiara nadużycia,
• fakt odwołania wizyty lub nieodebrania telefonu,
• ocena ryzyka, w tym podanie wszelkich obaw, również dotyczących dzieci,
• podjęte działania (m.in. powiadamianie odpowiednich służb).

„Cień pandemii” wymaga zachowania czujności

Wymóg pozostawania w domu wprowadzony w 2020 roku w celu ograniczenia transmisji COVID-19 wymusił na kobietach na całym świecie przebywanie przez wiele godzin z potencjalnymi oprawcami, powodując wzrost przypadków przemocy domowej, którą Organizacja Narodów Zjednoczonych określiła jako „cień pandemii”. W Stanach Zjednoczonych Narodowa Komisja ds. COVID-19 i Sprawiedliwości Karnej odnotowała wzrost o 8,1% wniosków o ochronę w związku ze zgłoszonymi przypadkami przemocy domowej.

– Jako dentyści jesteśmy bardzo świadomi następstw koronawirusa i zmian, jakie on przyniósł. Więcej jest także przypadków przemocy domowej – wzrosło więc również prawdopodobieństwo, że trafi do nas pacjent, który jej doświadcza – napisała Georgia Halkett.

– W przypadku pacjentów dorosłych najczęściej dochodzi do złamania korony – mówi o urazach mechanicznych zębów dr Aleksandra Łyżwińska, prowadząca kursy z odbudowy zębów. Jak diagnozować pacjenta po urazie? Jakie inne uszkodzenia, niekoniecznie zębów, trzeba u niego wykluczyć?

T.H.

źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=hyg&pag=dis&ItemID=329420

https://www.nature.com/articles/s41404-021-0906-1