Zgorzel miazgi i jej fatalne następstwa

Zgorzelą określamy stan, w którym dochodzi do rozpadu gnilnego miazgi, szczelnie wypełniającej komorę oraz kanały zęba. Bardzo często ów proces przebiega bez wyraźnych objawów – pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości bólowych. O tym, że w jego jamie ustnej namnażają się bakterie, świadczy charakterystyczny, cuchnący oddech, który najczęściej jest przypisywany zaburzeniom pokarmowym lub niewłaściwej higienie jamy ustnej. Niekiedy nieświeżemu oddechowi towarzyszą także inne, początkowo dość dyskretne, objawy: ćmienie zęba w nocy lub jego lekkie pobolewanie przy zmianie ciśnienia lub pogody. Często są to sygnały na tyle mało swoiste, iż pacjent nie zwraca na nie większej uwagi.
 

Nie boli – jednak tylko do czasu
Ból pojawia się wtedy, kiedy miazga w znacznym stopniu ulegnie zniszczeniu lub kiedy bakterie zaatakują ząb wypełniony plombą. Co istotne, dopóki rozpad gnilny miazgi toczy się wewnątrz „dziurawego” zęba, nie powoduje większych dolegliwości bólowych. Kiedy komora zęba jest otwarta, gazy będące produktem beztlenowego rozpadu martwiczych tkanek znajdują naturalne ujście i nie drażnią zakończeń włókien nerwowych.Ból pojawia się wtedy, gdy bakterie zaatakują ząb, którego korona jest zamknięta wypełnieniem. W takiej sytuacji bogato unerwiona i ukrwiona miazga – zamknięta w twardej, nierozciągliwej komorze – brzęknie, a w efekcie uciska zakończenia nerwowe.

Bakterie beztlenowe odpowiedzialne za rozwój zgorzeli z reguły dostają się do wnętrza zęba podczas plombowania lub poprzez ubytek próchnicowy. Jednak mogą też zaatakować pozornie zdrowe zęby, docierając do miazgi za pośrednictwem kanalików zębinowych. Zdarza się również dość często, iż drobnoustroje wysiewają się na zewnątrz przez otwór wierzchołkowy korzenia i wywołują stan zapalny tkanek wokół zęba. W takim przypadku przewlekły proces zapalny przechodzi w postać ostrą. Ząb staje się wrażliwy na opukiwanie i nagryzanie, a pacjent odczuwa bardzo silne dolegliwości bólowe, którym często towarzyszy gorączka.

Groźne konsekwencje
W efekcie rozpadu gnilnego miazgi może dojść do:
– zakażenia tkanek okołozębowych,
– zniszczenia kości wokół korzenia zęba,
– zapalenia okostnej,
– tworzenia się przy wierzchołkach korzeni groźnych zmian zapalnych – ropni, torbieli, przetok, ziarniniaków.

Niestety, zgorzel zęba – o ile nie zostanie szybko wyleczona – może mieć o wiele poważniejsze konsekwencje niż nieznośny ból czy podwyższona temperatura ciała. W efekcie przedostania się bakterii do krwioobiegu mogą się rozwinąć groźne choroby ogólnoustrojowe, np. choroba reumatyczna, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie kłębuszkowe nerek, a nawet śmiertelna w skutkach posocznica (sepsa).

B.Sz.