Zdrowie przyszłej mamy a rozwój zgryzu dziecka
Zdrowie przyszłej mamy a rozwój zgryzu dziecka
Jeszcze w XIX wieku dominował pogląd, że wiele wad zgryzu ma podłoże dziedziczne. Do wad wrodzonych zaliczano te zaburzenia, których wówczas nie umiano wyleczyć oraz te, które występowały rodzinnie przez kilka pokoleń. Takim schorzeniem była np. progenia, rozszczep warg i podniebienia, mikrogenia czy podniebienie gotyckie.
Jednak przeprowadzone przez naukowców badania z wykorzystaniem metody bliźniąt ujawniły, że na powstawanie wad zgryzu, ich leczenie i stabilność efektów leczenia mają wpływ zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. To wzajemne oddziaływanie zaczyna się już w okresie zarodkowym i trwa do końca życia człowieka.
Obecnie przyjmuje się, że większość wad zgryzu i wad zębowych ma charakter wieloczynnikowy: do ich powstania prowadzą przyczyny swoiste, czynniki genetyczne oraz czynniki środowiskowe.
Czynniki genetyczne odpowiadające za nieprawidłową budowę narządu żucia
1. Gigantyzm, akromegalia i karłowatość przysadkowa – te trzy schorzenia spowodowane są zaburzeniami w wydzielaniu hormonu wzrost. Ponieważ hormon ten reguluje między innymi formowanie kości, posiada również wpływ na rozwój szczęki i żuchwy.
2. Niedoczynność tarczycy – chorobie tej towarzyszy wiele objawów, jednak kilka z ich ma szczególne znaczenie w powstawaniu wad zgryzu. Należą do ich: opóźnienie dojrzewania kostnego, niedorozwój środkowej części twarzy, duży język.
3. Krzywica – witamina D reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu i odpowiada za mineralizację kości. Jej niedobór powoduje zmniejszenie języka, wydłużenie dolnego odcinka twarzy, niedorozwój szkliwa, szczękę w kształcie litery V, wysokie i wąskie podniebienie.
Czynniki środowiskowe powodujące powstanie wad zgryzu w życiu płodowym dziecka
Wśród środowiskowych czynników działających na rozwijający się płód należy wymienić: choroby zakaźne, przyjmowanie niektórych leków, promieniowanie jonizujące oraz zaburzenia hormonalne, a także powikłania związane z ciążą i porodem.
Do chorób, które są odpowiedzialne za rozwój wielu wad narządu żucia dziecka, zaliczamy niektóre choroby przebyte przez matkę w pierwszych trzech miesiącach ciąży, czyli w okresie tworzenia się narządów płodu. Należą do nich:
– choroby wirusowe (różyczka, zapalenie ślinianek tzw. „świnka”, odra, ospa wietrzna, półpasiec, opryszczka zwykła),
– choroby pasożytnicze (toksoplazmoza, listerioza),
– choroby ogólne (cukrzyca, niewydolność krążenia).
Do powstania wad zgryzu dziecka mogą się przyczynić również następujące czynniki:
– przyjmowane przez przyszłą mamę leki (np. sulfonamidy, talidomid, chinina),
– niedobory witamin (A, B2, D),
– zaburzenia metaboliczne, hormonalne i elektroliczne,
– tzw. czynniki teratogenne, np. palenie tytoniu, picie alkoholu, zażywanie narkotyków.
Ostatnim czynnikiem, który może doprowadzić do poważnych wad zgryzu, jest przebieg samej ciąży i porodu. W tym przypadku przyczyną zaburzeń może być złe ułożenie płodu, urazy w czasie ciąży, a także powikłany lub przedwczesny poród. Wśród wcześniaków odnotowano znacznie większą częstotliwość występowania takich wad narządu żucia, jak wysoko wysklepione podniebienie, asymetria podniebienia czy zgryz krzyżowy.
B.Sz.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Brytyjscy naukowcy z King’s College Hospital w Londynie uważają, że ciężka próchnica i nieleczony ból zęba u dziecka powinny być dla każdego stomatologa znakiem ostrzegawczym. Mogą one bowiem sugerować większe zaniedbania w zakresie opieki nad dzieck...
Andrzej Cisło, wiceprezes NRL i przewodniczący komisji stomatologicznej NRL, odpowiedział na stanowisko prof. Beaty Kawali i prof. Joanny Lis – konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie ortodoncji w woj. dolnośląskim, które uważają, że leczenie ortodont...
„Próchnica na patyku” – tymi słowami ojciec Willy’ego Wonki z filmu „Charlie i fabryka czekolady” określa cukierki i lizaki, które w trosce o zdrowie syna spala w kominku. Dentyści również przestrzegają przed słodyczami, których nadmierne spożywanie ...
- Może warto zastanowić się nad wprowadzeniem obowiązkowej wizyty dziecka u stomatologa przynajmniej raz w roku. Mogłoby to działać na podobnej zasadzie, jak dziś obowiązkowe są szczepienia dla dzieci – taki pomysł przedstawia w rozmowie z Dent...
Naczelna Rada Lekarska wystosowała apel do Prokuratury Krajowej w sprawie "nasilającej się fali hejtu i zachowań naruszających przepisy kodeksu karnego w stosunku lekarzy i lekarzy dentystów promujących i realizujących Narodowy Program Szczepień p. C...
– Możemy leczyć zęby dzieci tylko tymi materiałami, które refunduje fundusz z podstawowego koszyka świadczeń. Są to niestety najgorsze materiały, wypełnienia robimy czarnymi plombami z amalgamatu – mówi portalowi edziecko.pl chcąca zachować anonimowo...
- Może warto zastanowić się nad wprowadzeniem obowiązkowej wizyty dziecka u stomatologa przynajmniej raz w roku. Mogłoby to działać na podobnej zasadzie, jak dziś obowiązkowe są szczepienia dla dzieci - taki pomysł zaprezentowała prof. dr hab. n. med...
Mamy obecnie nie tylko drugą, lecz nawet trzecią falę zakażeń wywołanych koronawirusem SARS-CoV-2 – powiedział PAP prof. Włodzimierz Gut, wirusolog z Warszawy. Podkreślił, że wzrost zakażeń zależy głównie od naszych zachowań i tego jak przestrzegamy ...
Dzieci w gabinecie stomatologicznym to wyjątkowi pacjenci – bywają zarówno wdzięczni, jak i niezwykle wymagający. Część dentystów unika przyjmowania maluchów, bo ma określone zdanie o tej grupie pacjentów. Ale swoje opinie o leczących ich stomatologa...
– Małpia ospa jest medialna, ale mamy przeciwko niej skuteczne szczepionki. Bardziej obawiam się nowych odmian SARS-CoV-2. Chiny po raz kolejny mogą stać się przyczyną wybuchu kolejnej fali zachorowań – mówił w rozmowie z PAP wirusolog dr Paweł Zmora...
Jakie są najpoważniejsze konsekwencje lekceważenia potrzeb w zakresie okluzji w przypadku rehabilitacji protetycznej pacjenta? Na to pytanie odpowiada dr n. med. Paweł Niewada. - Sytuacji zastanej w jamie ustnej nie traktujmy jako prawdziwej - podkr...
