Zdrowie przyszłej mamy a rozwój zgryzu dziecka
Zdrowie przyszłej mamy a rozwój zgryzu dziecka
Jeszcze w XIX wieku dominował pogląd, że wiele wad zgryzu ma podłoże dziedziczne. Do wad wrodzonych zaliczano te zaburzenia, których wówczas nie umiano wyleczyć oraz te, które występowały rodzinnie przez kilka pokoleń. Takim schorzeniem była np. progenia, rozszczep warg i podniebienia, mikrogenia czy podniebienie gotyckie.
Jednak przeprowadzone przez naukowców badania z wykorzystaniem metody bliźniąt ujawniły, że na powstawanie wad zgryzu, ich leczenie i stabilność efektów leczenia mają wpływ zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. To wzajemne oddziaływanie zaczyna się już w okresie zarodkowym i trwa do końca życia człowieka.
Obecnie przyjmuje się, że większość wad zgryzu i wad zębowych ma charakter wieloczynnikowy: do ich powstania prowadzą przyczyny swoiste, czynniki genetyczne oraz czynniki środowiskowe.
Czynniki genetyczne odpowiadające za nieprawidłową budowę narządu żucia
1. Gigantyzm, akromegalia i karłowatość przysadkowa – te trzy schorzenia spowodowane są zaburzeniami w wydzielaniu hormonu wzrost. Ponieważ hormon ten reguluje między innymi formowanie kości, posiada również wpływ na rozwój szczęki i żuchwy.
2. Niedoczynność tarczycy – chorobie tej towarzyszy wiele objawów, jednak kilka z ich ma szczególne znaczenie w powstawaniu wad zgryzu. Należą do ich: opóźnienie dojrzewania kostnego, niedorozwój środkowej części twarzy, duży język.
3. Krzywica – witamina D reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu i odpowiada za mineralizację kości. Jej niedobór powoduje zmniejszenie języka, wydłużenie dolnego odcinka twarzy, niedorozwój szkliwa, szczękę w kształcie litery V, wysokie i wąskie podniebienie.
Czynniki środowiskowe powodujące powstanie wad zgryzu w życiu płodowym dziecka
Wśród środowiskowych czynników działających na rozwijający się płód należy wymienić: choroby zakaźne, przyjmowanie niektórych leków, promieniowanie jonizujące oraz zaburzenia hormonalne, a także powikłania związane z ciążą i porodem.
Do chorób, które są odpowiedzialne za rozwój wielu wad narządu żucia dziecka, zaliczamy niektóre choroby przebyte przez matkę w pierwszych trzech miesiącach ciąży, czyli w okresie tworzenia się narządów płodu. Należą do nich:
– choroby wirusowe (różyczka, zapalenie ślinianek tzw. „świnka”, odra, ospa wietrzna, półpasiec, opryszczka zwykła),
– choroby pasożytnicze (toksoplazmoza, listerioza),
– choroby ogólne (cukrzyca, niewydolność krążenia).
Do powstania wad zgryzu dziecka mogą się przyczynić również następujące czynniki:
– przyjmowane przez przyszłą mamę leki (np. sulfonamidy, talidomid, chinina),
– niedobory witamin (A, B2, D),
– zaburzenia metaboliczne, hormonalne i elektroliczne,
– tzw. czynniki teratogenne, np. palenie tytoniu, picie alkoholu, zażywanie narkotyków.
Ostatnim czynnikiem, który może doprowadzić do poważnych wad zgryzu, jest przebieg samej ciąży i porodu. W tym przypadku przyczyną zaburzeń może być złe ułożenie płodu, urazy w czasie ciąży, a także powikłany lub przedwczesny poród. Wśród wcześniaków odnotowano znacznie większą częstotliwość występowania takich wad narządu żucia, jak wysoko wysklepione podniebienie, asymetria podniebienia czy zgryz krzyżowy.
B.Sz.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
- Szkolenie lekarzy nie odbywa się jedynie na salach wykładowych. Mamy obawy co do zaplecza dydaktycznego i kadry dydaktycznej - mówił prezes NIL Łukasz Jankowski podczas spotkania z działającą przy ministrze zdrowia Radą Organizacji Pacjentów, która...
Rozmowa z dr. n. med. Tomaszem Marią Kerczem, pomysłodawcą i kierownikiem naukowym Ogólnopolskiej Konferencji Asystentek i Higienistek Stomatologicznych ASYSDENT. Jakie są Pana wrażenia po ostatniej edycji największego w kraju wydarzenia edukacyjneg...
W najnowszym raporcie „Cigna Healthcare 2025 Dental Trends” podkreślono, że zdrowie jamy ustnej jest nierozerwalnie związane z kondycją psychiczną i ogólnym dobrostanem pacjentów. W dokumencie wskazano, że największe korzyści zdrowotne można osiągnąć...
Nowoczesne metody leczenia wad zgryzu, takie jak przezroczyste nakładki ortodontyczne, cieszą się coraz większą popularnością. Jednak – jak przypomina Rzecznik Praw Pacjenta – nawet najnowocześniejsze technologie nie mogą zastępować kompetencji stoma...
Liczne badania potwierdzają, że korzystanie z fluorowanej wody pozwala zapobiegać próchnicy u dzieci. Praca opublikowana w czasopiśmie „Journal of Dental Research” wykazała, że fluor w wodzie spożywanej przez małe dzieci nie ma negatywnego wpływu na ...
Palenie tytoniu przez kobiety w ciąży może mieć potencjalny związek z zaburzeniami rozwoju uzębienia u dzieci, łącznie z występowaniem MIH, defektów szkliwa i hipodoncji – wynika z przeglądu systematycznego naukowców z The University of Sydney School...
– Obecna sytuacja epidemiologiczna wielu chorób zakaźnych to efekt popandemiczny COVID-19 – twierdzi konsultant krajowa w dziedzinie epidemiologii prof. Iwona Paradowska-Stankiewicz. Specjalistka podczas wtorkowej konferencji „Choroby zakaźne 2023” ...
Dla pacjentów głównymi zaletami nakładek ortodontycznych są m.in. ich niewidoczność oraz szeroko rozumiany komfort użytkowania, np. możliwość zdjęcia aparatu przed jedzeniem czy szczotkowaniem zębów. Lekarze doceniają zwłaszcza medyczne atuty tego ty...
Zmiana sposobu karmienia butelką 10-miesięcznego niemowlęcia okazała się wystarczająca, aby skorygować rozwijającą się u dziecka wadę – zgryz krzyżowy przedni. Z przypadku opisanego przez badaczy z Uniwersytetu Columbia oraz Rutgers School of Dental ...
Wady zgryzu to problem, którego znaczenie jest niestety często bagatelizowane. Większość osób kojarzy je jedynie z defektem estetycznym, zapominając o wpływie krzywych zębów na zdrowie jamy ustnej, artykulację, a nawet funkcjonowanie układu pokarmowe...
– Dobrze jest, jeśli przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego skierujemy pacjenta na konsultacje do periodontologa. Oceni on dokładnie fenotyp dziąsła, a to może pomóc wykluczyć późniejsze powikłania – mówi dr n. med. Katarzyna Mocny-Pachońska, sp...
