Zdrowie jamy ustnej kobiet w każdym etapie życia

Ciało kobiety narażone jest na ciągłe zmiany związane z wahaniami poziomu hormonów w trakcie dojrzewania płciowego, ciąży, menopauzy czy stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych, dlatego odpowiednia higiena jamy ustnej w każdym okresie życia oraz zrozumienie wpływu jaki zmiany w ciele kobiety mają na jamę ustną pomagają zapobiegać wielu chorobom zanim wystąpią.

Dojrzewanie płciowe

W trakcie dojrzewania płciowego hormony takie jak estrogen i progesteron odpowiadają za nabranie przez kobiece ciał cech dojrzałości. Poza cechami zewnętrznymi hormony wpływają również na reakcje dziąseł na bakterie płytki nazębnej występujące w jamie ustnej. Dziąsła mogą stać się bardziej podatne na infekcje (zapalenie dziąseł) i mogą stać się zaczerwienione, opuchnięte i krwawiące.

Ciąża

Najczęściej pojawiającym sie problem w trakcie ciąży jest zapalenie dziąseł występujące u 60 – 70 % ciężarnych. Podobnie jak w trakcie dojrzewania płciowego i menstruacji wzrost poziomu hormonów wywołuje wyolbrzymioną odpowiedź ze strony tkanek dziąsła na bakterie płytki nazębnej. W przypadku wystąpienia zapalenia dziąseł są one zaczerwienione, opuchnięte, krwawią podczas szczotkowania. Ciążowe zapalenie dziąseł zwykle rozwija się około 2 miesiąca ciąży, a w przypadku kobiet z już istniejącym zapaleniem dziąseł przed zajściem w ciążę dojdzie do pogłębienia procesu zwłaszcza bez przeprowadzonego leczenia. Należy pamiętać, że to nieusuwana płytka bakteryjna jest przyczyną zapalenia dziąseł, a nie hormony. Toksyny produkowane przez bakterie płytki nazębnej atakują dziąsła, więzadła oraz kość otaczającą ząb prowadząc do powstawania patologicznych kieszonek dziąsłowych, które można porównać do dużych zainfekowanych ran w jamie ustnej, które są miejscem umożliwiającym bakteriom dostanie się do krwiobiegu i przemieszczanie się w ciele. W odpowiedzi na działanie toksyn bakteryjnych organizm produkuje prostaglandyny, których poziom w trakcie ciąży i tak stopniowo rośnie aż do czasu porodu. Jedna z teorii przyjmuje, że produkcja dodatkowych ilości prostaglandyn (w wyniku reakcji na toksyny bakteryjne w dziąsłach) jest rozpoznawana jako sygnał do porodu i w wyniku tego dziecko przyjdzie na świat przed terminem i o niższej wadze.

Innym problemem okresowo występującym u kobiet w ciąży jest suchość jamy ustnej, którą można zniwelować przez częste popijanie wody lub żucie

bezcukrowych gum lub cukierków.

Czasami kobiety z obawy przed uszkodzeniem płodu przez środki stosowane gabinecie stomatologicznym unikają wizyt kontrolnych. Należy pamiętać, że nieleczona próchnica zwiększa ryzyko infekcji u matki co może się przełożyć na niską masę urodzeniową dziecka. Dlatego należy koniecznie regularnie odwiedzać stomatologa już od pierwszych tygodni ciąży.

Po porodzie w celu uniknięcia próchnicy butelkowej u dziecka nie wolno kłaść dziecka do łóżeczka z mlekiem, sokiem czy innym słodkim napojem. Bezwzględnie należy pamiętać o codziennej higienę jamy ustnej dziecka już od pierwszych dni. Przed wyrznięciem pierwszych ząbków należy przemywać dziąsła i język naparem z rumianku gazikiem nawiniętym na palec. Po wyrznięciu pierwszych zębów należy przynajmniej dwa razy dziennie szczotkować zęby dziecka. Między 6 a 12 miesiącem życia dziecka należy rozpocząć regularne kontrolne wizyty u lekarza stomatologa.

Menopauza

Menopauza zjawisko normalnie występujące w życiu kobiety, może wywołać zmiany w jamie ustnej. Najczęściej występują dolegliwości bólowe, zapalenie dziąseł, uczucie palenia jamy ustnej, zmiany smaku i suchość jamy ustnej. Na rozwój choroby jamy ustnej występujących u kobiet w czasie menopauzy mogą wpływać również niektóre leki zastępczej terapii hormonalnej

Okres post menopauzalny

Po menopauzie zwiększa się ryzyko osteoporozy zwiększające ryzyko utraty kości wyrostka zębodołowego i wypadnięcia zębów. Poprzez stosowanie zastępczej terapii hormonalnej można zniwelować ryzyko wystąpienia utraty zębów.

Pamiętaj, że prawidłowa higiena jamy ustnej, regularne wizyty u stomatologa i prawidłowe odżywianie pozwolą Ci cieszyć się przez długi czas.

Doustna antykoncepcja

U kobiet stosujących doustną antykoncepcję mogą wystąpić objawy ze strony dziąseł opisane wcześniej, ponadto po ekstrakcjach może wystąpić utrudnione gojenie ran prowadząc do wystąpienia tzw: “suchego zębodołu”. Chcąc uniknąć poekstrakcyjnych powikłań zaplanuj ekstrakcję zęba w fazie nieestrogenowej cyklu, zwykle pomiędzy 23 a 28 dniem cyklu.

Sugerowane produkty stomatologiczne:

• Sonicare
• Hydronitka
• Colgate Time Control
• Płyn do płukania jamy ustnej
• Skrobaczka

Artykuły powiązane z tematyką:

• Zapalenie dziąseł kobiet ciężarnych
• Objawy zapalenia dziąseł
• Jak zapobiegać zapaleniu dziąseł

Zalecane publikacje:

• Uśmiech i zdrowie