Wada zgryzu u dzieci – najczęstsze pytania

Czy wady zgryzu mogą mieć wpływ na oddychanie?

Na łuki zębowe działa wiele mięśni, które w sytuacji, gdy człowiek oddycha przez nos i ma zamknięte usta pozostają w równowadze. Z zewnątrz działają mięśnie policzków i warg, od wewnątrz jamę ustną wypełnia język (zbudowany prawie wyłącznie z mięśni), który przeciwdziała naciskowi warg i policzków utrzymując półkolisty kształt łuków zębowych.
W przypadku ciągłego otwarcia ust (jak u osób oddychających przez usta) żuchwa obniża się i cofa, na górna łuk zębowy działają tylko policzki (brak równowagi mięśniowej) i powodują jego zwężenie, co z kolei powoduje wysklepienie się podniebienia do góry.
Ponieważ podniebienie oddziela jamę nosową od jamy ustnej – zmniejsza się przestrzeń jamy nosowej na rzecz ustnej i tu zaczyna się błędne koło: mniejsza jama nosowa powoduje gorszą drożność nosa, więc człowiek oddychając przez nos nie nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu by swobodniej oddychać – otwiera usta, a to powoduje brak równowagi mięśniowej i dalsze zwężenie górnego łuku zębowego i wysklepienie podniebienia itd.
Oczywiście zwężenie górnego łuku zębowego sprawia, że zęby górne i dolne przestają do siebie pasować co oznacza powstanie wady zgryzu (najczęściej powstają zgryzy krzyżowe). Dodatkowo górne siekacze (jedynki i dwójki), na które nie działa z odpowiednią siłą mięsień wargi, wychylają się.

Jak uchronić nasze dzieci przed tymi przykrymi konsekwencjami?

Najlepiej usunąć przyczyny, a najczęstsze to:

• przerośnięty migdałek gardłowy (tzw. trzeci migdał), dlatego jeśli laryngolog zaleca jego usunięcie, zróbmy to, mimo, że jest to nieprzyjemny zabieg (zawsze wykonywany w znieczuleniu).
• częste infekcje, których możemy unikać przez odpowiednie karmienie, ubieranie i hartowanie dziecka.
• alergie – coraz częstszy problem, muszą być leczone przez specjalistów, żeby zapewnić dziecku komfort oddychania przez nos.
• inne problemy laryngologiczne, które powinny być zdiagnozowane i leczone przez specjalistów.

A jeśli już ma zwężoną szczękę?

Można i trzeba to leczyć jak najszybciej. Czasem konieczne jest kilkakrotne powtórzenie zabiegu poszerzania szczęki przy użyciu odpowiednich aparatów, ponieważ wada ta , w okresie wzrostu, ma dużą skłonność do nawrotów. Wygląda to tak jakby żuchwa rosła prawidłowo, a szczęka tylko tyle, ile uda nam się ją "namówić" przy użyciu aparatu, więc w kolejnych etapach leczenia "doganiamy" rosnącą żuchwę poszerzając szczękę.
Bardzo często u dzieci ze zwężoną szczęką, po jej poszerzeniu poprawia się drożność nosa i przestają one otwierać usta do oddychania. To kolejny argument przemawiający za podjęciem leczenia jak najwcześniej.
Im dziecko młodsze, tym szybciej udaje się uzyskać pożądany efekt. U 6-8-latków trwa to zaledwie 3-6 miesięcy. Leczenie jest też mniej obciążające dla dziecka (wygodniejsze aparaty) i rodziców (tańsze aparaty). U dorosłych można poszerzyć szczękę tylko z pomocą chirurga szczękowego.