Patologia próchnicy
Patologia próchnicy
Szkliwo jest najtwardszą i najbardziej zmineralizowaną tkanką organizmu. Jest tylko niewiele słabsze od diamentu. Składa się ono w 99% z hydroksyapatytu, związków wapnia i fosforanów. Gdy bakterie kwasotwórcze spowodują obniżenie pH płytki do poziomu około 5,5 lub mniej, hydroksyapatyt zawarty w szkliwie ulega odwapnieniu i dochodzi do postępu procesu próchnicowego.
Z drugiej strony, gdy pH ulega wzrostowi, wapń i fosforany zostają zatrzymane na powierzchni zęba. Powtarzające się ataki kwasu produkowanego przez bakterie, prowadzi do utraty minerałów i w końcu powstaje zmiana próchnicowa.
Pierwszym objawem próchnicy szkliwa jest „plama próchnicowa”. Na tym etapie zmianę można rozpoznać po jej biało-kredowym zabarwieniu, które nasila się w miarę jak postępuje niszczenie szkliwa, którego powierzchnia staje się coraz bardziej chropowata.
Z czasem pokarmy i środki barwiące nadają zmianie próchnicowej ciemniejsze zabarwienie. Wczesną próchnicę można zatrzymać jeżeli usunie się płytkę bakteryjną i zmieni nawyki dietetyczne.
Jeżeli proces próchnicowy postępuje, dochodzi do objęcia zębiny. Zębina jest tkanką żywą, zmineralizowaną, której struktura jest nieco słabsza od szkliwa. Taki niewielki ubytek wystarczy dokładnie opracować i wypełnić materiałami odtwórczymi.
Pod wpływem dalej postępującego procesu próchnicowego zębina ulega zmiękczeniu. Ubytek staje się coraz większy.Ząb zaczyna reagować bólowo na różne bodźce, np. zimne powietrze, coś słodkiego, ciepły posiłek. Czyli nastąpiło zapalenie miazgi.Na tym etapie należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza stomatologa, aby nie doszło do zapalenia miazgi nieodwracalnego i następowego leczenia kanałowego takiego zęba. Zębina reaguje na inwazję bakteryjną odkładaniem minerałów wewnątrz kanalików zębinowych.
Głębiej leżąca warstwa zmiany próchnicowej jest zdemineralizowana w niewielkim stopniu, zawiera nienaruszoną macierz organiczną ze zdrowymi włóknami kolagenowymi i kryształami apatytu związanymi z tymi włóknami. Nie uszkodzony szkielet kolagenowy wewnętrznej warstwy zębiny ma potencjał, który umożliwia remineralizację. Remineralizacja nie jest natomiast możliwa w zewnętrznej warstwie zmiany próchnicowej.
Dalszy nieleczony postęp choroby doprowadzi do zniszczenia miazgi. Miazga obumiera, a toksyny bakteryjne przechodzą przez wierzchołek korzenia zęba i atakują kość zębodołu. Powstaje zapalenie tkanek okołowierzchołkowych.
Leczenie takich zmian jest już długotrwałe i z pewnością bardziej kosztowne, aniżeli leczenie próchnicy na wcześniejszych etapach.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Jak wynika z danych NHS, od 2018 r. do brytyjskich szpitali z powodu zaawansowanej próchnicy przyjęto ponad 100 tys. dzieci, wymagających niejednokrotnie skomplikowanego leczenia zabiegowego. Dane dotyczą jedynie połowy szpitali, więc prawdopodobnie ...
– Wyróżniamy wiele genów, których zmienność może doprowadzić do zwiększenia, a czasem do obniżenia ryzyka choroby próchnicowej. Jeśli chcecie Państwo dowiedzieć się więcej na ten temat, zapraszam na 3. Konferencję Dentonet Online – mówi dr n. med. Pa...
Regularna higienizacja zębów odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu próchnicy i paradontozie – dwóch najczęstszych problemach stomatologicznych. Dowiedz się, czym jest higienizacja, jak często należy ją wykonywać i jakie korzyści przynosi w dbaniu o zd...
W badaniu, które ukazało się 11 marca w czasopiśmie „Clinical and Experimental Dental Research”, dowiedziono, że postbiotyki mogą mieć większą skuteczność niż tradycyjne probiotyki w zapobieganiu próchnicy, hamując rozwój bakterii, które odpowiadają ...
– Profilaktyka próchnicy u dzieci powinna rozpoczynać się naprawdę bardzo, bardzo wcześnie, bo już na etapie ciąży. Mama powinna zadbać o swoje uzębienie, ale powinna również wiedzieć, jak zadbać o uzębienie dziecka – mówi prof. dr hab. n. med. Dorot...
Na łamach pisma „Frontiers in Public Health” ukazał się artykuł podsumowujący prace zespołu składającego się m.in. z polskich klinicystów – dowiedli oni, że pasty do zębów z hydroksyapatytem mogą zapobiegać próchnicy równie skutecznie jak pasty z flu...
Uznaje się, że Streptococcus mutans to patogen w największym stopniu odpowiedzialny za rozwój próchnicy zębów. Jednak w najnowszym badaniu naukowców z USA zauważono, że główną rolę w rozwoju próchnicy zębów odgrywa inna bakteria – Selenomonas sputige...
– Podczas 3. Konferencji Dentonet Online poprowadzę dla Państwa wykład dotyczący roli czynników genetycznych w etiologii próchnicy – mówi dr n. med. Paula Piekoszewska-Ziętek, jedna z wykładowczyń KDO. – Konferencję polecam przede wszystkim osobom...
Próchnica – najbardziej rozpowszechniona choroba zębów – to nie tylko problem miejscowy, powodujący ból czy powstawanie ubytków. Zbagatelizowana, nieleczona próchnica może stać się źródłem poważnych powikłań zdrowotnych, w tym schorzeń serca, układu ...
Wskaźniki masy ciała (BMI) świadczące zarówno o niedowadze, jak i otyłości mogą wiązać się z większym zagrożeniem występowania próchnicy zębów. Zależność tę potwierdza artykuł będący efektem pracy badaczy reprezentujących kilka instytucji naukowych w...
Próchnica zębów to jedno z najczęściej występujących schorzeń jamy ustnej, które nie tylko powoduje ból i może prowadzić do utraty zębów, ale także jest obarczone ryzykiem poważnych powikłań ogólnoustrojowych. Na szczęście próchnicy można skutecznie ...
