Pasty z fluorem zagrożeniem dla zdrowia?

W ostatnim czasie coraz większa liczba internautów wyraża przekonanie, że pasta z fluorem jest szkodliwa dla zdrowia, jej stosowanie grozi przedawkowaniem i może doprowadzić do rozwoju groźnej dla zdrowia i życia fluorozy. Jak grzyby po deszczu powstają strony, na których autorzy demaskują „spisek dentystów” i przekonują do rezygnacji z profilaktyki fluorkowej. Warto więc sprawdzić, na ile przekonanie o szkodliwości past zawierających fluor znajduje potwierdzenie w naukowych faktach i skonfrontować opinię internautów z opinią farmakologów i lekarzy.

Fluorem w próchnicę
Wieloletnie badania klinicznie ponad wszelką wątpliwość dowiodły, że fluor zwiększa odporność zębów na próchnicę i umożliwia prawidłową mineralizację kości i zębów. Dzięki niemu szkliwo staje się bardziej odporne na działanie kwasów organicznych, które przyczyniają się do powstawania płytki bakteryjnej (czyli tworzącej się na zębach lepkiej i bezbarwnej warstwy bakterii i węglowodanów, będącej główną przyczyną ubytków próchnicowych).

Opinia, iż fluor jest dobroczynnym pierwiastkiem, który wzmacnia zęby i umożliwia skuteczną walkę z próchnicą jest oparta na solidnych, naukowych podstawach. Jednak wielu internautów uważa inaczej i daje temu wyraz w mocno agresywnych komentarzach.

– "Jeżeli ktoś jedyne, co potrafi, to przytaczać tzw. badania, zamiast się zwyczajnie zastanowić odnośnie fluoru, który jest ODPADEM przy produkcji aluminium, to nie ma co dyskutować" – stwierdza na łamach portalu Pogromcy mitów medycznych jeden z przeciwników profilaktyki fluorkowej. Tezę, że pasty do zębów są niebezpieczne dla zdrowia, znajdziemy też w tekście pod wymowym tytule "Fluor – terror, czyli jak pasta do zębów robi z nas kretynów".

I jeszcze kilka podobnych w tonie wpisów: "fluor jest bardzo niezdrowy, a w pastach stosowany do ogłupiania społeczeństwa", "Dlaczego nie piszecie, jak bardzo fluor jest szkodliwy dla zębów? Fluor ma dużo więcej szkodliwości niż ołów! Lub: "We wszystkich pastach do zębów dodają za dużo fluoru, pytanie po co? Nie potrzebujemy go w takich ilościach, ponoć dodawany jest też do czarnej herbaty. Odpowiedz jest tylko jedna: aby kontrolować ludzi i truć ich".

Pomieszanie z poplątaniem
Z powodu różnorodnych efektów wywoływanych przez fluor w ludzkim organizmie jest on tematem wielu doniesień naukowych. Wiemy dziś, że dodatnie i ujemne efekty działania tego pierwiastka zależą od dawki, czasu stosowania oraz wpływu na różne tkanki i narządy. Poznanie mechanizmów przemian fluoru w organizmie pozwoliło naukowcom na określenie pułapu ryzyka i opracowanie dopuszczalnych dawek dobowych. Wbrew sugestiom niektórych internautów zawartość fluoru w paście została tak dobrana, aby przy codziennym szczotkowaniu i używaniu źródeł egzogennych nie doszło do jego nadmiaru w organizmie.

Ponadto towarzystwa stomatologiczne w wielu krajach opracowały własne rekomendacje w zakresie stosowania past fluorkowych (zwłaszcza u dzieci). Rekomendacje te uwzględniają dodatkową podaż tego pierwiastka z pożywienia, wdychanego powietrza czy sztucznie fluorkowanej wody wodociągowej, tak aby nie doszło do jego kumulacji w organizmie i nieświadomego przedawkowania.

Trudno jednak polemizować z poglądami, które są oparte na intuicyjnym przekonaniu, wyrywkowej wiedzy i cząstkowych danych. Dlatego nawet zdroworozsądkowe argumenty, że pasty do zębów zawierają bezpieczną dla organizmu dawkę fluoru, że działanie tego pierwiastka w jamie ustnej jest tylko miejscowe, że aby doprowadzić do przedawkowania fluoru, musielibyśmy codziennie jeść pastę w dużych ilościach – nie są w stanie przekonać osób wierzących, że jest inaczej.

Jest faktem, że fluor w nadmiarze jest szkodliwy – podobnie jak wiele witamin, ziół i leków. Nawet poczciwa szałwia lub czosnek stosowane zbyt długo lub w niewłaściwych dawkach mogą spowodować więcej szkody niż pożytku. Dlatego jeśli zamierzamy pod wpływem opinii znalezionych w internecie całkowicie zrezygnować z past z fluorem – porozmawiajmy o swoich obawach z lekarzem dentystą i wspólnie z nim rozważmy wszystkie „za” i „przeciw”.

B.Sz.