Niemieccy dentyści leczą pacjentów w ubogich obszarach Brazylii

Aktionsgemeinschaft Zahnhilfe Brazil plus e.V. (AZB) to niemieckie stowarzyszenie z siedzibą w Badenii-Wirtembergii, które już od ponad 30 lat organizuje akcje bezpłatnej pomocy stomatologicznej w odległych, ubogich obszarach Brazylii. O działaniach AZB pisze berliński portal stomatologiczny ZM-Online.

Brazylia to siódme pod względem populacji państwo świata (231 milionów mieszkańców) o powierzchni ponad 20-krotnie większej niż Niemcy czy Polska, ale też kraj niezwykle zróżnicowany ekonomicznie. Obok relatywnie zamożnych miast (przede wszystkim stołecznej Brasilii i Sao Paulo), duże obszary pogrążone są w biedzie, co nie pozostaje bez wpływu na dostęp mieszkańców do opieki zdrowotnej.

Z jakimi problemami mierzą się brazylijscy pacjenci?

W zależności od dochodów i sytuacji zawodowej Brazylijczycy posiadają prywatne lub państwowe ubezpieczenie zdrowotne. Jednak w przypadku bezpłatnej opieki medycznej dla osób posiadających państwowe ubezpieczenie, w wielu miejscach uzyskanie pomocy jest niezwykle trudne ze względu m.in. na wysoki poziom korupcji, znaczne odległości, jakie pacjenci muszą pokonywać, by dostać się do lekarza, a nawet – przykładowo – wymóg posiadanie własnych strzykawek.

Poważne problemy nie omijają także najbiedniejszych dzielnic wielkich miast (tzw. faweli), gdzie zwykle istnieją małe przychodnie zdrowia (postos de saúde), wyposażone w najpotrzebniejszy sprzęt medyczny. Jednak ze względu na dramatycznie wysoki poziom przestępczości w tych dzielnicach, placówki takie nie mają w ogóle personelu albo lekarze pracują tam sporadycznie. Przykładowo dentysta w faweli nierzadko pojawia się tylko raz w roku i – co oczywiste – nie jest w stanie zaspokoić stomatologicznych potrzeb pacjentów, zwykle nie ma nawet wystarczającej ilości środków znieczulających.

Pomoc z Republiki Federalnej już od 1991 roku

Mając świadomość tych problemów, dentysta Karl Schoof w 1991 roku za pośrednictwem portalu ZM-Online wystosował apel do swoich kolegów po fachu o zaangażowanie się w pomoc pacjentom z Brazylii. Już wtedy stomatolog z Baden-Baden miał kontakt z akcją wsparcia medycznego prowadzoną w mieście Varzem Grande (stan Mato Grosso), która była finansowana przez kościół ewangelicki.

Dr Schoof chciał zaangażować się w pomoc brazylijskim pacjentom, ale szukał też innych lekarzy stomatologów. Na apel opublikowany w ZM-Online zgłosiło się 13 innych dentystów – entuzjastów Brazylii. Niedługo potem powstało też stowarzyszenie Aktionsgemeinschaft Zahnhilfe Brazil plus e.V. (AZB). Wspólne zaangażowanie zaowocowało na przestrzeni lat bliskimi przyjaźniami, a nawet małżeństwami. Trzej założyciele: dr Ulrich Wagner, dr Gerd Pfeffer i dr Jörg Schmoll od samego początku są członkami zarządu AZB (działającego na zasadzie wolontariatu) i do dziś wkładają wiele serce w akcję niesienia pomocy.

Jeden z członków zarządu – dr Gerd Pfeffer w 1995 roku zamknął swoją praktykę we Frankfurcie nad Menem i wraz z brazylijską żoną i czwórką dzieci wyemigrował do Brazylii. Dziś mieszka w Vilas do Atlantico (stan Bahia), gdzie prowadzi własny gabinet stomatologiczny. Bez jego kontaktów i doskonałej znajomości kraju AZB nie byłoby w stanie organizować tak efektywnej akcji pomocowej. Spotyka się z ludźmi na miejscu i decyduje, czy i w jaki sposób zaplanować kolejne działania.

Dentobusem AZB przez kolejne stany Brazylii

Jeżeli jest to możliwe, zabiegi są przeprowadzane w lokalnym gabinecie dentystycznym. Zwykle jednak niemieccy lekarze zaangażowani w pomoc brazylijskim pacjentom leczą w należącym do AZB dentobusie, którym można dojechać prawie wszędzie. Z 30-letniego doświadczenia wynika, że podstawowe problemy pacjentów to próchnica i kamień nazębny, dlatego szczególnie ważne jest – zwłaszcza w przypadku dzieci – by oprócz leczenia zapewnić edukację oraz dostarczyć szczoteczki i pastę do zębów. Lekarze dentyści przyjeżdżający z Niemiec wykonują głównie wypełnienia, ekstrakcje i zabiegi profilaktyczne.

Z powodu pandemii COVID-19 przez ostatnie trzy lata AZB była zmuszona zawiesić swoją zagraniczną działalność. Nie był to jednak czas tak całkiem stracony – w tym okresie przeprowadzono modernizację, doposażenie i kapitalny remont dentobusa. Następna większa akcja Aktionsgemeinschaft Zahnhilfe Brazil plus e.V. zostanie przeprowadzona pomiędzy początkiem kwietnia a końcem czerwca 2024 roku. W ciągu tych trzech miesięcy dentyści z RFN wspierani przez brazylijski personel pomocniczy będą nieodpłatnie leczyć najuboższych pacjentów w 60-tysięcznym miasteczku Cabedelo (stan Paraiba) na północnym wschodzie Brazylii.

Konrad Rylski, pomysłodawca akcji „Dentysta w Afryce” opowiada o swoim najszczęśliwszym dniu podczas misji w Afryce. Mówi też o dentofobii pod każdą szerokością geograficzną.

T.H.

Źródło: https://www.zm-online.de/artikel/2023/zm-2023-23-24/hier-kommt-der-zahnarzt-oft-nur-ein-mal-im-jahr-vorbei

Fot.: https://azb-brasilien.de/historie/