Mleczaki – w jaki sposób o nie dbać?

Wśród wielu osób popularny jest stereotyp, że o zęby mleczne nie trzeba dbać w szczególny sposób, ani tym bardziej ich leczyć, gdyż prędzej czy później i tak wypadną. Jest to wielki błąd! Mleczaki odgrywają niebagatelną rolę w prawidłowym rozwoju kości szczęki i żuchwy, a brak choćby jednego mleczaka może spowodować pojawienie się wad, wymagających długotrwałego leczenia ortodontycznego. Podpowiadamy, jak w prawidłowy sposób dbać o mleczaki u dziecka.

Początkowe lata życia dziecka są bardzo ważne zarówno dla zdrowia jego zębów mlecznych, jak i późniejszych zębów stałych. U większości dzieci proces ząbkowania rozpoczyna się około 6. miesiąca życia, choć są maluchy, u których pierwsze ząbki pojawiają się wcześniej lub później. Proces ten trwa kilkanaście miesięcy, zaś przed 3. rokiem życia dziecko ma już z reguły wszystkie mleczaki. Około 5.-6. roku życia rozpoczyna się wymiana uzębienia mlecznego na stałe, które kończy się około 12. roku życia dziecka. W tym czasie w jamie ustnej znajdują się zarówno zęby mleczne, jak i stałe.

Mleczaki muszą być zdrowe!

Stan zdrowia zębów mlecznych ma olbrzymi wpływ na rozwój kości szczęki i żuchwy u dziecka, a także na pojawiające się zęby stałe. Warto wiedzieć, że mleczaki są o wiele słabiej zmineralizowane od zębów stałych, więc ewentualna choroba próchnicowa postępuje u dzieci bardzo szybko. Bagatelizowana i nieleczona może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak ból, zakażenia ropne, konieczność przyjmowania antybiotyków, a nawet przedwczesnego usuwania zębów. Tymczasem brak choćby jednego zęba mlecznego może powodować wady zgryzu, wymagające długotrwałego i skomplikowanego leczenia ortodontycznego. Z kolei w okresie jednoczesnego występowania w jamie ustnej zębów mlecznych i stałych, nieleczona próchnica na mleczakach w szybki sposób atakuje także uzębienie stałe.

Jak dbać o mleczaki?

Najważniejszą metodą zapobiegania próchnicy jest właściwa higiena jamy ustnej od najmłodszych lat. W okresie noworodkowym robią to rodzice, zaś z upływem czasu ich zadaniem jest wpojenie dziecku zasad właściwej higieny. Stomatolodzy zalecają czyszczenie jamy ustnej dziecka jeszcze przed rozpoczęciem procesu ząbkowania. Bezzębne wówczas dziąsła należy przemywać gazikiem nasączanym letnią, przegotowaną wodą lub naparem z rumianku o właściwościach przeciwzapalnych i antybakteryjnym. Tak samo czyści się pierwsze mleczaki, ale warto przy tym pamiętać, że należy robić to zarówno od strony warg, jak i języka co najmniej 2 razy dziennie, a koniecznie – wieczorem. Czynność ta powinna być przeprowadzana delikatnie, ale jednocześnie dość sprawnie i w miłej atmosferze. Dzięki temu, dziecko przyjmie ją jako coś zupełnie naturalnego. W tym czasie warto również zaplanować pierwszą wizytę u stomatologa – lekarz sprawdzi wówczas, czy proces ząbkowania przebiega w sposób prawidłowy.

Około 1. roku życia należy zacząć wprowadzać szczotkowanie zębów za pomocą specjalnej szczoteczki i pasty. Specyficzna wielkość szczoteczki oraz jej kształt są dopasowane do budowy jamy ustnej dziecka. Warto, aby była ona kolorowa, radosna i przyciągała uwagę malucha. Z kolei pasty dla dzieci mają niewielką, sięgającą 500 ppm zawartość jonów fluorkowych lub nie posiadają ich wcale. Zamiast nich w składzie znaleźć można działający przeciwpróchnicowo ksylitol. Na szczoteczkę nakłada się jedynie maźnięcie pasty.

Pamiętajmy o dentyście!

Jeżeli w tym czasie dziecko zostanie przyzwyczajone do systematycznej higieny jamy ustnej, nie powinno być kłopotów, aby bez niechęci czyściło zęby w późniejszym wieku. Ważne są także aspekty edukacyjne: maluchowi należy wytłumaczyć, dlaczego mycie zębów jest tak ważne, pozwolić mu popatrzeć, jak myją zęby rodzice albo nawet dać mu umyć swoje zęby. Do około 7.-8. roku życia mycie zębów powinno być nadzorowane przez rodziców. Stopniowo należy zwiększać też rozmiar szczoteczki oraz ilość nakładanej na nią pasty. Konieczne są także systematyczne wizyty u dentysty, który będzie mógł w porę zareagować na ewentualne problemy.

AF
Fot. Thegreenj, GNU FDL, Wikipedia.org