Co to jest morfologia krwi i jak interpretować wyniki badania?

Morfologia krwi to jedno z najczęściej wykonywanych badań laboratoryjnych, które dostarcza kluczowych informacji o stanie zdrowia pacjenta. Dzięki temu prostemu badaniu możemy uzyskać kompleksowy obraz funkcjonowania organizmu, monitorować choroby przewlekłe oraz wcześnie wykrywać poważne schorzenia. W artykule omówimy, czym jest morfologia krwi, na co zwrócić uwagę przy interpretacji wyników oraz kiedy warto powtórzyć badanie.

Morfologia krwi – co to jest?

Morfologia krwi to badanie, które pozwala na ocenę ilościową i jakościową elementów morfotycznych krwi. Elementy te to główne składniki naszej krwi, czyli:

•  krwinki czerwone (erytrocyty) – odpowiadają za transport tlenu do komórek,
•  krwinki białe (leukocyty) – pełnią funkcje obronne w naszym organizmie,
•  płytki krwi (trombocyty) – biorą udział w procesie krzepnięcia krwi.

Każdy z tych składników odgrywa ważną rolę, a ich nieprawidłowe wartości mogą wskazywać na różnorodne zaburzenia, od anemii po choroby nowotworowe. Morfologia obejmuje także dodatkowe parametry, takie jak wskaźniki czerwonokrwinkowe (MCV, MCH, MCHC), które pomagają w diagnostyce chorób krwi.

Chcesz wiedzieć więcej o badaniu? Sprawdź na: https://www.alab.pl/badanie/morfologia-krwi-c55.

Jakie są normy w morfologii krwi?

Interpretacja wyników morfologii krwi wymaga znajomości norm laboratoryjnych, które mogą różnić się w zależności od płci, wieku pacjenta oraz laboratorium, w którym wykonano badanie.

Jak interpretować wyniki morfologii krwi?

•  Niskie erytrocyty (RBC) – co oznaczają?

Niska liczba erytrocytów może świadczyć o anemii, czyli niedokrwistości. Anemia może być spowodowana niedoborem żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego lub innymi schorzeniami, takimi jak choroby nerek. Niekiedy niskie erytrocyty mogą wynikać z przewlekłych stanów zapalnych lub krwawienia wewnętrznego. Warto zwrócić uwagę także na poziom hemoglobiny i hematokrytu, które również będą obniżone w przypadku anemii.

•  Wysokie erytrocyty (RBC) – co oznaczają?

Podwyższona liczba erytrocytów może być związana z odwodnieniem organizmu, przewlekłymi chorobami płuc, a także zaburzeniami funkcjonowania szpiku kostnego. Wysokie wartości mogą być również efektem przebywania na dużych wysokościach (ze względu na mniejsze stężenie tlenu w powietrzu) lub intensywnego wysiłku fizycznego.

•  Leukocyty (WBC) – kluczowy parametr układu odpornościowego

Leukocyty to białe krwinki, które odpowiadają za walkę z infekcjami i stanami zapalnymi. Podwyższony poziom leukocytów (leukocytoza) często wskazuje na obecność infekcji bakteryjnej, wirusowej lub grzybiczej. Może też być wynikiem reakcji organizmu na stres, uraz czy wysiłek fizyczny. Z kolei niski poziom leukocytów (leukopenia) może świadczyć o osłabieniu układu odpornościowego, np. w wyniku zakażeń wirusowych, stosowania leków immunosupresyjnych lub chemioterapii.

•  Płytki krwi (PLT) – jak interpretować?

Płytki krwi biorą udział w procesie krzepnięcia krwi. Zbyt niska liczba płytek (trombocytopenia) może prowadzić do nadmiernych krwawień i siniaków. Może być wynikiem infekcji wirusowych, chorób autoimmunologicznych lub zaburzeń funkcji szpiku kostnego. Z kolei zbyt wysoka liczba płytek krwi (trombocytoza) może prowadzić do powstawania zakrzepów i jest związana z przewlekłymi stanami zapalnymi, niedoborem żelaza czy nowotworami.

•  Wskaźniki czerwonokrwinkowe – co mówią o zdrowiu?

Wskaźniki czerwonokrwinkowe, takie jak MCV (średnia objętość krwinki czerwonej), MCH (średnia masa hemoglobiny w krwince) oraz MCHC (średnie stężenie hemoglobiny w krwince), dostarczają dodatkowych informacji o charakterze anemii. Na przykład:

•  niski MCV może wskazywać na niedokrwistość z niedoboru żelaza (anemia mikrocytarna),

•  wysoki MCV sugeruje niedokrwistość makrocytarną, którą często wywołuje niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego,

•  zbyt niskie MCH i MCHC mogą również świadczyć o niedoborach żelaza, podczas gdy podwyższone wartości mogą wynikać z innych zaburzeń hemoglobiny.

Jak przygotować się do badania morfologii krwi?

Morfologia krwi jest badaniem prostym i szybkim, ale aby uzyskać wiarygodne wyniki, warto pamiętać o kilku zasadach:

•   badanie wykonuje się na czczo, co oznacza, że należy powstrzymać się od jedzenia przez co najmniej 8 godzin przed pobraniem krwi,

•   przed badaniem warto unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, który może wpłynąć na poziom leukocytów,

•   jeżeli pacjent przyjmuje leki, powinien poinformować o tym lekarza przed badaniem.

Więcej informacji na temat znajdziesz w tym artykule: https://sklep.alablaboratoria.pl/centrum-wiedzy/morfologia-krwi-badanie-ktore-moze-uratowac-zycie/

Kiedy warto powtórzyć badanie?

Jednorazowe odchylenie od normy nie zawsze oznacza chorobę. Często niewielkie nieprawidłowości mogą być wynikiem przejściowych stanów, takich jak stres, infekcja czy odwodnienie. W takich przypadkach lekarz może zalecić powtórzenie badania po kilku tygodniach, aby upewnić się, że odchylenia nie mają charakteru przewlekłego.

Morfologia krwi to proste, ale niezwykle wszechstronne badanie, które dostarcza wielu kluczowych informacji o stanie zdrowia pacjenta. Dzięki niej można wcześnie wykryć zarówno niegroźne, jak i poważniejsze schorzenia, a szeroka dostępność czyni je jednym z najczęściej wykonywanych oznaczeń laboratoryjnych.Należy pamiętać że regularne badania krwi pomagają w ocenie funkcjonowania organizmu, co umożliwia skuteczne monitorowanie stanu zdrowia i szybkie reagowanie na potencjalne problemy.

Bibliografia:

1. Szczeklik A., Gajewski P., & Tendera M. Interna Szczeklika: Podręcznik chorób wewnętrznych. Medycyna Praktyczna,2018.

2. Sylvester, RK. Interpreting the Complete Blood Count.Journal of Primary Care & Community Health, 2019.

3. Kowalski M.Diagnostyka laboratoryjna w praktyce klinicznej. Wydawnictwo Medyczne PZWL, 2020.

Artykuł sponsorowany