Zespół Nicolau jako reakcja na nieprawidłowe zastosowanie Ca(OH)2
Zespół Nicolau jako reakcja na nieprawidłowe zastosowanie Ca(OH)2
Spis treści
Nieprawidłowo zastosowany środek do dezynfekcji kanałów korzeniowych może być przyczyną wystąpienia rzadkiej, zagrażającej zdrowiu reakcji. Zgodnie z opublikowanym opisem przypadku, substancja ta spowodowała silną reakcję skórną u leczonej endodontycznie 16-letniej pacjentki.
Artykuł pt. „Zespół Nicolau po leczeniu endodontycznym: opis przypadku” (Nicolau syndrome following endodontic treatment: a case report) ukazał się w czasopiśmie naukowym „Journal of Endodontics”.
– Nieostrożne obchodzenie się ze wstrzykiwanym wodorotlenkiem wapnia może spowodować jego przemieszczenie poza system kanałów korzeniowych, a tym samym zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu Nicolau – napisali badacze w grupy kierowanej przez dr Fatimę Al-sheeb z Hamad Dental Center w Dosze, stolicy Kataru.
Wodorotlenek wapnia Ca(OH)2 jest od lat z powodzeniem stosowany w leczeniu endodontycznym. Substancja ta ma wpływ na regenerację miazgi i dostarcza jonów wapniowych koniecznych do remineralizacji zębiny. Jednak użycie wodorotlenku wapnia może niekiedy wiązać się z ryzykiem i powikłaniami, w tym przypadkowym wstrzyknięciem do otaczających struktur, co może prowadzić do zakrzepicy, martwicy skóry i uszkodzenia tkanki łącznej. Według autorów pracy przedstawiony przypadek jest jednym z niewielu doniesień o podobnych działaniach niepożądanych.
Skutki wadliwie przeprowadzonego leczenia kanałowego
Jak podali autorzy artykułu, w klinice stomatologicznej u 16-letniej pacjentki przeprowadzano leczenie kanałowe zęba 14. Po opracowaniu kanałów korzeniowych doszło do obfitego krwawienia. Aby je zatamować, lekarz wstrzyknął do kanałów nieutwardzony wodorotlenek wapnia. Pacjentka odczuła wówczas bardzo silny ból, ponadto nastąpiła zmiana koloru skóry na lewym policzku – w pobliżu leczonego pierwszego zęba trzonowego. Nastolatce przepisano środki przeciwbólowe i antybiotyki.
Po upływie 3 dni młoda pacjentka została skierowana na oddział chirurgii szczękowo-twarzowej Hamad Dental Center w Dosze. U 16-latki występował obrzęk oraz krwiak na lewym policzku, paraliż lewej strony warg oraz łzawienie lewego oka. Wkrótce w lewym obszarze podoczodołowym pojawił się martwiczy płat skóry o wymiarach 4 × 4 cm.
Jak napisali autorzy artykułu, aby wyleczyć obszar martwiczy, zaplanowano wizytę w gabinecie chirurgii plastycznej, tymczasem nastolatka została skierowana na oddział endodontyczny w celu zakończenia leczenia kanałowego.
Nieprzezroczysty materiał przepchnięty z kanału zęba 14
Na oddziale endodontycznym u nastolatki przeprowadzono badanie kliniczne, wykonano także obrazowanie. Badanie tomografem CBCT wykazało przemieszczenie nieprzezroczystego materiału z kanałów zęba 14 do dna zatoki szczękowej lewej, tętnicy zębodołowej tylnej górnej, tętnicy podoczodołowej oraz okolicy otworu podoczodołowego.
Jak napisali autorzy, ustalono, że materiałem tym był wodorotlenek wapnia. Na postawie objawów takich jak dolegliwości bólowe odczuwane tuż po wstrzyknięciu Ca(OH)2 oraz przebarwienie i obrzęk skóry postawiono diagnozę: zespół Nicolau.
W ciągu trzech kolejnych wizyt u młodej pacjentki zakończone zostało leczenie kanałowe. Zabiegi z zakresu chirurgii plastycznej pozwoliły na korektę uszkodzonych tkanek. Wizyty kontrolne podczas kolejnych 6 miesięcy potwierdziły brak objawów bólowych i zagojenie tkanek miękkich.
Najczęstszymi przyczynami ekstruzji wodorotlenku wapnia do tkanek miękkich jest zbyt szybkie jego wstrzykiwanie i nie dość precyzyjne, nieuważne używanie instrumentów endodontycznych. Autorzy zalecają, aby zachować dużą ostrożność, zwłaszcza w przypadku krwawienia z wierzchołka korzenia.
– Pomimo rzadkiego występowania zespołu Nicolau istotne jest, aby podkreślić toksyczne działanie wodorotlenku wapnia po jego przemieszczeniu poza wierzchołek zęba – podsumowali badacze z zespołu dr Al-Sheeb.
Wszczepienie implantu w miejscu zęba, który nie tak dawno poddany był leczeniu kanałowemu niekoniecznie oznacza, że leczenie nie przyniosło odpowiedniego skutku. Może być dokładnie odwrotnie. – Przy dzisiejszej technologii endodontycznie jesteśmy w stanie uratować większość zębów, natomiast leczenie kanałowe stosujemy także jako pewną formą przygotowania do implantu – mówi dr Piotr Puchała, endodonta.
T.H.
źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=edo&pag=dis&ItemID=329569
https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0099239921007573
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Podczas spotkania ze zwolennikami Prawa i Sprawiedliwości w Stargardzie prezes PiS-u Jarosław Kaczyński skrytykował zarobki i postawę lekarzy, którzy mają „kazać siedzieć na zydlu pacjentom z sepsą”. Na słowa te ostro zareagował prezes NIL Łukasz Jan...
Naczelna Izba Lekarska powołała zespół ds. naruszeń w ochronie zdrowia – będzie on monitorować, rejestrować i przeciwdziałać nadużyciom, które szkodzą bezpieczeństwu pacjentów i lekarzy oraz utrudniają sprawne funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia w...
Minister zdrowia Izabela Leszczyna powołała zespół ds. monitorowania i oceny sytuacji zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi. Przewodniczącym został prezes Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych prof. dr hab. Robert Flisiak...
Rzecznik Praw Pacjenta powołał zespół ds. zdarzeń niepożądanych. Jego pierwsze spotkanie odbyło się 13 sierpnia br. Do zadań zespołu należy przygotowanie propozycji klasyfikacji zdarzeń niepożądanych, analiza i ocena stanu obecnego raportowania oraz ...
Zespół naukowców z Kanady i USA połączył siły, by zrozumieć, dlaczego implanty – zarówno ortopedyczne, jak i stomatologiczne – czasami zawodzą. W ramach interdyscyplinarnej współpracy chirurdzy, dentyści, inżynierowie i specjaliści od biomateriałów w...
Jeżeli decydujesz się przeczytać ten tekst, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zmagasz się z problemami związanymi z efektywnym przywództwem. Jak je pokonywać i osiągnąć sukces w stawaniu się dobrym szefem, który zarządza zgranym, świadomym i odpow...
W pracy opublikowanej 15 maja w „Journal of the American Dental Association” (JADA) podano, że niektóre produkty stosowane w praktyce stomatologicznej mogą wywołać potencjalnie zagrażającą życiu reakcję u osób cierpiących na zespół AGS, który często ...
Syndrom Gorlina-Goltza znany jest także pod nazwą zespołu nabłoniaków znamionowych (ang. nevoid basal cell carcinoma syndrome, NBCCS). Jest to rzadko występująca choroba genetyczna o dziedziczeniu autosomalnym dominującym oraz wysokiej zmienności eks...
Laseroterapia niskoenergetyczna stosowana w celu stymulowania funkcji komórek może zapewnić pacjentom natychmiastową ulgę w subiektywnym odczuwaniu bólu z powodu zespołu piekących ust (BMS). Taki wniosek płynie z badania autorstwa naukowców z Uniwers...
W pracy opublikowanej 13 lutego w czasopiśmie naukowym „Oral and Maxillofacial Surgery Cases” opisano przypadek nastolatka z Kanady, który w wyniku sepsy spowodowanej zapaleniem kości i szpiku żuchwy po ekstrakcji trzecich trzonowców zachorował na rz...
Obchodzenie świąt Bożego Narodzenia w gabinecie dentystycznym to nie tylko coś, co warto robić ze względu na pracowników – to także okazja (najbardziej odpowiednia w roku), aby poinformować zespół, jak bardzo doceniasz jego wkład w działania praktyki...